کتاب صخره سخت

کتاب صخره سخت نوشتهٔ «محمدحسن روزی‌طلب» اثری پژوهشی است که نشر مرکز اسناد انقلاب اسلامی آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی شکل‌گیری و عملکرد نهادهای امنیتی و انتظامی در سال‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ می‌پردازد و با اتکا به اسناد، روایت‌ها و خاطرات دست‌اندرکاران، تصویری از فضای پرتنش و پرچالش آن دوران ارائه می‌دهد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب صخره سخت اثر محمدحسن روزی طلب

کتاب «صخرهٔ سخت» (بررسی پرونده‌های امنیتی در جمهوری اسلامی (۱۳۵۹ - ۱۳۵۷)) اثری پژوهشی است که به بازخوانی روند شکل‌گیری نهادهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ می‌پردازد. «محمدحسن روزی‌طلب» با بهره‌گیری از اسناد، مصاحبه‌ها و خاطرات افراد مؤثر تلاش کرده است تصویری جامع از دغدغه‌ها، چالش‌ها و بحران‌های امنیتی سال‌های نخست انقلاب ارائه دهد. ساختار کتاب مبتنی بر روایت تاریخی و تحلیلی است و به‌جای تمرکز صرف بر یک روایت رسمی، تلاش شده تا دیدگاه‌های مختلف و تضادهای درونی میان گروه‌ها و شخصیت‌های انقلابی نیز بازتاب یابد. این کتاب با رویکردی مستند به بررسی تأسیس کمیته‌های انقلاب اسلامی، نقش گروه‌های مختلف در حفاظت از رهبران انقلاب و چگونگی مواجهه با تهدیدهای داخلی و خارجی می‌پردازد. کتاب «صخرهٔ سخت» به روایت رخدادها بسنده نکرده و به تحلیل زمینه‌های اجتماعی و سیاسی آن دوران نیز توجه داشته است.

خلاصه کتاب صخره سخت

کتاب به بررسی فضای امنیتی و سیاسی ایران در دو سال نخست پس از انقلاب ۱۳۵۷ می‌پردازد؛ دورانی که با فروپاشی ساختارهای امنیتی رژیم پهلوی و شکل‌گیری نهادهای جدید همراه بود. این اثر با شرح دغدغه‌های انقلابیون برای حفاظت از رهبران انقلاب به‌ویژه آیت‌الله خمینی آغاز می‌شود و روند تشکیل کمیتهٔ استقبال و چالش‌های مربوط به امنیت او را روایت می‌کند. در ادامه، نویسنده به شکل‌گیری کمیته‌های انقلاب اسلامی و نقش آن‌ها در حفظ نظم و امنیت در شرایط خلأ قدرت می‌پردازد. در این میان، اختلافات و رقابت‌های میان گروه‌های مختلف انقلابی ازجمله مجاهدین خلق، نهضت آزادی و مؤتلفهٔ اسلامی و تأثیر آن‌ها بر ساختارهای امنیتی و انتظامی به‌تفصیل بررسی شده است. کتاب به نقش روحانیت و شخصیت‌هایی چون مرتضی مطهری، محمد بهشتی و آیت‌الله مهدوی کنی در مدیریت بحران‌ها و ساماندهی نیروهای انقلابی اشاره دارد؛ همچنین به چالش‌های جذب نیرو، نفوذ گروهک‌ها و مشکلات ناشی از حضور افراد فاقد صلاحیت در نهادهای امنیتی پرداخته شده است. در بخش‌هایی از کتاب، به مخالفت‌ها و تنش‌های میان دولت موقت و کمیته‌های انقلاب اسلامی و همچنین نقش این کمیته‌ها در مقابله با تهدیدهای داخلی و خارجی اشاره شده است. نویسنده با نقل روایت‌های دست‌اول و تحلیل‌های تاریخی، تصویری از فضای پرآشوب و پرمناقشهٔ سال‌های ابتدایی جمهوری اسلامی ارائه داده است. پیام اصلی کتاب، ضرورت حفظ اقتدار و انسجام در برابر تهدیدهای داخلی و خارجی و اهمیت شکل‌گیری نهادهای امنیتی برای تثبیت نظام نوپای انقلاب است.

چرا باید کتاب صخره سخت را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی با پشت‌پردهٔ شکل‌گیری نهادهای امنیتی و انتظامی در سال‌های نخست انقلاب اسلامی و شناخت چالش‌ها و بحران‌هایی که انقلابیون با آن‌ها روبه‌رو بودند. «صخرهٔ سخت» با تکیه‌بر اسناد و روایت‌های دست‌اول، به بررسی تضادها، رقابت‌ها و تصمیم‌گیری‌های سرنوشت‌ساز آن دوران می‌پردازد و نشان می‌دهد که تثبیت یک نظام سیاسی جدید تا چه اندازه نیازمند مدیریت بحران، انسجام و مقابله با تهدیدهای داخلی و خارجی است. این کتاب برای کسانی که به تاریخ معاصر ایران و تحولات امنیتی علاقه‌مند هستند، تصویری واقعی و مستند از یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران ارائه می‌دهد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، پژوهشگران حوزهٔ امنیت و سیاست، دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و تاریخ و کسانی که دغدغهٔ شناخت تحولات امنیتی و سیاسی سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی را دارند، مناسب است؛ همچنین برای افرادی که به‌دنبال فهم عمیق‌تر از روند شکل‌گیری نهادهای انقلابی و چالش‌های آن دوران هستند.

بخشی از کتاب صخره سخت

«محمدرضا سعادتی فرزند سید علی به سال ۱۳۲۳ در شیراز و در خانواده‌ای روحانی و کم‌بضاعت به دنیا آمد. پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه در سال ۱۳۴۱ با رتبهٔ دوم و بورسیهٔ دولتی در دانشکدهٔ فنی دانشگاه تهران پذیرفته و در سال ۱۳۴۵ در رشتهٔ مهندسی برق فارغ‌التحصیل شد و به سربازی رفت و به عنوان سپاهی ترویج آبادانی و مسکن در ایلام مشغول کار شد. پس از پایان خدمت وظیفه در سال ۱۳۴۷ وارد کارخانهٔ ذوب آهن اصفهان و از اول مهر ۱۳۴۹ به دایرهٔ مهندسی ستاد نیروی هوایی منتقل شد و دو سال و نیم در آن مرکز به کار پرداخت. همزمان با کمک برادران جلال‌زاده، شرکتی تحت عنوان نولکو را به ثبت رساند و از طریق حمید جلال‌زاده با مهدی رضایی آشنا شد و به عنوان سمپات به همکاری با سازمان مجاهدین خلق پرداخت. هر چند که پیش از آن در دورهٔ دانشجویی با ناصر صادق آشنا شده و مدتی هم در برق منطقه‌ای شیراز همکارش بود، اما سعادتی در بازجویی، عضویت خود را در تشکیلات مجاهدین مرتبط به مهدی رضایی (با نام مستعار بهروز همایونفر) می‌داند. همچنین سعادتی در بازجویی علت گرایش خود به مبارزه علیه رژیم پهلوی را، اعدام دو تن از دوستان مارکسیستش به نام‌های اسماعیل معین عراقی و محمدهادی فاضلی می‌داند که در گروه سیاهکل فعالیت داشتند. بر اساس نظریه موجود در پروندهٔ سعادتی، حضور او در ذوب آهن اصفهان زمینهٔ ارتباط او با کارشناسان شوروی شد و از آن تاریخ توسط سرویس اطلاعاتی شوروی نشان شد.»