کتاب نگاهی به رویکردهای فرهنگی در مدیریت شهری

کتاب نگاهی به رویکردهای فرهنگی در مدیریت شهری نوشته احمد براتی است. این کتاب را انتشارات دیبادخت منتشر کرده است.

درباره کتاب نگاهی به رویکردهای فرهنگی در مدیریت شهری 

نگرش فرهنگی، عبارت از یک روش نسبتاً ثابت در فکر، احساس و رفتار نسبت به موضوع فرهنگ است. منظور از نگرش فرهنگی به شهر، فهم شهر به معنای فرهنگ است. شهرها از نخستین روزهای پیدایش‌شان، قابلیت چشمگیری در ایجاد فرهنگ به شکل هنر، عقاید، سبک‌ها و شیوه‌های زندگی و پدیدآوردن سطوح بالای نوآوری از خود نشان داده‌اند. شهرها محصول اندیشه و ساخت و ساز انسانی هستند و بر اساس ایدئولوژی، تفکر سیاسی، اقتصادی، نظام فرهنگی، اعتقاد دینی و مجموعه‌ای از باورهای دیگر شکل گرفته‌اند و از هویت فرهنگی منحصربفردی برخور دارند و نگاه‌های کمّی‌گرا، محیط محور و یا پروژه محور نمی‌تواند به شناخت درست آنها منجر شود.

فرهنگ، توصیفی برای تمام ویژگی‌های زاینده و آفرینشگر موجود در یک جامعه است، که هم چهره مادی زندگی، مانند بناها، اشیا، دارایی‌ها و فناوری‌ها و هم صورت غیرمادی، مثل قابلیت‌ها، مهارت‌ها، سرمایه‌های نمادین، سبک‌ها، سنت‌ها، ارزش‌ها و باورها را در بر می‌گیرد. گرچه عنصر زمان و مکان در تعریف شهر اهمیت زیادی دارد، اما شهر بدون «فرهنگ» قابل تصور نیست. شهر، بیش از اینکه مجموعه‌ای از بافت سکونت‌گاهی باشد، دستاوردی انسانی است، که جلوه‌گاه تبلور روح اجتماعی و فرهنگ و هویت جمعی است و بیش از آنکه محل استقرار صنایع و فعالیت‌های صرف اقتصادی باشد، جایگاهی برای فعالیت‌های اجتماعی و مدنی است.

نگاه فرهنگی به شهر، خواهان در نظر گرفتن کارکردهای فرهنگی و اجتماعی در توسعه کالبد و ساختار شهر است. این کتاب سعی دارد با رویکردی فرهنگی مدیریت شهری را بررسی و تحلیل کند. شهر تجلی‌گاه مناسبات و عرصه تولید اجتماعی است. شهرها امروزه فراتر از اینکه مرکز صناعت و تجارت باشند، کانونی برای کنش‌های جمعی و مدنی‌اند و این چنین است که شاخص‌های فرهنگی، اجتماعی و زیست‌شهری بیش از هر زمان دیگری مبنای سیاست‌های عمومی در اداره امور شهرها هستند و در تعیین راهبردها و اولویت‌های مدیریت‌های شهری محوریت دارند. 

خواندن کتاب نگاهی به رویکردهای فرهنگی در مدیریت شهری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان و فعالان حوزه مدیریت شهری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب نگاهی به رویکردهای فرهنگی در مدیریت شهری

در پی روند روزافزون شهرنشینی در جهان توجه به برنامه‌ریزی و اقداماتی جهت ادارة بهتر امور شهری مورد توجه قرار گرفت. مدیریت شهری از جمله مفاهیم نو و بدیعی است که در دههٔ ۱۹۷۰ م در کنار مفاهیمی چون توسعهٔ پایدار شهری، پروژة شهر سالم، برنامه و برنامه‌ریزی، به عنوان یکی از برنامه‌های توسعهٔ سازمان ملل مطرح شد.

مدیریت شهری عامل مهمی در توسعه شهراست و در بهبود سکونتگاه‌های انسانی و پایداری توسعه شهری مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کند. منظور از مدیریت شهری یک سلسله سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی است که به طور هماهنگ توسط شهرداری، دولت، نهادهای قانون‌گذاری و قضایی، بخش خصوصی و مردم با مدیریت شهرداری صورت می‌گیرد. در پارادایم مدیریت شهری، نقش‌ها و کارکردهای شهری جدیدتری برای دخالت دادن نظام مدیریت شهری در برنامه‌ریزی در نظر گرفته شده است تا بدین لحاظ مشکلات ناشی از شهرنشینی کاهش پیدا کند و شهرها به چشم‌انداز ترسیم شده‌شان برسند.

جهان امروز با چالش‌هایی مواجه است که ناشی از دگرگونی‌های حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی است. امروزه شهرداری‌ها در عرف ادبیات جهانی بیش‌تر با عنوان نهادهای مدیریت محلی یا حکومت‌های محلی شناخته می‌شوند. تغییر عنوان از شهرداری به حکومت محلی و حتی در جدیدترین رویکرد و عنوان، حکمروایی خوب شهری پیش از اینکه ناشی از تغییرات و علل نظری و یا ادبیاتی باشد، ناشی از تغییر در رویکردها، ساختار و نهاد مدیریت شهری است. شهرداری‌ها که سازمانی صرفاً اجرایی، خدماتی و عمرانی بوده‌اند، با شکل گرفتن رویکردهای اجتماعی و فرهنگی و مفهوم کیفیت زندگی در ادبیات برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، از حدود چهار دهه قبل به طور تدریجی تبدیل به نهادهایی اجتماعی فرهنگی شده‌اند.