کتاب هنر حرف حساب زدن

کتاب هنر حرف حساب زدن نوشتهٔ آنتونی وستن و ترجمهٔ امیرحسین بهرام‌نژاد و ویراستهٔ مهدی خسروانی است و انتشارات اریش آن را منتشر کرده است. ۵۰ قاعده اساسی برای گفتن و نوشتن مستدل و مؤثر در این کتاب آمده است.

درباره کتاب هنر حرف حساب زدن

یکی از پرسش‌های پرتکرارِ علاقه‌مندانِ سنجشگرانه‌اندیشی (تفکر نقادانه) این است که «برای شروع مطالعهٔ سنجشگرانه‌اندیشی چه کتابی را پیشنهاد می‌کنید؟». این سؤال را معمولاً کسانی می‌پرسند که تاکنون مطالعهٔ جدی در زمینهٔ سنجشگرانه‌اندیشی نداشته، اما اهمیت آن را احساس کرده‌اند و می‌خواهند کتابی در این زمینه بخوانند. به همین دلیل، نیاز به کتابی مختصر و آسان که خواننده را با برخی از قواعد پرکاربرد استدلال‌پردازی و سنجشگرانه‌اندیشی آشنا کند، احساس می‌شد؛ و هنرِ حرف حساب زدن یکی از بهترین گزینه‌ها برای برطرف‌کردن این نیاز خاص است.

کتاب هنر حرف حساب زدن شامل ۵۰ قاعده می‌شود. نویسنده در انتخاب این ۵۰ قاعده دقت فراوانی به خرج داده و به‌راستی بر اساسی‌ترین قواعد استدلال‌پردازی و مباحثهٔ استدلالی انگشت گذاشته و هریک از قواعد را به مختصرترین و مفیدترین شیوه توضیح داده است.

«تلاش برای سخن‌گفتن مستدل» یعنی اینکه بکوشیم حرف خودمان را با معیارهای عقلانیت و استدلال صحیح منطبق کنیم؛ از سوی دیگر، اگر محتوای سخنمان معقول و مستدل نباشد، این انطباق امکان‌پذیر نیست و همین انطباق‌ناپذیری به ما می‌فهماند که ایراد مهمی در سخن و نظرمان وجود دارد و باید در آن بازنگری کرده، برای انطباق آن با معیارهای معقولیت و استدلال صحیح بکوشیم. این انطباق گاه با تغییراتی جزئی امکان‌پذیر می‌شود و گاه مستلزم اعمال تغییرات عمده است؛ البته شاید هم به این نتیجه برسیم که نظرمان از اساس نادرست است و باید آن را کاملاً کنار بگذاریم.

کتاب هنرِ حرف حساب زدن به برطرف‌ساختن این مشکل کمک می‌کند: به خواننده کمک می‌کند تا اولاً نظراتش معقول‌تر شوند و ثانیاً آن دیدگاه‌ها را در قالب سخن مستدل بریزد.

خواندن کتاب هنر حرف حساب زدن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

اگر می‌خواهید هنر حرف حساب زدن را یاد بگیرید این کتاب را حتما بخوانید.

بخشی از کتاب هنر حرف حساب زدن

«هنوز هم کم نیستند کسانی که گمان می‌کنند استدلال یعنی مشاجره و دعوای کلامی با دیگران، یا صرفاً بیان پیش‌داوری‌های قبلی‌شان به شکلی جدید. به همین دلیل است که بسیاری از آدم‌ها احساس می‌کنند استدلال چیزی ناخوشایند و بیهوده است، اما منظور از «استدلال‌پردازی» در این کتاب صرفاً مجادله یا تکرار دیدگاه‌ها نیست، بلکه ارائهٔ مجموعه‌ای از دلیل‌ها یا شواهد برای پشتیبانی از یک دیدگاه است. استدلال، به این معنا، نه‌فقط بیهوده نیست، بلکه بسیار ضروری و حیاتی است.

دلیل اولِ ضروری‌بودن استدلال این است که با استفاده از استدلال می‌توانیم بفهمیم کدام دیدگاه بهتر و کدام دیدگاه بدتر است. دیدگاه‌ها با هم یکسان نیستند. برخی از دیدگاه‌ها پشتوانهٔ خوبی دارند (دلیل‌های خوبی دارند که آنها را پشتیبانی می‌کنند)، ولی پشتوانهٔ برخی دیگر بسیار ضعیف‌تر است. اما ما غالباً نمی‌دانیم کدام دیدگاه پشتوانهٔ ضعیف و کدام دیدگاه پشتوانهٔ قوی دارد. برای پی‌بردن به این مطلب، باید استدلال‌های آن دیدگاه‌ها را ارزیابی کنیم تا به میزان قوت آنها پی ببریم. هر دیدگاهی که استدلال قوی‌تری داشته باشد، قوی‌تر است.

در اینجا استدلال وسیله‌ای برای تحقیق است. برای مثال، برخی فیلسوفان و فعالان سیاسی و اجتماعی استدلال کرده‌اند که دامداری صنعتی موجب رنج شدید حیوانات می‌شود و بنابراین ناموجه و غیراخلاقی است. آیا حق با آنهاست؟ برای پاسخ‌دادن به این پرسش، صِرفِ مراجعه به نظرات فعلی‌مان و مبنا قراردادن آنها کفایت نمی‌کند. در اینجا ملاحظات فراوانی دخالت دارند؛ باید استدلال‌ها را بررسی کنیم. برای مثال، باید به این پرسش پاسخ دهیم که «آیا ما نسبت به سایر گونه‌ها تکلیف اخلاقی داریم یا فقط رنج‌کشیدن انسان است که واقعاً بد است؟»، «آیا حذف گوشت از زندگی انسان‌ها تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر کیفیت زندگی‌شان می‌گذارد؟»، «برخی از گیاه‌خواران عمر طولانی داشته‌اند. آیا می‌توان از این واقعیت نتیجه گرفت که رژیم‌های گیاه‌خواری سالم‌ترند، یا این موضوع بی‌ربط است (چون می‌دانیم که برخی از گوشت‌خواران نیز تا سنین بسیار بالا زندگی کرده‌اند)؟». در اینجا پرسشی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توانید کمی به نتیجه نزدیک شوید: «آیا نسبت عمر طولانی در میان گیاه‌خواران بیشتر نیست؟». حالا فرض کنیم که تحقیق کردیم و معلوم شد که نسبت عمر طولانی نیز در میان گیاه‌خواران بیشتر است. آیا می‌توان نتیجه گرفت که گیاه‌خواری علت عمر طولانی آنها بوده است؟ خیر، چون شاید قضیه چیز دیگری باشد: شاید ماجرا از این قرار است که آدم‌های سالم گرایش بیشتری به گیاه‌خواری دارند، نه اینکه آدم‌های گیاه‌خوار، به‌خاطر گیاه‌خواری، افراد سالم‌تری می‌شوند. همهٔ این پرسش‌ها باید به‌دقت بررسی شوند و پاسخ آنها پیشاپیش مشخص نیست.»