کتاب کودک در احادیث

کتاب کودک در احادیث نوشتهٔ اعظم احمدیان (هیئت‌علمی پژوهشکدهٔ پولی و بانکی، بانک مرکزی ایران) است. انتشارات متخصصان این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر برای خدمت به کودکان و خطاب به والدین، معلم‌ها و مربی‌ها نوشته شده است.

درباره کتاب کودک در احادیث

کتاب کودک در احادیث می‌گوید که اهمیت تربیت دینی کودکان تا به آنجا است که در سیرهٔ نبوی (ص) و ائمهٔ اطهار (ع) در احادیث متعدد به آن اشاره شده است. تربیت دینی از زوایای مختلف بررسی شده؛ به‌طوری‌که تربیت کودک حتی پیش از شکل‌گیری آن و با رعایت دستورالعمل‌های دینی برای والدین آغاز شده است. تربیت دینی با تعریف ضوابط اخلاقی، امکان رشد جنبه‌های فردی و اجتماعی را در کودکان فراهم و زمینه‌های رشد معنوی را تقویت می‌کند.

اعظم احمدیان در این کتاب کوشیده است تا با مطالعهٔ کتاب‌های متعدد از جمله «وسائل‌الشیعه»، «بحارالانوار»، «اصول کافی»، «مکارم‌الاخلاق»، «نهج‌البلاغه» و سایر کتب و مجموعه احادیث، احادیث مرتبط با آداب تربیتی کودکان را گردآوری کند. به همین منظور کتاب در ۲ فصل نوشته شده است. در فصل اول مجموعه احادیث نبوی گردآوری شده و جایگاه کودک در سیرهٔ نبوی بیان شده است. در فصل دوم جایگاه کودک در سیرهٔ ائمه اطهار بیان شده و مجموعه احادیث مرتبط گردآوری شده است. دامنهٔ احادیث مرتبط با آداب تربیتی دینی کودکان بسیار فراتر از این کتاب است که باتوجه‌به محدودیت‌ها، به همهٔ موارد پرداخته نشده است.

خواندن کتاب کودک در احادیث را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به پدرها و مادرها پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب کودک در احادیث

«غذای حلال

رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله و سلم)، لقمه حلال را نیز از عوامل بسیار مهم در شکل‌گیری شخصیت آینده کودک برشمرده‌اند، گرچه رعایت حلال و حرام الهی در تمام ادوار زندگی فرد لازم است، اما توجه به حلال و حرام در قبل و بعد از ایام بارداری، از اهمیت بسیار بیشتری در شکل‌پذیری شخصیت آینده کودکان برخوردار بوده ازاین‌رو مورد تأکید بیشتری قرار گرفته است. رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله و سلم) دراین‌باره می‌فرمودند: «و لا یدخل الجنه من نبت لحمه من السحت النار اولی له؛ داخل بهشت نمی‌شود کسی که گوشت و پوستش، از مال حرام روییده باشد چنین کسی به آتش دوزخ [شقاوت] شایسته‌تر است [تا سعادت]»۶ و در حدیثی دیگر آمده که ایشان به عبدالله بن مسعود می‌فرمایند: «ای پسر مسعود! حرام مخور، حرام نپوش، از [راه] حرام [زن] مگیر و نافرمانی خدا مکن؛ چراکه خداوند به ابلیس می‌فرماید: با بانگ خویش هر که را می‌توانی از جای برکن [هر چه عِده و عُده داری جمع کن] و با سوارگان و پیادگانت بر آنان [حرام‌خواران] بتاز و در اموال و فرزندان آنان شریک شو و به آنان وعده بده و [البته] شیطان، جز فریب وعده‌شان نمی‌دهد».»

***

«اصل تکریم شخصیت کودک

از نظر رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله و سلم) کودک، چون کودک است، نباید تحقیر شود و احساس بی‌ارزشی و یا کم‌ارزشی کند؛ هرچند کودک، بیشتر محتاج محبت است؛ ولی این بدان معنی نیست که شخصیت کودک، نباید محترم شمرده شود. کودکی که با ارزش قلمداد می‌شود و شخصیت او محترم شمرده می‌شود، به احساس «خود ارزشمندی» دست می‌یابد و کسی که برای خود، ارزش قائل باشد، خود را به زشتی‌ها آلوده نمی‌سازد؛ چراکه «من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیه؛ کسی که برای خودش، ارزش قائل است، خود را به واسطه گناه خوار نمی‌سازد». کرامت نفس، محور و اساس اخلاق و تربیت اسلامی است و مهم‌ترین راه آن، تکریم انسان در دوران کودکی است. یکی از مهم‌ترین نکات تربیتی که در تکریم شخصیت کودک باید موردتوجه قرار گیرد، جدی گرفتن احساسات کودک در هفت سال نخست زندگی است.»