بریده‌هایی از کتاب چکیده تاریخ ایران

اولین اسکناس کاغذی در ایران در زمان گیخاتو رایج شد که به دلیل عدم استقبال مردم به‌زودی جمع شد.

خدمت شایان اهمیت و ماندگاری که یعقوب صفاری به فرهنگ و زبان ایران کرد گفتنِ یک «نه‌ی تاریخی» به شاعرانی بود که به زبان عربی شعر می‌گفتند و مداحی و چاپلوسی می‌کردند. یعقوب با «نه‌ی تاریخی» خود خدمت بزرگی به تداوم هستیِ زبان پارسی نمود.

سلمان فارسی با ابتکار حفر خندق در اطراف مدینه و نجات پیغمبر و یارانش از حمله‌ی قریش از کثرت تقرب در عداد اهل بیت شمرده می‌شد

کوروش از شخصیت‌های تاریخی است که نه فقط مورد تکریم ایرانیان است بلکه در میان سایر اقوام به‌ویژه یهودیان گرامی داشته می‌شود و از نادر بزرگان تاریخ است که شخصیت انسانی‌اش بر شخصیت نظامی‌اش برتری دارد.

«پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک»

کوروش به دلیل اخلاق و رفتار نجیبانه‌ای که داشت در اکثر لشکرکشی‌ها (و مشهورترین آنها گشودن بابل) با استقبال اهالی کشورهای تسخیر شده روبرو می‌شد.

به‌راستی اگر دیروزمان و امروزمان را نشناسیم، چه‌گونه می‌توانیم فردایمان را بنا کنیم؟

دروغ را منبع جمیع زشتکاری‌ها می‌دانست.

تورات از خشایارشاه به عنوان «اخشوروش» نام برده است

با فتح بابل گستره شاهنشاهی ایران را به آن‌جا رساند که روزگار، قبل از آن به خود ندیده بود.

. یادمان نرود امنیت مقدم بر رفاه و آزادی است و فقط در صورت نبودن آن می‌توان به ارزش آن پی برد.

یادمان نرود امنیت مقدم بر رفاه و آزادی است و فقط در صورت نبودن آن می‌توان به ارزش آن پی برد

بی‌خبریِ اکثر مردم از گذشته، موجب توقع‌های عجیب و غریب شده است؛ به‌راستی اگر دیروزمان و امروزمان را نشناسیم، چه‌گونه می‌توانیم فردایمان را بنا کنیم؟

این محیط و ملت بود که دربه‌در به‌دنبال یک رضاشاه نوعی می‌گشتند. اگر رضاخانی هم به‌فرض نبود، خودشان رضاخان دیگری را به هر طریقی بود پیدا می‌کردند. یادمان نرود امنیت مقدم بر رفاه و آزادی است و فقط در صورت نبودن آن می‌توان به ارزش آن پی برد. به‌هرحال به عقیده‌ی نگارنده رضاشاه مولود شرایط زمانه‌ی خودش بود و این به معنی تطهیر او نیست بلکه خاضعانه به‌منظور انتقاد از خودمان است، بدین معنا که روحیه‌ی ارباب رعیتی و قدرت‌پرستی و خودکم‌بینی و حقارت، زمینه را برای تداوم خودکامگی و استبداد فراهم می‌سازد.

هنوز پانزده سال بیشتر از سلطنت شاه عباس نگذشته بود که شاید به پشت‌گرمی توپخانه‌ای که از طریق کمک‌های شرلی گرفته شده بود به‌فکر دست وپنجه نرم کردن با ترکان عثمانی افتاد و تبریز را پس از حدود هیجده سال به شاهنشاهی ایران برگرداند. شیروان و قارص را نیز تصرف کرد. سر رابرت شرلی شخصاً در این جنگ حضور داشت و جراحت مختصری برداشت. شاه‌عباس به‌وسیله‌ی این جنگ بغداد، موصل، دیاربکر، کربلا و نجف را متصرف شد و با تصرف این دو شهر مقدس، احساسات مذهبی مردم را به‌شدت به‌نفع خود تحریک کرد. ولی بعد از این جنگ مجادله بین شیعه و سنی به اوج خود رسید و این امر موجب کاهش نگرانی اروپاییان شد زیرا که دربار پاپ در اروپا از قدرت عثمانی بیم‌ناک بود. بد نیست بدانید که در این هنگام سِر رابرت شرلی از سوی شاه‌عباس به ریاست کل فرماندهی ارتش ایران انتخاب شده بود.

به‌راستی اگر دیروزمان و امروزمان را نشناسیم، چه‌گونه می‌توانیم فردایمان را بنا کنیم؟

یک دادگاه انقلابی برای محاکمه‌ی طرفداران استبداد و هم‌کاران محمدعلی میرزا تشکیل شد. در «روزشمار تاریخ ایران» تألیف دکتر باقر عاقلی می‌خوانیم: «جالب این است از هفت نفر اعضاء دادگاه، شش نفر عضویت فراماسونری داشته...» .

متأسفانه تاریخ ایران پر است از قهرمانانی که در اوج استیصال و بدبختی مردم، در هنگامی که وانمود می‌شود خشونت و زور می‌تواند چاره‌ساز گرفتاری‌ها باشد، ظاهر می‌شوند و چون برخی از این نوابغ بیشتر در ویرانگری و تخریب مهارت دارند تا ساختن و آباد کردن، بعد از پیروزی‌های نخستین دیگر چیزی برای ارائه و جلب مردم ندارند، آن‌وقت مرحله و پرده‌ی دوم زندگیشان شروع می‌شود که فاجعه‌بار است...

آن‌چه آشکار شده این است که نیاکان ما ایرانیانِ امروزین، از بیابان‌های وسیعِ شمال خراسان یا از جلگه‌های جنوب روسیه یا احتمالاً بنا به تشخیص تعدادی از باستان‌شناسان از ناحیه‌ی جنوب غربیِ بحر خزر بنا به روایتی به مناسبت یخبندان‌های منطقه‌ای، در چندین مرحله و چندین شاخه به سوی جنوب یعنی سرزمین فعلی ایران مهاجرت خود را در حوالی ۲۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد آغاز کرده‌اند.

درواقع، سلطان محمد خوازرمشاه را می‌توان یکی از پایه‌گذاران سفیرگیری در تاریخ ایران دانست که پی‌آمدهای شوم و زیان‌باری برای ایران به‌بار آورد.

ژنرال در خاطراتش می‌نویسد: عیب کلی اعیان ایران این است که حرصِ ایشان بسیار است. پول در این مملکت معبود ملی است. بهترین طرح‌ها اگر اندک معارضه‌ای با منفعت فلان وزیر داشته باشد، زیر پا می‌رود.

عیب کلی اعیان ایران این است که حرصِ ایشان بسیار است. پول در این مملکت معبود ملی است. بهترین طرح‌ها اگر اندک معارضه‌ای با منفعت فلان وزیر داشته باشد، زیر پا می‌رود.

بدین ترتیب بود که مغ‌ها آن‌چنان نفوذ و تسلط گسترده‌ای بر جان و مال و سرنوشت مردم پیدا کرده بودند که خود زرتشت هم به آن گمان نمی‌برد و این گستردگی فشار مذهبی باعث شده بود که هیچ‌گاه ایرانیان آزادی واقعی را برای سنجش و بررسی مذاهب موجود زمان منجمله دیانت مسیح که رومی‌ها به آن گرویده بودند نداشته باشند و افراط در این مطلب به‌تدریج آن‌چنان موجب بی‌میلی مردم گشت که تمامی فشارها و کمبودها را به حساب دین و آیین زرتشت گذاشته از آن روگردان شدند.

بعد از گذشت حدود سی‌سال از سنش و یا بهتر بگوییم از سلطنتش، درصدد کوتاه کردن دست اعراب صحرانشین در نواحی بین‌النهرین (عراق فعلی) و بحرین که با دست‌اندازی و تاخت وتاز موجب آزار ایرانیان می‌شدند برآمد و در یک لشکرکشی دریایی که فرماندهی آن را خود برعهده داشت آنها را قلع و قمع کرد و دستور داد تا کتف‌های امرای عرب را سوراخ کرده و از آن طنابی بگذرانند. وی به سبب همین دستور وحشیانه و غیرانسانی بود که به لقب شاپور ذوالاکتاف معروف شد.

بعد از مرگ ولگاش نوبت پادشاهی ساسانی به قباد رسید. از اولین کارهای او لشکرکشی بر ضد قومی وحشی به‌نام «خزرها» بود که از شمال ایران باعث آزار و اذیت ایرانیان می‌شدند. «سر پرسی سایکس» مؤلف انگلیسی تاریخ ایران، اشاره می‌کند: تأثیر این قوم بر ایرانیان به‌حدی است که علیرغم گذشت سال‌ها، ایرانیان دریای کاسپین را به نام «دریای خزر» می‌نامند.

تقویمی که هنوز سال‌های آن بر مبنای حیواناتی از قبیل گاو، موش، بره و... نام‌گذاری می‌شود از کارهای الغ‌بیگ است.

عیب کلی اعیان ایران این است که حرصِ ایشان بسیار است. پول در این مملکت معبود ملی است. بهترین طرح‌ها اگر اندک معارضه‌ای با منفعت فلان وزیر داشته باشد، زیر پا می‌رود.

فردوسی پرچمی را به نام شاهنامه به دست مردم داد تا بتوانند در برابر نیروهایی که «زیان کسان از پی سود خویش، بجویند و دین اندر آرند پیش» مقاومت ورزند.

وی دروغ را منبع جمیع زشتکاری‌ها می‌دانست

در جنوب غربی ایران، سرزمین حاصل‌خیز و پرآب خوزستان قرار دارد که به‌نام قدیمی ایلام، خود در چند قرن قبل از ظهور اقوام آریایی در همسایگی بابل، سومر و اکد دارای تمدن قابل توجهی بوده است. این سرزمین به‌علت وجود تنها رودخانه‌ی قابل کشتیرانی ایران، کارون، و زراعتِ شکل گرفته در رسوبات کناریِ آن، بعدها به ترتیبی که ذکر خواهد شد پذیرای اقوام مهاجر آریا یا آریان گردید