کتاب راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی

کتاب الکترونیکی راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی نوشتهٔ فاطمه صغری سینا، محمد حاجی زاد، سیده محبوبه جعفری رستمی، مریم مهربانی و کبری سینا در انتشارات برگ و باد منتشر شده است. این کتاب به بررسی اصول، روش‌ها و اهمیت راهنمایی تحصیلی و شغلی پرداخته و نقش آن را در نظام آموزشی و آیندهٔ شغلی دانش‌آموزان تحلیل می‌کند.

درباره کتاب راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی

این کتاب با نگاهی جامع به مباحث راهنمایی و مشاورهٔ تحصیلی و شغلی، به بررسی جایگاه این حوزه در نظام آموزشی پرداخته و اهمیت آن را در هدایت دانش‌آموزان به مسیرهای تحصیلی و حرفه‌ای مناسب تبیین می‌کند. نویسندگان در بخش‌های مختلف این کتاب، مبانی نظری راهنمایی، تاریخچهٔ آن در نظام آموزشی ایران، اصول شناخت دانش‌آموزان، روش‌های اجرایی مشاوره و عوامل مؤثر بر انتخاب رشته و مسیر شغلی را مورد بررسی قرار داده‌اند.

بخش اول کتاب به تعریف راهنمایی و مشاوره، انواع آن و اهدافی که این فرآیند دنبال می‌کند، اختصاص دارد. همچنین، تاریخچهٔ راهنمایی تحصیلی و شغلی در نظام آموزش و پرورش بررسی شده و به اهمیت اجرای صحیح این خدمات در مدارس پرداخته شده است. نویسندگان با توجه به تغییرات ساختاری نظام آموزشی، به تحلیل ضوابط و مقررات جدید هدایت تحصیلی در نظام ۳-۳-۶ پرداخته و ویژگی‌ها و اهداف شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی مختلف را توضیح داده‌اند.

در ادامه، کتاب به بررسی نقش افراد و عوامل مختلف در هدایت تحصیلی پرداخته و اهمیت شناخت توانایی‌ها، استعدادها و علایق دانش‌آموزان را در تصمیم‌گیری‌های تحصیلی و شغلی برجسته کرده است. همچنین، موانع موجود در اجرای صحیح راهنمایی تحصیلی و شغلی در کشور تحلیل شده و راهکارهایی برای بهبود این فرآیند ارائه شده است. بخش دوم کتاب به پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه اختصاص دارد و نویسندگان با بررسی نتایج تحقیقات قبلی، تلاش کرده‌اند راهکارهایی برای بهبود خدمات مشاوره‌ای در مدارس ارائه دهند. این بخش به درک بهتر چالش‌ها و فرصت‌های هدایت تحصیلی در نظام آموزشی ایران کمک کرده و پیشنهاد‌هایی برای ارتقای اثربخشی مشاوره‌های تحصیلی و شغلی ارائه می‌کند.

کتاب راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای مشاوران تحصیلی، معلمان، مدیران مدارس، دانشجویان رشته‌های علوم تربیتی و روانشناسی و والدینی که به آیندهٔ تحصیلی و شغلی فرزندان خود اهمیت می‌دهند، مفید است. همچنین، دانش‌آموزان دورهٔ متوسطه که در آستانهٔ انتخاب رشته یا مسیر شغلی قرار دارند، می‌توانند از مطالب این کتاب برای تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر استفاده کنند.

بخشی از کتاب راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی

«هدایت تحصیلی صرفا مجموعه‌ای از خدمات روانشناختی - اطلاعاتی نیست بلکه مجموعه‌ای از اقدامات نظام مند است که طی تعامل اجزایش معنا می‌یابد. هدف خدمات راهنمایی تحصیلی- شغلی تنها آشنا ساختن نوجوانان با دنیای روبه رشد تحصیل و کار و کمک به آن‌ها در کشف استعدادهای خود و انتخاب رشته تحصیلی یا شغل نیست، بلکه هدف اصلی، پرورش جوانانی است که مجهز به مهارت‌های تصمیم گیری و مشکل گشایی در همه زمینه‌های زندگی باشند و بتوانند به ارزیابی انتقادی عقاید و افکار و راه‌حل‌ها بپردازند. از این جهت راهنمایی از هر نوعی که باشد؛ تحصیلی – شغلی یا سازشی، پویشی است آموزشی که به صورت فردی یا گروهی به فرد کمک می‌کند تا از طریق شناخت خویشتن (استعدادها، رغبت‌ها، نیازها، ارزش‌ها و ...) و شناخت محیط (امکانات، محدودیت‌ها) و کسب مهارت‌های مشکل گشایی در اخذ تصمیمات عاقلانه، برخورد صحیح با مسائل زندگی و حرکت به سوی کمال وجودی خویش، به خودرهبری برسد. و از همه مهم‌تر اینکه بحث هدایت تحصیلی بیشتر موضوعی دراز مدت و اجتماعی-فرهنگی بوده و درواقع مسأله‌ای فرا نهادی است. اگرچه آموزش و پرورش خود یکی از تاثیرگذاران بر فرهنگ و افکار عمومی جامعه است اما این مشکل نیز، همانند بسیاری از مشکلات و مسائل آموزش و پرورش، مسئله‌ای است که از بیرون به سیستم آموزشی کشور تحمیل شده و همانگونه که به وجود آمدن این مشکل تنها از سوی آموزش و پرورش نبوده، حل آن نیز تنها به دست این نهاد صورت نخواهد پذیرفت. بدیهی است هنگامی که ظرفیت رشته‌ها محدود است و تقاضا برای رشته‌ای خاص بالا باشد مشکلات دور از انتظار نخواهد بود.