کتاب گذر سرزمین ایزد

کتاب گذر سرزمین ایزد نوشتهٔ علی برزگر است. این کتاب به دگرگردی بجستان و بجستانیان می‌پردازد و در انتشارات ژرف منتشر شده است.

درباره کتاب گذر سرزمین ایزد

شناخت جغرافیای تاریخی ایران یکی از موضوعاتی است که به علاقه‌مندان به پژوهش‌های قوم‌شناسی کمک می‌کند بتوانند دید وسیع‌تری نسبت به سرزمین وسیع ایران داشته باشند. کتاب گذر از سرزمین ایزد پژوهشی کاربردی است که به مسیر حرکت اقوام بجستانی در خاک ایران می‌پردازد. 

خواندن کتاب گذر سرزمین ایزد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به تاریخ ایران پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب گذر سرزمین ایزد

«پیش از بر آمدن اقوام آریایی (مادها، پارس‌ها و پارت‌ها) از نیمه هزاره دوم تا هزاره نخست پیش از میلاد جهان غرب تمدن فلات ایران را از آنان می‌دانست. اما پس از کندوکاوهای شماری از باستان‌شناسان غربی روشن گردید که پیش از آمدن آریایی‌ها به فلات ایران تمدن‌هایی بس پیشرفته‌تر از آنها به‌صورت شهرهای پراکنده و با کشتزارهایی پیرامونی بس پیشرفته پدیدآمده بودن که پیشینه برخی از آنان تا ده‌هزار سال می‌رسیده است. درحالی‌که پیش‌ازاین باور این بود که پیشینه شهرنشینی در جنوب غرب آسیا از سرزمین میان‌رودان است. این یافته‌ها به‌خوبی نشان می‌دهد که مراکز تمدن شهری در شمال میان‌رودان، جنوب ایلام، آبریز دره سند، بلوچستان، آبریز هیرمند و تمدن شهر سوخته، تمدن آبریزهلیل رود و جیرفت در جنوب خاوری ایران و سپس در منطقه هرات تا بلخ، تمدن مرغانه تا سمرقند و بخارا در آسیای مرکزی، آبریز اترک، منطقه گرگان، تپه حسنلو، سیلک در کاشان، ایریز رود ارس، منطقه گرجستان تا ارمنستان، منطقه آذربایجان غربی، منطقه غربی آناتولی، چگونگی زنگی در این مراکز تمدنی که بیشتر در زندگی مردمان در آبریز رودهایی که آوردیم پدیدآمده بودند. در زمانی که بیشتر مردم جهان به زندگی عشیره‌ای و دامپروری ابتدائی در ییلاق و قشلاق از زندگی معیشتی بخور و نمیری مشغول بودند در این مراکز مردمان از روش‌های پیشرفته کشاورزی و بهبود ژنتیکی گیاهان و دام می‌پرداختند.

اما افزون بر بهره‌گیری از آب‌های سطحی رودخانه‌ها و چشمه‌سارها مردمان این شهرک‌ها به روش مهمی در دسترسی به آب موفق شدند. آنها با کندن چاه‌هایی از بلندی تا زمین‌هایی پست در فاصله‌ها توانستند در جاهایی که آب سطحی نه‌تنها در دشت‌ها نیز آب برآورند بلکه در کنار آنها به پدیدآوردن کشتزارها و روستاها بپردازند. بجستان یکی از این روستاها بود. دیگر این که این شهرهای کوچک در پهنای این فلات پهناور که آمدوشد در آنها به‌سختی انجام می‌شد با یکدیگر ارتباط داشتند به‌گونه‌ای که کالاهای ایلامی در موهنجو دارو در کنار رود سند و یا کالاهای آن زمان شهر سوخته در سمرقند یا بخارا یافت شده‌اند. اما هریک از این شهرها بنا به دلایلی مانند جنگ، تغییر آب و هوائی یا آتش‌سوزی از میان رفته‌اند. میان این مردمان شهرها با آریائیان در آغاز آمدن آنها به ایران درگیری‌های خشونت‌باری رخداده که یکی از آنها را اشمیت باستان‌شناس آمریکائی در منطقه دامغان گزارش کرده است. فردوسی نیز در شاهنامه از دوران حکومت پادشاهان پیشدادی یاد می‌کند که از دیوان (بومیان فلات) برای آموزش خواندن و نوشتن به فرزندانشان از دیوان یاد می‌کنند که همان باشندگان ایران پیش از آریائیان نام می‌برند.»