کتاب بزرگ علوی

کتاب الکترونیکی «بزرگ علوی» نوشتهٔ محمد بهارلو در انتشارات به‌نگار چاپ شده است. بهارلو در این کتاب بزرگ علوی را نویسندهٔ سانتی‌مانتال یا روشن‌اندیش می‌داند.

درباره کتاب بزرگ علوی

این اثر درواقع مقدمهٔ تفصیلی کتاب گزیدهٔ آثار بزرگ علوی است. بزرگ علوی در آلمان بود و مکاتبات با او به این سبب زمان‌بر و دشوار بود. صفحاتی از کتاب گذشت زمانه که حاوی خاطراتی از بزرگ علوی بود در اختیار نویسنده قرار گرفت. همچنین در این اثر بنا بود مصاحبه‌ای حضوری با بزرگ علوی صورت گیرد که به‌خاطر پیشرفت بیماری‌ او این مهم هرگز انجام نشد.

درباره بزرگ علوی

سیدمجتبی آقا بزرگ علوی در ۱۳ بهمن ۱۲۸۲ در تهران به دنیا آمد. او نویسنده و فعال اجتماعی و سیاسی و صاحب خانواده‌ای بافرهنگ و تحصیل‌کرده بود. در جوانی برای تحصیل به آلمان رفت و رشتهٔ علوم تربیتی و روان‌شناسی را دنبال کرد و تا آخر عمر خود در آلمان ماند؛ اگرچه چندبار به ایران سفر کرد. بزرگ علوی تحصیلات خود را هم در دانشگاه «مونیخ» گذراند. او پس از اتمام دانشگاه به ایران بازگشت و در گروه مارکسیستی «تقی ارانی» عضو شد. در سال ۱۳۱۵ به‌اتهام داشتن افکار سوسیالیستی، با عده‌ای دیگر از هم‌فکرانش، به زندان افتاد و تا برکنارشدن رضاشاه (شهریور ۱۳۲۰) در زندان ماند. بزرگ علوی به‌همراه ۵۲ نفر دیگر که کم‌وبیش در یک زمان دستگیر شدند و به گروه ۵۳نفر معروف شدند، در این زمان در زندان بودند.

نویسندگی به‌شکل جدی هم از همان دوران جوانی برای او شروع شد. علوی با انتشار آثارش فضای داستان‌های فارسی را متحول کرد و در کنار افرادی همچون «صادق هدایت» و «صادق چوبک» به‌عنوان پدران داستان‌نویسی نوین ایرانی قرار گرفت. او نویسنده‌ای رئالیست است که مضامین سیاسی و اجتماعی را به‌خوبی روایت می‌کند. با خلق داستان‌های ویژه جایگاه ویژه و ارزشمندی در میان نویسندگان معاصر دارد. از مشهورترین نویسندگان چپ‌گرای آن زمان است که وقایع سیاسی و اجتماعی را در میان داستان‌های شیوا و جاودان روایت می‌کند. یکی از نکات برجسته در نثر علوی شرح و توالی وقایع داستان است؛ به‌گونه‌ای که خواننده می‌خواهد خود را هرچه‌زودتر به پایان داستان برساند.

بزرگ علوی پس از انتشار کتاب «گیله مرد» به‌عنوان نویسنده‌ای برجسته شناخته شد. «نامه‌ها»، «اجاره‌خونه»، «دزاشیب»، «یک زن خوشبخت»، «رسوایی»، «خائن» و «پنج دقیقه پس از دوازده» از دیگر داستان‌های منتشرشده از بزرگ علوی است که بیشتر آن‌ها در دههٔ ۱۳۷۰ منتشر شدند. رمان «چشم‌هایش» مشهورترین اثر بزرگ علوی است که دربارهٔ رابطهٔ عاشقانهٔ زنی از طبقهٔ بالای جامعه با مبارزی سیاسی است. کتاب‌های «سالاری‌‌ها»، «پنجا‌ه‌وسه نفر»، «گیله‌مرد»، «میرزا» و «موریانه» از دیگر آثار بزرگ علوی هستند. بزرگ علوی مجموعه داستان «چمدان» را هم در سال ۱۳۱۳ منتشر کرد و ۲ سال پس از این کتاب بود که (سال ۱۳۱۵) به زندان افتاد. اگرچه با گذشت سال‌ها قصه‌های بزرگ علوی رشد و تغییرات چشمگیری داشت، اما هنوز هم نثر او در کتاب «چمدان» نثری ساده و روان است که به‌خوبی توانسته در اولین کار ادبی خود بازتاب فرهنگ عامه و تصویر سیه‌روزی‌های مردم را نشان دهد. بزرگ علوی در سال ۱۳۷۵ درگذشت.