کتاب راه و روش ایکیگای

کتاب راه و روش ایکیگای نوشتهٔ تیم تاماشیرو و ترجمهٔ سیدمهدی میرزایی است و انتشارات ذهن آویز آن را منتشر کرده است. آموزه‌هایی برای یافتن شادی و زیستن براساس هدف زندگی (تحول زندگی به کمک خرد باستانی ژاپن) در این کتاب آمده است.

درباره کتاب راه و روش ایکیگای

آقای تیم تاماشیرو، نویسندهٔ کتاب «راه و روش ایکیگای» قبل از اینکه نویسنده باشد، هنرمند است، هنرمندی که به جامعهٔ هنری، به‌خصوص جامعهٔ هنری کانادا، تعلق دارد. تجربهٔ او بیشتر مربوط است به عضویت در یک گروه موسیقی، نمایندهٔ بازاریابی یک شرکت ضبط‌وپخش موسیقی و مجری برنامه‌های رادیوی سی.بی.سی کانادا. به دیگر سخن، تجربهٔ او از فضای حاکم بر دنیای نویسندگی و نگارش دور است. هر چند خود او نیز با صداقت به این امر معترف است: «شما باید بدانید که من آن عالم فرزانه یا حکیم خردمندی که سال‌ها بر بلندی یک کوه سکنی گزیده و به کُنه و باطن مسائل اندیشیده نیستم. خیر! من فردی باحال و بانشاط و خوش‌مشرب هستم که در طول عمرم چیزهای جالب فراوانی را دیده و تجربه کرده‌ام و رشتهٔ نامحسوس و منحصربه‌فردی که تمام این تجربیات خارق‌العادهٔ مرا به هم پیوند می‌دهد، ایکیگای من است.»

آنچه این کتاب را برای مخاطبان با اهمیت، جذاب و درخور توجه می‌کند، تأکید نویسنده بر روش‌های مهربانی و شاد کردن دیگران است. در مقدمهٔ کتاب می‌خوانیم: «دِیو تورسِل یک ویژگی اخلاقی دارد که هر کسی می‌تواند آن را تشخیص دهد و آن این است که هر روز خود را با این انگیزه آغاز می‌کند: شاد کردن مردم.» نویسنده در همان ابتدا، با زبانی ساده هدف خود را از نوشتن این کتاب با خواننده به اشتراک می‌گذارد: «به مفهوم ایکیگای یا قدر زندگی خوش آمدید. ایکیگای هدف و مقصودی است که به‌خاطر آن هر روز صبح از جا برمی‌خیزیم و روز خود را آغاز می‌کنیم. ایکیگای کار روزمره‌ای است که انجام می‌دهیم و برای ما و دیگران معنادار است. شاید در حال حاضر، ایکیگای شما برایتان نامشخص و ناآشنا باشد، اما با این کتاب می‌توانید آن را بشناسید.» در بخشی دیگر از کتاب، نویسنده دو تعریف متفاوت از دو واژهٔ «شغل» و «کار» ارائه می‌دهد که البته در میان عامهٔ مردم این دو مفهوم تا حدودی درهم تنیده شده است. به عقیدهٔ تیم تاماشیرو، واژهٔ شغل عبارت است از: «منصب و موقعیتی مستمر همراه با کسب حقوق.» داشتن شغل جزء واجبات زندگی است؛ زیرا زیستن، با هزینه و مخارج همراه است؛ اما مفهوم کار متفاوت است. کار عبارت است از: «فعالیتی ذهنی یا فیزیکی در راستای رسیدن به هدف یا نتیجه.» کار همان چیزی است که با اراده و اختیار انجام می‌دهیم و نتیجهٔ آن معنادارتر شدن وجود خود ماست. به تعبیری دیگر، ما و کارمان یکی هستیم. بنابراین، در نقشهٔ ایکیگای چهار دستورالعمل ساده وجود دارد:

- کاری را انجام دهید که به آن علاقه دارید؛

- کاری را انجام دهید که در آن مهارت دارید؛

- کاری را انجام دهید که به نفع همگان است

- و کاری را انجام دهید که در ازای آن پاداش بگیرید.

خانم دکتر لوری سانتوس مدرس دورهٔ «دانش به‌زیستی» است که کلاس‌هایش در بین دانشجویان به «کلاس شادی خانم سانتوس» معروف شده است. دکتر سانتوس براساس نتایج ده‌ها پژوهش انجام شده نشان می‌دهد که پول، مادیات، شغل و نمرات کلاسی عامل شادی و خوشبختی نیستند. به عبارت دیگر، تأثیر آن‌ها بر به‌زیستی کلی ما ناچیز یا حدود صفر است. پس چه چیزی ما را شادتر می‌کند؟ به نظر دکتر سانتوس، پژوهش‌ها حاکی از آن است که ما با تلاش مستمر و منظم، می‌توانیم در هشت زمینهٔ زیر به‌زیستی خود را بهبود ببخشیم: ۱) مهربانی و رفتار محبت‌آمیز، ۲) ورزش، ۳) ارتباط اجتماعی، ۴) مراقبه، ۵) فراغ‌بالی زمانی، ۶) خواب خوب، ۷) شکرگزاری و ۸) تعیین هدف.

تیم تاماشیرو ایکیگای را اینطور تعریف می‌کند: 

«به مفهوم ایکیگای یا قدرِ زندگی خوش آمدید. ایکیگای «هدف و مقصودی است که به‌خاطر آن هر صبح از جا برمی‌خیزیم و روز خود را آغاز می‌کنیم.» ایکیگای کار روزمره‌ای است که انجام می‌دهیم و برای ما و دیگران معنادار است. شاید در حال حاضر، ایکیگای شما برایتان نامشخص و ناآشنا باشد، اما با این کتاب می‌توانید آن را بشناسید.

اولین چیزی که باید بدانید این است که واژه و مفهوم ایکیگای از منطقهٔ اوکیناوا در ژاپن آمده است. برای تلفظ صحیح این واژه، ابتدا باید لبخند بزنید. گونه‌های خود را به‌حالت خنده به بالا بکشید و بگویید «ایی»، مانند ابتدای کلمهٔ ایست یا ایلام. یک «ایی» کشیده. در واژهٔ ایکیگای دوبار باید این صدا را ادا کنید، پس تلفظ صحیح این واژه بدین گونه است: ایی کیی گای (با لبخند).

ایکیگای هدف و مقصودی است که به‌خاطر آن هر صبح از جا برمی‌خیزیم و روز خود را آغاز می‌کنیم.

دومین چیزی که باید بدانید این است که هر کسی می‌تواند به ایکیگای خود دست پیدا کند. هدف این کتاب این است که مخاطب بتواند ایکیگای خود را، دقیق و صحیح، دریابد. هرگاه که روی توان و مهارت و علایق خود متمرکز شوید، ایکیگای شما فعال می‌شود و شما از مزایای آن بهره‌مند می‌شوید. در این حالت، هر روز خود را با دلیلی روشن و انگیزه‌ای مشخص آغاز می‌کنید.

ایکیگای علاوه بر هدف و انگیزه، نقشه راه نیز است. به‌عبارت دیگر، وقتی در راستای هدف خود گام برمی‌داریم، درواقع طبق نقشه‌ای پیش می‌رویم که ما را به کشف توانایی‌هایمان رهنمون می‌کند.

ایکیگای علاوه بر هدف و انگیزه، نقشه راه نیز است. به‌عبارت دیگر، وقتی در راستای هدف خود گام برمی‌داریم، درواقع طبق نقشه‌ای پیش می‌رویم که ما را به کشف توانایی‌هایمان رهنمون می‌کند و بعد از اینکه توانایی‌هایمان را کشف کردیم، با به‌کارگیری ایکیگای، بیشتر و بیشتر با این توانایی‌ها هماهنگ می‌شویم. در این حالت، توانایی‌هایمان را بیشتر به اشتراک می‌گذاریم و در مقابل، دیگران برای انجام دادن این کار به ما پاداش می‌دهند. ایکیگای نقشه‌ای است برای شناخت چرخهٔ توانایی‌هایمان.»

خواندن کتاب راه و روش ایکیگای را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند زندگی شاد خردمندانه‌ای داشته باشند پیشنهاد می‌کنیم.

درباره تیم تاماشیرو

تیم تاماشیرو مجری سابق رادیو سی.بی.سی. است که به مفهوم ایکیگای یا قدر زندگی علاقهٔ زیادی دارد. ایکیگای او (لذت بخشیدن) باعث شده که شغل‌ها و تجربه‌های شیرین و خوشایندی داشته باشد. او در کنار ستاره‌های موسیقی راک نوازندگی کرده و در شرکت‌های بزرگ فعالیت هنری داشته و چندی مجری تلویزیونی بوده است و اکنون نویسنده است. تیم یک خوانندهٔ مشهور موسیقی جاز است و تاکنون شش آلبوم به بازار عرضه کرده. تیم عاشق ماجراجویی و داستان‌گویی است و یک‌بار با پیانوی معلق در هوا اجرا کرد و آواز خواند. او همچنین در مجموعهٔ تدتاک سخنرانی کرده است. او عاشق ارتباط با مردم و خنداندن و سرگرم کردن آن‌هاست. او در شهر کلگری در کشور کانادا زندگی می‌کند.

بخشی از کتاب راه و روش ایکیگای

«هر انسانی در برهه‌هایی از زندگی خود با این پرسش روبه‌رو شده است که در زندگی چه هدفی دارم؟ این پرسش همیشه مطرح بوده است، اما اکثر افراد در طول زندگی برای آن پاسخی پیدا نمی‌کنند. در کتاب حاضر، برآنیم تا هدف زندگی را برای خواننده، ممکن و قابل دسترسی کنیم.

هر انسانی در برهه‌هایی از زندگی خود با این پرسش روبه‌رو شده است که در زندگی چه هدفی دارم؟

اغلب گفته می‌شود که بهترین پاسخ برای حل یک معما ساده‌ترین پاسخ است. ایکیگای همان پاسخ ساده است و فقط چهار دستورالعمل دارد.

اگر می‌خواهید هدف خود را در زندگی درک کنید، به این نکات توجه کنید: ۱) شما با مسئله‌ای معنوی و روانی روبه‌رویید که باید حل شود. ۲) برای یافتن راه‌حل‌های لازم، چه کارهایی از شما ساخته است؟ خب، در مورد خودم، باید بگویم که من کارهایی انجام دادم که به موقعیت‌ها و ماجراجویی‌هایی بسیار عجیب و دور از ذهنی منجر شد؛ اما مسیر جست‌وجوی معنا و هدف در زندگی از دورهٔ خامی و جوانی آغاز می‌شود، زمانی‌که هنوز طراوت و انرژی جوانی درون رگ‌های ما غلیان دارد. برای بسیاری از افراد، این زمان با اتمام دورهٔ دبیرستان شروع می‌شود؛ اما بعد از آن چه اتفاقاتی می‌افتد؟

اگر می‌خواهید هدف خود را در زندگی درک کنید، به این نکات توجه کنید:

۱) شما با مسئله‌ای معنوی و روانی روبه‌رو هستید.

۲) برای یافتن راه‌حل‌های لازم، چه کارهایی از شما ساخته است؟

به‌طور معمول نوجوانان، پس از اتمام دورهٔ دبیرستان هدفی ندارند و نمی‌دانند که قرار است در زندگی چه کنند. در بهترین حالت، ممکن است حدس و گمان‌هایی در سر بپرورانند، چیزی که همهٔ ما تجربه‌اش را داریم. در هجده سالگی به دنبال این هستیم که زیبا و جذاب باشیم و یک دوست و همراه پیدا کنیم؛ یعنی تحت تأثیر هورمون‌هایمان هستیم. دوست داریم فیزیک خود را به رخ دیگران بکشیم و تا حد امکان چیزهای مخصوص بزرگسالان را تجربه کنیم. به گفتهٔ کارل یونگ، نام جوانان در این دوره «ورزشکار» است. طبیعت آن‌ها بر همه‌چیز غلبه دارد و باعث می‌شود جوانان در این سنین اندام و بدن‌های جوان خود را به‌نحوی نشان دهند تا دوست و همراهی پیدا کنند.

من معمولاً هنگام سخنرانی برای فارغ‌التحصیلان، جمله‌ای را می‌گویم که به‌طور غلط به بودا نسبت داده شده است: «وظیفهٔ شما این است که وظیفهٔ خود را کشف کنید و سپس با تمام وجود خود را وقف آن کنید.» این جمله از بودا نیست، اما بااین‌حال بسیار ظریف و پرمغز است و اشاره به ایکیگای دارد.

من در سال ۱۹۸۷، جوانی بیست ساله بودم با موهای بلند، سبیل‌های نازک و لبخندی سرشار از شوق. هیچ‌چیز در زندگی نداشتم و معتقد بودم که در آینده شغل‌های خوب و با درآمدی نصیب من خواهد شد. چیزی به نام هدف زندگی وجود نداشت؛ اما ندای درونی من همواره می‌گفت که زندگی فراتر از این چیزهاست.

وظیفهٔ شما این است که وظیفهٔ خود را کشف کنید و سپس با تمام وجود، خود را وقف آن کنید.»