کتاب کنترباس

معرفی کتاب کنترباس

کتاب الکترونیکی «کنترباس» (Der Kontrabass) نوشتهٔ «پاتریک زوسکیند» و با ترجمهٔ «حسین منصوری» توسط نشر حکمت کلمه منتشر شده است. این اثر در قالب نمایش‌نامه‌ای تک‌پرده‌ای، روایت زندگی یک نوازندهٔ کنترباس در ارکستر سمفونیک را به تصویر می‌کشد. «کنترباس» اثری است که با طنز تلخ و نگاهی انتقادی، به دغدغه‌ها، ناکامی‌ها و تنهایی‌های یک هنرمند می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کنترباس

نمایش‌نامهٔ «کنترباس» در دههٔ ۱۹۸۰ نوشته شده و از همان ابتدا با استقبال چشمگیری در اروپا روبه‌رو شد. این اثر، تنها نمایش‌نامهٔ «پاتریک زوسکیند» است که بیشتر با رمان «عطر» شناخته می‌شود. داستان در یک اتاق آکوستیک می‌گذرد و تنها شخصیت آن، نوازنده‌ای میانسال است که با سازش، کنترباس، زندگی می‌کند. روایت، مونولوگی طولانی است که در آن شخصیت اصلی با بی‌پرده‌ترین شکل ممکن از جایگاه خود در ارکستر، رابطه‌اش با موسیقی، عشق ناکامش و حسرت‌های زندگی سخن می‌گوید. فضای اثر، آمیزه‌ای از طنز، تلخی و نقد اجتماعی است و به‌واسطهٔ زبان صریح و نگاه جزئی‌نگر، تصویری ملموس از زندگی یک هنرمند گمنام ارائه می‌دهد. «کنترباس» در عین پرداختن به مسائل فردی، به ساختارهای اجتماعی و سلسله‌مراتب قدرت در هنر نیز اشاره دارد و از خلال روایت شخصی، به نقد جامعهٔ هنری و جایگاه افراد در آن می‌پردازد.

خلاصه کتاب کنترباس

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! نمایش‌نامه با ورود نوازندهٔ کنترباس به اتاقش آغاز می‌شود؛ او در حالی که موسیقی گوش می‌دهد و آبجو می‌نوشد، شروع به گفت‌وگو با خود و مخاطب خیالی می‌کند. روایت، ترکیبی از خاطرات، تحلیل‌های موسیقایی و اعترافات شخصی است. او از اهمیت کنترباس در ارکستر می‌گوید و با لحنی طنزآمیز، جایگاه پایین خود را در سلسله‌مراتب ارکستر نقد می‌کند. شخصیت اصلی، از عشق یک‌طرفه‌اش به خوانندهٔ سوپرانو به نام «سارا» سخن می‌گوید و ناکامی‌های عاطفی و حرفه‌ای‌اش را با جزئیات شرح می‌دهد. در خلال این مونولوگ، سازش را گاه دوست دارد و گاه از آن متنفر است؛ کنترباس برای او هم‌زمان ابزار بیان، مانع ارتباط و نماد تنهایی است. روایت، مدام میان شوخی و جدیت، خودکم‌بینی و غرور، و امید و یأس در نوسان است. در نهایت، نمایش‌نامه تصویری از انسانی ارائه می‌دهد که در حاشیهٔ جامعهٔ هنری، با رؤیاها و ناکامی‌هایش دست‌وپنجه نرم می‌کند، بی‌آن‌که راهی برای رهایی بیابد.

چرا باید کتاب کنترباس را خواند؟

«کنترباس» با ساختار تک‌پرده‌ای و روایت مونولوگ، فرصتی فراهم می‌کند تا از زاویه‌ای متفاوت به زندگی هنرمندان و سازوکارهای پنهان دنیای موسیقی نگریسته شود. این اثر با طنز تلخ و نگاه انتقادی، به دغدغه‌های فردی، حسرت‌ها و ناکامی‌های انسانی می‌پردازد و هم‌زمان ساختارهای قدرت و سلسله‌مراتب اجتماعی را به چالش می‌کشد. خواندن این کتاب، تجربه‌ای است از مواجهه با صداهای خاموش و احساسات سرکوب‌شده‌ای که کمتر در آثار نمایشی مجال بروز می‌یابند.

خواندن کتاب کنترباس را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به نمایش‌نامه، دوست‌داران موسیقی کلاسیک، کسانی که دغدغهٔ جایگاه فرد در جامعه و هنر دارند و افرادی که به روایت‌های روان‌شناسانه و طنز تلخ علاقه‌مندند، مناسب است. همچنین برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های هنر و ادبیات نمایشی، اثری قابل توجه به شمار می‌آید.

بخشی از کتاب کنترباس

«... من آنسان قانعی هستم. ولی به‌عنوان نوازنده زمینی را که روی اج ایستاده‌ام می‌شناسم؛ همچنین اج مام خاکی ر که تمام اندیشه‌های موسیقیایی است؛ ار قطب اصلی زاینده ر فوران می‌کند... این منم! منظورم این است که این باس است. کنترباس. و هر چیز دیگر که به‌جز این باشد قطب مبدل می‌شود. برای مثال سوپرانو. بگوییم در اپراء سوپرانو خانم سوپرانیست جوان در اپرایمان داریم متسوسوپرانو من تا به امروز صداهای زیادی شنیده‌ام ولی صدای این خانم واقعا دل‌نواز است. من هر بار عمیقا تحت‌تأثیر این خانم قرار می‌گیرم. هنوز تقریبا در سن دوشیزگی است» ببست و اندی. من خودم سی‌وپنج‌ساله‌ام. ماه آوت می‌شوم سی‌وشش‌ساله, ماهی که تعطیلات ارکستر است. این خانم معر که است. بله: سوپرانو- حال می‌رسیم به مثال‌مان- آن‌چه می‌تواند در نقطه‌ی مقابل کنترباس» چه از لحاظ انسانی و چه از لحاظ ساز موسیقی و طنین, قرار بگیرد این.. این سوپرانوست... یا متسوسوپرانوست... درست همان قطب مخالفی که کنترباس از ناحیه‌ی آن... یا دقیق‌تر بگویم» در مسیر حرکت به‌سوی آن... یا باز هم دقیق‌تر بگویم در یکی شدن با آن... به‌طور کاملا مقاومت‌ناپذیری آن جرقه‌ی موسیقیایی را به صدا درمی‌آورد» از قطبی به قطب دیگر از باس به سوپرانو- یا متسو به بالا و بالاتر- نمادین بگویم: چکاوک... خدایی. در عرش اعلاه در آق ارتفاع لاهوتی, در چند قدمی ابدیت» کیهانی, بی‌نهایت غریزی... و در عین حال پیچیده در حوزه‌ی کشش و تنش آن قطب مغناطیسی» قطبی که از پاستون کنترباسی که به زمین نزدیک است پرتوافشانی می‌کند آن‌هم به شکلی باستانی» اری کنترباس- اگر منظور مرا درست ملتفت شوید- باستانی است... و تنها بدین صورت است که موسیقی میسر می‌شود. چراکه در حوزه‌ی کشمکش میان این‌جا و آن‌جاء یعنی میان آواهای زیر و بم است که همه‌ی آن‌چه درون‌مای‌ی موسیقی را می‌سازد رخ می‌دهد» در این کشمکش پرتنش است که مفهوم موسیقی پدیدار می‌گرده و مفهوم زندگی» آری مفهوم زندگی به معنای مطلقش.»