کتاب چکیده تاریخ ایران

کتاب چکیده تاریخ ایران نوشتهٔ حسن نراقی است. انتشارات اختران این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر، نگاهی گذرا دارد به تاریخ ایران از کوچ آریایی‌ها تا پایان سلسلهٔ پهلوی.

درباره کتاب چکیده تاریخ ایران

کتاب چکیده تاریخ ایران خلاصه از از دورانی طولانی را در بر دارد؛ از کوچ آریایی‌ها تا پایان حکومت پهلوی.

کتاب از بخشی تحت‌عنوان «مختصری درباره‌ی «ایران زمین»» آغاز می‌شود و سپس در بخش «سرآغاز تاریخ ایران» به بازگویی رخدادهایی در حکومت‌های هخامنشیان، سلوکیان، سامانیان و ساسانیان پرداخته و پس از ورود اسلام به ایران، به خلافت عباسیان، صفاریان و سامانیان و سایر خلفای اسلامی در ایران پرداخته است.

وقایعی همچون حملهٔ مغولان به ایران، پیدایش سلسلهٔ صفوی و قاجاریه و ظهور سلطنت پهلوی اول نیز در کتاب گنجانده شده است.

نویسنده برای نگارش چکیده تاریخ ایران از منابع گوناگونی همچون «تاریخ طبری» اثر محمد ابن جریر طبری و ترجمهٔ ابوالقاسم پاینده، «اسلام در ایران» اثر پتروشفسکی و ترجمهٔ کریم کشاورز و کتاب «نامه نامور» نوشتهٔ محمدعلی اسلامی ندوشن استفاده کرده است.

حسن نراقی، نویسندهٔ کتاب حاضر، در پیش‌گفتار کتاب می‌گوید: «در انگیزه‌ی تهیه‌ی این چکیده سخنی ندارم جز این که بگویم حداقل برای خودم واجب بود که بدانم پدرم و جدم و اجداد آنها که بودند؟ چه حوادثی را از سر گذراندند و در چه شرایطی عمر خود را طی کردند؟ حال اگر این وجوب شامل دیگرانی هم شد، به قول معروف دیگر چه بهتر.»

خواندن کتاب چکیده تاریخ ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران تاریخ کهن و معاصر ایران پیشنهاد می‌کنیم.

درباره حسن نراقی

حسن نراقی در سال ۱۳۲۳ به دنیا آمد. وی پژوهش‌گر ایرانی بود که به‌دلیل آثاری که در زمینهٔ جامعه‌شناسی غیرآکادمیک داشت، شناخته شده بود.

مهم‌ترین اثر او «جامعه‌شناسی خودمانی؛ چرا درمانده‌ایم؟» است که در سال ۱۳۹۹ به چاپ ۳۳ رسید؛ کتابی که در ۲۰ آذر ۱۳۹۰ به‌وسیلهٔ کارگروه جامعه‌شناسی مردم‌مدار در انجمن جامعه‌شناسی ایران در جلسه‌ای با حضور حمیدرضا جلایی‌پور، بهزاد دوران، غلامرضا اربابی و رحمت‌الله صدیق سروستانی نقد و بررسی شد.

از دیگر آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

«پی‌نکته‌هایی بر "جامعه‌شناسی خودمانی"»، «چکیده تاریخ ایران: از کوچ آریایی‌ها تا پایان سلسله پهلوی»، «ناگفته‌ها...: در گفتگو با روزبه میرابراهیمی»، «خط خوش فارسی (مجموعه مقالات)» با همکاری گروه مؤلفان.

حسن نراقی در ۲ آذر ۱۳۹۹ درگذشت.

بخش‌هایی از کتاب چکیده تاریخ ایران

«ولی این بار ایرانیان با مقاومت بیشتری به جنگ با خالد پرداختند. به‌طوری که خالد از این پافشاریِ ایرانیان در خشم شد و قسم یاد کرد که از خون دشمن چرخ‌های آسیاب آبی را به حرکت درآورد و از آن گندم، آرد کند و چون تحقق چنین قسم وحشیانه و بی‌پایه‌ای غیرممکن بود، بزرگان سپاه عرب چنین تدبیر کردند که بر خون جاری ایرانیان آبی بیفزایند و با کمک آب خون‌آلود چرخ‌های آسیاب را به حرکت درآورند و چنین کردند و خالد را از این سوگندی که یاد کرده بود رهاندند. خالد تا آخرین جنگ خود در ایران (۶۳۴ میلادی) قساوت بی‌نظیری از خود نشان داد و سپس به امر خلیفه فرماندهی لشکر را به مُثَنّی واگذار نمود و به‌رغم میل باطنی خود ایران را ترک کرد. میتم سپهبد ایرانی، لشکر عرب را محاصره کرد ولی مثنی توانست اعراب را از محاصره نجات بخشد. دولت یزدگرد تازه متوجه شد که خطر اعراب را خیلی دست‌کم گرفته است. در پاییز ۶۳۶ میلادی، سپاه ایران در محل قادسیه اردو زد. «سعد ابن ابی وقاص» فرماندهی لشکر مقابل را به عهده داشت. سربازان ایرانی که به بهترین سلاح‌ها خود را مجهز می‌دیدند و فیلان درشت پیکری را در جنگ شرکت داده بودند، هنوز با دیده‌ی حقارت به دشمنانی می‌نگریستند که با چهره‌های آفتاب سوخته و گردآلود و البسه‌ی ژنده و پاپوشی از پوست پاره و سپرهایی از پوست گاو، به مقابله‌شان آمده بودند. همین ارزیابی غلط بود که به آن روزشان انداخت. جنگ قادسیه در اوایل سال ۶۳۷ میلادی، سه روز و به روایتی چهار روز، طول کشید، و در روز آخر که باد شن به نفع اعراب بر صورت سربازان ایرانی وزیدن گرفت و اعراب این پدیده را یاری خداوند تلقی کردند، برتری سپاه اعراب مشخص گشته بود. یزدگرد چون خبر شکست قادسیه را شنید به‌شتاب تیسفون را رها کرد و پایتخت به دست اعراب افتاد. جمع غنایم و وجه نقد و اشیای قیمتی بنا به روایات مختلف به حدود ۹۰۰ میلیون درهم سرمی‌زد.»