کتاب محمد صلی الله علیه و آله و سلم و پیامبران: برتری رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بر سایر انبیا از زبان امیرالمؤمنین علیه‌السلام

یهودی مسلمان می‌شود دانشمند یهودی[ پس از شنیدن این سخنان مفصل و پاسخ‌های امیرمؤمنان علیه‌السلام ]گفت: من به یگانگی خداوند شهادت می‌دهم، و شهادت می‌دهم که محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله رسول خداست، و گواهی می‌دهم که خداوند به هیچ پیامبری مقام و منزلتی عطا نفرمود، مگر آن که همه آن مقامات را به محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله عطا فرمود و درجات او را بر سایر انبیا فزونی و برتری بسیار بخشید.

اسم فرزندش را ـ به خاطر بزرگی مقام و منزلت پیامبر نزد خدا ـ به او اطلاع داد بدین گونه که در خواب به مادرش اطلاع داده شد که آن چه در شکم داری، سید و آقای عالمیان است و وقتی او را به دنیا آوردی، نامش را محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بگذار. پس خداوند اسمی از اسماء خودش را برای او مشتق فرمود، خداوند «محمود» و این «محمّد» صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است.

یهودی گفت: به دستور خدای سبحان و امر و رضایت او ملائکه بر آدم سجده کردند، آیا برای محمّد این‌گونه معجزه‌ای انجام شده است؟ علی علیه‌السلام فرمود: این چنین است که گفتی. اما اگر ملائکه بر آدم سجده کردند، سجده آنان در معنای عبادت و اطاعت او نبود و اگرچه ظاهرا برای غیر خدا بود، اما در واقع اعتراف به فضیلت و رحمتی بود که در حقّ آدم علیه‌السلام اجرا شده بود. ولی خداوند سبحان به محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فضیلت برتری را عطا فرمود بدین صورت که باری تعالی در عالم جبروت به همراه همه ملائکه بر محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله صلوات فرستادند، و از مؤمنین نیز خواسته است که بر محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله صلوات بفرستند و این مطلب را به آن‌ها دستور داده است. ای یهودی این فضیلتِ برتری است که خداوند به رسولش مرحمت فرموده است.

به دستور خدای سبحان و امر و رضایت او ملائکه بر آدم سجده کردند، آیا برای محمّد این‌گونه معجزه‌ای انجام شده است؟ علی علیه‌السلام فرمود: این چنین است که گفتی. اما اگر ملائکه بر آدم سجده کردند، سجده آنان در معنای عبادت و اطاعت او نبود و اگرچه ظاهرا برای غیر خدا بود، اما در واقع اعتراف به فضیلت و رحمتی بود که در حقّ آدم علیه‌السلام اجرا شده بود. ولی خداوند سبحان به محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فضیلت برتری را عطا فرمود بدین صورت که باری تعالی در عالم جبروت به همراه همه ملائکه بر محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله صلوات فرستادند، و از مؤمنین نیز خواسته است که بر محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله صلوات بفرستند و این مطلب را به آن‌ها دستور داده است.

خداوند سبحان در قرآن کریم می‌فرماید: «ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکمْ وَ لکنْ رَسُولُ اللّه‌ِ وَ خاتَمَ النَّبِیینَ وَ کانَ اللّهُ بِکلِّ شَیءٍ عَلِیماً» محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله پدر یکی از مردان شما نیست بلکه رسول خدا و خاتم پیامبران است و خدا بر همه چیز داناست.

اما برتر از این فضیلت آن است که برای شخص او و امّتش نیت خیر را بدون عمل صالح، به جای عمل صالح محسوب می‌کند، حال آن که این ویژگی به امت‌های پیشین عطا نشده بود. پس در این امت هرکس اراده انجام کار نیک داشته باشد ولی انجام ندهد، یک حسنه برای او نوشته می‌شود، و البته اگر آن کار نیک را انجام دهد، برای او ده حسنه محسوب می‌شود.

همانا او آن‌قدر گریه می‌کرد که بیهوش می‌شد؛ به ایشان می‌گفتند: ای رسول خدا، مگر نه این است که خدا شما را مورد بخشش خود قرار داده و گناهان گذشته و آینده شما را آمرزیده است؟ و حضرت می‌فرمود: بلی این چنین است، ولی آیا بنده شکرگزار خدا نباشم؟

همچنین رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در عبادات خود چنان از خوف خداوند گریه می‌کرد که جایگاه نماز او از اشک چشمش تر می‌شد، بدون این که جرمی مرتکب شده باشد.

یهودی پرسید: خداوند توبه آدم را پس از گناه او قبول فرمود. علی علیه‌السلام فرمود: این چنین است، خداوند توبه آدم را قبول کرد، اما در مورد محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فضیلتی برتر از آن نازل نمود بدون آن که گناهی مرتکب شده باشد. خداوند سبحان در این‌باره می‌فرماید: «لِیغْفِرَ لَک اللّه‌ُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِک وَ ما تَأَخَّرَ» «تا سرانجام خداوند گناه نخستین و آینده تو را بیامرزد» ؛ و بدین ترتیب محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در روز قیامت منزّه و پاک از هر گناهی می‌آید، و به گناهی بازخواست نمی‌شود.

یهودی گفت: خداوند برای صالح شتری از کوه خارج کرد و این عمل، یک معجزه و عبرت برای قومش بود. علی علیه‌السلام فرمود: چنین است که گفتی، اما به محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله افضل از آن عطا شده است؛ همانا ناقه صالح، با صالح سخن نگفت و به نبوّت صالح شهادت نداد ولی ما در یکی از غزوات با محمّد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله همراه بودیم که شتری به آن حضرت نزدیک شد، و خداوند او را به سخن درآورد و فریاد زد و عرض کرد: ای رسول خدا، فلان کس (ارباب و صاحبش) آن قدر از من کار کشیده است که پیر شده‌ام و اکنون می‌خواهد سر مرا بِبُرد، من از دست او به شما پناه می‌برم. در این هنگام رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله کسی را به دنبال صاحب شتر فرستاد و از او خواست شترش را به پیامبر ببخشد. آن مرد شتر را به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بخشید و حضرت هم شتر را آزاد کرد.