کتاب فرهنگ سازمانی و توسعه خرد سازمانی

کتاب فرهنگ سازمانی و توسعه خرد سازمانی نوشته ناهید محمدی و بهزاد شوقی است که در انتشارات راز نهان به چاپ رسیده است. در این کتاب مطالبی مفید و آموزنده درباره خرد و فهنگ سازمانی و راه‌های توسعه آن می‌خوانید.

درباره کتاب فرهنگ سازمانی و توسعه خرد سازمانی

یکی از عواملی که باعث تمایز یک سازمان از سازمان دیگر می‌شود فرهنگ سازمانی است. فرهنگ سازمانی به‌تازگی در دانش مدیریت راه یافته است. با توجه به رشد علم و تحقیقات و نظریات جدیدی که روزبه‌روز بیشتر می‌شود، فرهنگ سازمانی هم اهمیت روزافزون پیدا می‌کند. مفهوم فرهنگ سازمانی اولین‌بار در سال ۱۹۷۹ وارد ادبیات مدیریت شد ولی سابقه و پیشینه‌ آن به سال ۱۹۶۴ باز می‌گردد که توسط دو زوج دانشمند به نام‌های بلیک و موتن مطرح شد.

 وقتی افراد با سازمان ارتباط برقرار می‌کنند مجبورند با وظایف و قواعد، رویه‌ها، ارزش‌ها و هنجارهای رفتاری سازمان تماس داشته باشند که این موارد نشانگر فرهنگ سازمانی است. امروزه مردم‌شناسان، اقتصاددانان، جامعه‌‌شناسان، روان‌شناسان به دلیل اهمیت فرهنگ سازمانی توجه خاصی به این موضوع مهم مدیریتی مبذول داشته و سعی دارند برای حل مشکلات و مسائل مدیریت از آن استفاده نمایند. چرا که دریافته‌اند با توجه به فرهنگ سازمانی می‌توان موفقیت‌های بی‌نظیر به دست آورد و بسیاری از مشکلات سازمان‌ها را مرتفع ساخت.

فرهنگ آن چه را که انسان یاد می‌گیرد و نیز نحوه رفتار او را تعیین می‌کند. در مورد این که فرهنگ چگونه به وجود می‌آید، باید گفت که فرهنگ پدیده‌ای است که با توجه به خواسته‌های طبیعی و نیروهای اجتماعی سرچشمه می‌گیرد. فرهنگ سازمانی به‌عنوان مجموعه‌ای از باورها و ارزش‌های مشترک بر رفتار و اندیشه‌ی اعضای سازمان اثر می‌گذارد و می‌توان نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آورد.

فرهنگ سازمانی از اساسی‌ترین زمینه‌های تغییر و تحول سازمان است نظر به این که برنامه‌های جدید تحول بیشتر به تحول بنیادی سازمانی نگاه می‌کند از این‌رو هدف این برنامه‌ها تغییر و تحول فرهنگ سازمان به‌عنوان زیربنا به بستر تحول است. مقصود از فرهنگ سازمانی، سیستمی از استنباط مشترک است که اعضاء نسبت به یک سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر می‌شود. نبود فرهنگ سازمانی قوی می‌تواند کارایی و اثربخشی سازمان را کاهش دهد که باوجود فرهنگ مناسب سازمانی می‌توان به تقویت سازمان کمک نمود. همچنین می‌توان این‌گونه مطرح نمود، یکی از مفاهیمی که طی دهه‌های اخیر به‌شدت در تفکر مدیریتی نفوذ داشته، فرهنگ سازمانی است. سازمان‌ها همچون جوامع، دارای فرهنگ مربوط به خود هستند که باعث تمایز آن‌ها می‌شود.

 در این بخش اول این کتاب فرهنگ و فرهنگ سازمانی تعریف شده‌اند. لایه‌ها و سطوح فرهنگ سازمانی برشمرده شده‌اند. اهمیت شناخت فرهنگ سازمانی بیان شده و دیدگاه‌های مرتبط با آن بررسی شده اند. مراحل ایجاد فرهنگ سازمانی، عوامل موثر بر فرهنگ سازمانی و مدل‌های فرهنگ سازمانی از مباحث مهم این بخش اند.

 در بخش دوم موضوع خرد سازمانی مطرح شده است. تاریخچه خرد سازمانی و تعاریف خرد خد سازمانی از مباحث اولیه این فصل اند. و پس از ان وارد مباحث دیگریمثل نظریه‌های ضمنی خرد، مدل‌های خرد سازمانی، چگونگی توسعه خرد سازمانی و مقیاس های آن، پیشایندها و پسایندهای خرد سازمانی و نقش فرهنگ سازمانی در توسعه خرد سازمانی می‌شوید.

 در انتهای کتاب نیز سوالاتی برای مرور و یادآوری مطالب گنجانده شده است.

 خواندن کتاب فرهنگ سازمانی و توسعه خرد سازمانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم.

 علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه مباحث فرهنگی در کسب‌وکار به ویژه موضوع فرهنگ سازمانی مخاطبان این کتاب‌اند.

 بخشی از کتاب فرهنگ سازمانی و توسعه خرد سازمانی

پیچیدگی محیط تجاری امروز، سازمان‌ها را مجبور کرده تا توانایی‌های خود را در رویارویی با تغییرات روزافزون محیط افزایش دهند. از طرف دیگر هم فناوری‌های مدرن که با سرعتی پرشتاب در حرکت‌اند، از این‌رو انعطاف‌پذیری سازمان‌ها را می‌طلبد. از طرفی در هزاره سوم برای بقا و پیشرفت در سازمان، باید جریانی پدید آورد تا باعث نوآوری در سازمان شده و از تخریب شدن آن جلوگیری کند. لازمه رسیدن به این امور بسیار مهم، ایجاد فرهنگی مناسب و قوی در سازمان است.

فرهنگی مسلط که بتواند فرایندهای سازمانی را تحت‌الشعاع قرار داده و موجب توسعه و بهره‌وری آن گردد. از طرف دیگر، توسعه هر سازمان تا حد بسیار زیادی به کاربرد منابع انسانی آن وابسته است و در سازمان‌های بزرگ منابع انسانی با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌باشند و مدیران دائماً سعی دارند تا کارکنان را با پاداش دادن به کار ترغیب کنند. اگرچه امروزه کارکنان سازمان‌ها از جمله سازمان‌های آموزشی تحت‌فشار مالی هستند و بیشتر توجهشان به مسائل اقتصادی است اما به‌تدریج خواهان استقلال بیشتر و ایجاد احساس ارزشمندی می‌باشند و تمایل دارند نظرات خود را هر چند که مخالف رویکردهای سازمانی باشد، بیان کنند.

همچنین فرهنگ سازمانی بر اساس اعتقادات و ارزش‌های مشترک به سازمان‌ها قدرت می‌بخشد و بر تمام جنبه‌های سازمانی نظیر نگرش، رفتار فردی، انگیزه و رضایت شغلی و سطح تعهد نیروی انسانی، طراحی ساختار و نظام‌های سازمانی، هدف‌گذاری، تدوین و اجرای خط‌مشی‌ها، استراتژی‌ها و ... تأثیر می‌گذارد. بنابراین تنها با بررسی، تغییر و ایجاد یک فرهنگ سازمانی مناسب و انعطاف‌پذیر است که می‌توان به‌تدریج الگوی تعامل بین افراد را در سازمان تغییر داد و از مدیریت دانش به‌عنوان یک مزیت رقابتی بهره گرفت.