کتاب 1984

کتاب ۱۹۸۴ نوشتهٔ جورج اورول و ترجمهٔ زینب سادات موسوی معلم است و انتشارات آستان مهر این رمان مشهور را منتشر کرده است.

درباره کتاب ۱۹۸۴

کتاب ۱۹۸۴ یکی از مشهورترین آثار جورج اورول است. این کتاب رویکردی انتقادی به ساختارهای سیاسی تمامیت‌گرا و بسته دارد. در زمان نگارش و انتشار این کتاب، 1984، یک موضع‌گیری صریح نسبت به ساختار اجتماعی و سیاسی اتحاد جماهیر شوروی در دوران جنگ سرد بود.

داستان کتاب ۱۹۸۴ دربارهٔ زندگی «وینستون اسمیت» است. او کارمند یک سازمان حکومتی تک‌حزبی و توتالیتر در شهر لندن است؛ حکومتی که همه‌جا دم از برابری و برادری می‌زند، اما ذاتش به‌شدت طبقاتی است و به‌شدت همهٔ زندگی مردم را زیر نظر دارد. هیچ‌کس هیچ‌جا تنها نیست، تمام حرکات و رفتار آدم‌ها ثبت و ضبط می‌شود، حق عاشق‌شدن ندارند، حق ازدواج ندارند مگر برای تولید مثل، حق تفکر و مطالعه ندارند مگر آنچه حزب می‌گوید و حق تشکیل محافل دوستانه ندارند مگر اینکه در آن سخن از حکومت باشد. فضای این رمان صوتی پر از خفقان، وحشت و همراه با حس انزجار از وضعیت سرد و خوفناک جامعه است. انسان‌بودن در جامعه‌ای که جورج اورول توصیف می‌کند، جرم است و داشتن عواطف انسانی گناه به‌شمار می‌رود. در رأس این حکومت، فردی قرار دارد که مردم جز نامی از او نشنیده‌اند و حتی در وجود او شک است، اما همان‌طور که خدا را می‌پرستند، او را هم می‌پرستند. وزارت‌خانه‌ها و نهادهای این کشور هم عجیبند و همه‌شان کاری را انجام می‌دهند که برخلاف نام و وظیفه‌شان است. در میان این جامعهٔ عجیب، وینستون اسمیت ۳۶ساله مخفیانه برای خودش یک دفترچه یادداشت دارد و افکار آزادی‌خواهانه‌اش را در آن می‌نویسد. او دست به کارهای ممنوعه می‌زند؛ عشق، تفکر، قرارهای پنهانی و مبارزه.

«خلاصه‌سازی» در سراسر جهان پیشینه‌ای بسیار طولانی دارد و مهم‌ترین آثار ادبی جهان به‌دست نویسندگان و پژوهشگران به‌صورت خلاصه بازنویسی شده‌اند. امروز نیز در سینما، تئاتر و حتی بسترهای مختلف ادبی می‌توان ردپای تلخیص و اقتباس را به‌وضوح دید، اما هدف از خلاصه‌سازی چیست؟ چرا باید خلاصه خواند؛ درحالی‌که آثار اصلی چیره‌دست‌ترین نویسندگان جهان به‌راحتی قابل دسترس است؟ چرا باید به متون خلاصه و بازنویسی‌شده‌ رجوع کرد، هنگامی که لذت راستین مطالعه را می‌توان در قلم بزرگ‌ترین نوابغ جهان یافت؟

در میان تمام آثار ادبی تاریخ، کتاب‌هایی وجود دارند که نامشان به گوش همهٔ ما آشناست؛ کتاب‌هایی که نه‌تنها در ادبیات از نقشی غیرقابل‌کتمان برخوردارند، بلکه رد پای آن‌ها در جای‌جای زندگی‌مان به چشم می‌خورد. بااین‌حال در شلوغی و ازدحام کنونی، کم‌تر فرصتی برای مطالعهٔ این آثار پرحجم اما ضروری دست می‌دهد. در مجموعهٔ «خلاصه بهترین رمان‌های جهان» قصد انتشارات نوژین این است که با بازنویسی امانت‌دارانهٔ این کتاب‌ها، فرصتی برای مطالعهٔ این آثار فراهم کنند تا در مدت‌زمانی کوتاه، لذت مطالعهٔ مهم‌ترین و زیباترین آثار ادبی جهان برای همه فراهم شود.

خواندن کتاب ۱۹۸۴ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران ادبیات داستانی معاصر و قالب رمان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره جورج اورول

اریک آرتور بلر با نام مستعار جورج اورول در ۲۵ ژوئن ۱۹۰۳ در شهر موتیهاری، بیهار در هند متولد شد. وی داستان‌نویس، روزنامه‌نگار، منتقدِ ادبی و شاعر انگلیسی بود که بیشتر برای دو رمان سرشناس و پرفروشش رمان «مزرعه حیوانات» و رمان «۱۹۸۴» شناخته شد. هر دوی این کتاب‌ها به وضعیت حکومت‌های دیکتاتوری می‌پردازند.

جرج اورول مدتی به‌عنوان پلیس سلطنتی هند در برمه فعالیت می‌کرد. زندگی در هند و انگلیس سبب شد تا با فقر آشنا شود و این آشنایی، دیدگاهی جدید به او و کارهایش بخشید. اورول در دوران جوانی همیشه به‌دنبال کسب تجربه‌های تازه بود به همین دلیل مدتی کنار فقرا، افراد بی‌خانمان و کارگرانِ فصلی لندن و پاریس زندگی کرد. او حتی مدتی در آشپزخانه یک هتل در بخش ظرفشویی کار می‌کرد. در همین زمان بود که تصمیم گرفت شروع به نوشتن تجربیات خودش از زندگی در فقر کند. کتاب‌های «آس و پاس در لندن» و «پاریس و دختر کشیش» حاصل همین تجربیات او هستند.

اورول در در دههٔ ۱۹۳۰ به اسپانیا رفت تا علیه ارتش فاشیست ژنرال فرانکو بجنگد. او در همین زمان درگیر بیماری مزمن ریوی شد. بیماری‌ای که برای او نتیجه جنگ بود. اورول پس از جنگ کتاب درود بر کاتالونیا را بر اساس دیده‌های خود در اسپانیا نوشت.

زندگی او همواره درگیر اتفاقات جدید بود کمی بعد از بستری‌شدن جورج اورول در بیمارستان به‌دلیل بیماری مزمن سل که از زمان جنگ با آن درگیر بود درهمان بیمارستانی که بستری شده بود با سونیا برونل ازدواج کرد. بسیاری از منتقدان معتقدند شخصیت سونیا الگوی اورول برای ساخت شخصیت جولیا در کتاب ۱۹۸۴ بوده است.

اورول عاشق کشیدن سیگار بود و حتی بعد از بیماری شدید ریه‌اش که نتیجه جنگ بود حاضر نشد سیگار را ترک کند و به همین‌دلیل در بیمارستان بستری شد و هفت ماه پس از چاپ کتاب «۱۹۸۴»، در ۲۱ ژانویه ۱۹۵۰ از دنیا رفت.

برخی از آثار جورج اورول عبارت‌اند از:

(۱۹۳۴) روزهای برمه/ (۱۹۳۵) دختر کشیش/ (۱۹۳۶) به آسپیدیستراها رسیدگی کن (پول و دیگر هیچ)/ (۱۹۳۹) هوای تازه (گریز)/ (۱۹۴۵) قلعه حیوانات/ (۱۹۴۹) ۱۹۸۴/ (۱۹۳۳)/ آس و پاس‌ها در پاریس و لندن/ (۱۹۳۷) جاده به‌سوی اسکله ویگان/ (۱۹۳۸) درود بر کاتالونیا.

بخش‌هایی از کتاب ۱۹۸۴

«وسط روز بود و وینستون اتاقکش را ترک کرده بود تا به دستشویی برود. در راهروی روشن و طولانی منزلش، از روبرویش کسی داشت به سمتش می‌آمد. دختری بود با موهایی مشکی و زیبا. از روزی که در مقابل مغازه خرت و پرت فروشی پایین شهر با این دختر برخورد کرده بود، چهار روزی می‌گذشت. وقتی که نزدیک‌تر شد، وینستون دید که بازوی راست دختر با نواری پارچه‌ای همرنگ با یونیفرمش، که از دور قابل تشخیص نبود، باندپیچی شده بود. احتمالاً زمان چرخاندن یکی از لوله‌های شکل نمای بزرگ که طرح داستان‌ها را داخلش می‌انداختند، دستش آسیب دیده بود. این اتفاق یکی از حوادث رایج در بخش ادبیات داستانی به حساب می‌آمد.

دیگر تقریباً چهار متری با هم فاصله داشتند که ناگهان دختر سکندری خورد و با صورت به زمین افتاد. فریادی بلند کشید، گویا روی دستی که مجروح بود افتاده بود. وینستون کمی مکث کرد، دختر روی زانوهایش بلند شد. رنگ چهره‌اش بدجوری پریده بود و سرخی دهانش در این میان بیشتر از پیش به چشم می‌آمد دخترک به وینستون چشم دوخته بود و گویا نگاه ملتمسانه‌اش بیشتر نشانهٔ ترس بود تا درد.

هیجان عجیبی در قلب وینستون زوزه کشید. پیش رویش دشمنی قرار داشت که قصد داشت او را به قتل برساند، و در عین حال انسانی دردمند بود که احتمالاً یکی از استخوان‌هایش را هم شکسته بود. به‌طور غریزی برای کمک به سمتش دوید. به محض آن‌که دخترک به روی دست مجروحش افتاد، گویی درد را در بدن خودش حس کرد.

- صدمه دیدید؟

- چیز خاصی نیست. فقط دستمه. مهم نیست. خوب می‌شه خودش.»