فتانه حاج سید جوادی (پروین)

احتمالا همه‌ی ما، دست‌کم یک‌بار نام رمان «بامداد خمار» را شنیده‌ایم، اما ممکن است شمار کمی از ما نویسنده‌ی این کتاب یعنی فتانه حاج سید جوادی را به درستی بشناسیم. فتانه حاج سید جوادی از آن دسته از نویسندگان ایرانی است که اگرچه نسبتا کم‌کار هستند، اما آثار قدیمی‌تر آن‌ها نیز کماکان مورد استقبال قرار می‌گیرد.

فتانه حاج سید جوادی که با نام هنری «پروین» به نویسندگی می‌پردازد، در سال ۱۳۲۴ در کازرون استان فارس متولد شد. حاج سید جوادی از کودکی به نوشتن علاقه‌مند بود، اما هرگز به این فکر نکرده بود که بتواند روزی به‌عنوان یک نویسنده فعالیت کند. با این همه، از ابتدا نیز معتقد بود که نویسنده اگر از صمیم قلبش بنویسد، می‌تواند موفق شود و مخاطبین را به آثارش جذب کند. حاج سید جوادی در تهران بزرگ شد و بعدها به دلیل ازدواج با یکی از پزشکان ارتش، ناگزیر شد محل زندگی خود را به اصفهان تغییر دهد؛ همین نقل مکان و تغییر شرایط زندگی، موجب شد که حاج سید جوادی خود را با نوشتن سرگرم کند.

یکی از نخستین آثار حاج سید جوادی، ترجمه‌ی کتاب کین و ایبل (اثر جفری آرچر) بود. نخستین رمان حاج سید جوادی، رمان بامداد خمار بود که در سال ۱۳۷۴ روانه‌ی بازار شد و به سرعت او را به شهرتی انکارنشدنی رساند. این رمان از همان ابتدای انتشار تبدیل به یکی از پرطرفدارترین رمان‌های ایرانی شد و در حال حاضر نیز به چندین زبان مختلف ترجمه شده و در کشورهایی از جمله آلمان، ایتالیا، کره، ترکیه و یونان مورد استقبال قرار گرفته است.

بامداد خمار داستان زنی ثروتمند به نام محبوبه را روایت می‌کند که با وجود مخالفت‌های خانواده‌اش، با یک نجار به نام رحیم ازدواج می‌کند و در ادامه، زندگی‌اش دچار فرازونشیب‌های بسیاری می‌شود. انتشار بامداد خمار نقطه‌ی عطفی برای نویسندگان زن در ایران محسوب می‌شود. در واقع با بامداد خمار، حاج سید جوادی رمانی خلق کرد که مضامین اجتماعی آن، حتی در دوران سانسور شدید نیز قابل بررسی و تفکربرانگیز هستند.

بامداد خمار رمانی بسیار جذاب است که خوانندگان را به سفری احساسی و تامل‌برانگیز می‌برد. این اثر به بررسی پیچیدگی‌های روابط انسانی و تاثیر عمیق انتخاب‌های شخصی در زندگی می‌پردازد. داستان همانطور که زندگی شخصیت‌های مختلفی را روایت می‌کند، مبارزات، رویاها و شبکه‌ی پیچیده‌ای از ارتباطات را که همگی شخصیت‌ها را به هم پیوند می‌دهد، آشکار می‌سازد. فتانه حاج سید جوادی با نثری غنایی و نگاهی دقیق به جزئیات، روایتی را خلق می‌کند که در اعماق روان انسان کاوش می‌کند و مضامینی از جمله عشق، فقدان، هویت و خودشناسی را به نمایش می‌گذارد.

فتانه حاج سید جوادی تاکنون مورد تقدیر و تحسین منتقدین و نویسندگان بسیاری قرار گرفته است. تکین حمزه‌لو و گیتی صفرزاده ازجمله نویسندگانی هستند که قلم حاج سید جوادی را مورد ستایش قرار داده‌اند و در رابطه با رمان بامداد خمار نیز نقدهای مثبتی منتشر کرده‌اند. یکی دیگر از افرادی که بامداد خمار را مورد تحسین قرار داده است، نجف دریابندری، نویسنده و مترجم مشهور ایرانی است.

ازجمله سایر آثار حاج سید جوادی می‌توان به در خلوت خواب (۱۳۷۴) اشاره کرد. خلوت خواب، مجموعه‌داستانی شامل ۸ داستان است. او همچنین به ترجمه‌ی آثاری از جمله رمان پارک گورکی (اثر مارتین کروز اسمیت) و رمان کین و ایبل (اثر جفری ارچر) پرداخته است.

گفتنی است که در سال ۱۳۷۷، کتابی تحت عنوان «شب سراب» به نویسندگی ناهید ا. پژواک منتشر شد که گفته می‌شد در پاسخ به کتاب بامداد خمار و از زبان رحیم، شخصیت مرد بامداد خمار نوشته شده است. فتانه حاج سید جوادی، منتشر شدن این کتاب را نوعی سوء استفاده قلمداد کرده و از این افراد شکایت کرده است.