کتاب شیطان

کتاب شیطان نوشته‌ی لئو تولستوی با ترجمه‌ی بهناز ورشوی، یکی از آثار داستانی برجسته‌ی این نویسنده‌ی روس است که نشر عطر کاج آن را منتشر کرده است. این رمان کوتاه، با نگاهی تیزبین و بی‌پرده به کشمکش‌های درونی انسان، به‌ویژه در زمینه‌ی وسوسه‌های جنسی و اخلاقی، می‌پردازد. داستان در بستر جامعه‌ی روسیه‌ی قرن نوزدهم روایت می‌شود و شخصیت اصلی آن، یوگنی ایرتنیف، جوانی است که پس از مرگ پدرش، مسئولیت اداره‌ی ملک خانوادگی را بر عهده می‌گیرد و درگیر چالش‌های مالی، اجتماعی و عاطفی می‌شود. روایت داستان، علاوه‌بر پرداختن به مسائل فردی و روانی شخصیت‌ها، تصویری از ساختار طبقاتی و روابط انسانی آن دوران را نیز ارائه می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شیطان

شیطان از جمله آثار کمتر شناخته‌شده‌ی لئو تولستوی است که پس از مرگ او منتشر شد و به‌نوعی بازتاب‌دهنده‌ی تجربه‌ها و دغدغه‌های شخصی نویسنده درباره‌ی وسوسه، گناه و نبرد میان عقل و غریزه است. داستان در فضای روستایی روسیه‌ی قرن نوزدهم شکل می‌گیرد و با تمرکز بر زندگی یوگنی ایرتنیف، به بررسی بحران‌های اخلاقی و روانی یک جوان اشراف‌زاده می‌پردازد. تولستوی در این رمان، با نگاهی انتقادی و گاه بی‌رحمانه، به روابط میان طبقات اجتماعی، نقش زنان در جامعه و تأثیر سنت‌ها و باورهای مذهبی بر رفتار انسان‌ها پرداخته است. ساختار کتاب روایتی خطی دارد و با توصیف دقیق محیط، شخصیت‌ها و جزئیات زندگی روزمره، خواننده را به درون دنیای ذهنی و عاطفی قهرمان داستان می‌برد. نکته‌ی جالب درباره‌ی این اثر، وجود دو پایان متفاوت است که هر دو توسط نویسنده نوشته شده‌اند و نشان‌دهنده‌ی تردیدها و کشمکش‌های درونی او هستند. شیطان نه‌تنها داستانی درباره‌ی یک وسوسه‌ی شخصی، بلکه تلاشی برای فهم عمیق‌تر ماهیت انسان و مرزهای اخلاقی اوست.

خلاصه داستان شیطان

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! داستان با معرفی یوگنی ایرتنیف آغاز می‌شود؛ جوانی تحصیل‌کرده و خوش‌آتیه که پس از مرگ پدرش، به‌همراه مادرش به روستا بازمی‌گردد تا ملک خانوادگی را از بحران مالی نجات دهد. یوگنی با وجود موفقیت‌های اولیه در مدیریت املاک، به‌تدریج با فشارهای مالی، بدهی‌های پنهان و انتظارات خانواده روبه‌رو می‌شود. در این میان، نیازهای عاطفی و جسمی او نیز به چالشی جدی بدل می‌شود؛ به‌ویژه زمانی که رابطه‌ای پنهانی با استپانیدا، زن روستایی بیوه، آغاز می‌کند. این رابطه ابتدا برای یوگنی صرفاً راهی برای رفع نیازهای جسمی است، اما به‌تدریج به وسوسه‌ای عمیق‌تر و پیچیده‌تر تبدیل می‌شود که آرامش روانی و اخلاقی او را به‌هم می‌ریزد. در ادامه، یوگنی با لیزا، دختری از خانواده‌ای محترم، آشنا و عاشق می‌شود و تصمیم به ازدواج می‌گیرد. پس از ازدواج، تلاش می‌کند گذشته‌ی خود را فراموش کند و زندگی جدیدی بسازد. اما بازگشت ناگهانی استپانیدا به خانه به‌عنوان خدمتکار، دوباره او را با وسوسه و کشمکش درونی مواجه می‌کند. یوگنی میان وفاداری به همسرش و کشش غیرقابل‌کنترل به استپانیدا گرفتار می‌شود و این تضاد، او را به مرز فروپاشی روانی می‌کشاند. داستان با توصیف دقیق احساسات، تردیدها و تصمیمات قهرمان، تصویری از نبرد همیشگی انسان با «شیطان» درون خود ارائه می‌دهد، بی‌آنکه راه‌حلی قطعی یا پایانی قطعی برای این نبرد پیشنهاد کند.

چرا باید کتاب شیطان را بخوانیم؟

شیطان اثری‌ست که با نگاهی بی‌پرده و صادقانه به یکی از بنیادی‌ترین کشمکش‌های انسانی می‌پردازد: نبرد میان خواسته‌های غریزی و ارزش‌های اخلاقی. این کتاب نه‌تنها تصویری از جامعه‌ی روسیه‌ی قرن نوزدهم ارائه می‌دهد، بلکه به‌واسطه‌ی روایت روان‌شناسانه و جزئی‌نگر، تجربه‌ای جهانی و همیشگی را بازتاب می‌دهد. تولستوی در این اثر، با خلق شخصیت‌هایی چندلایه و باورپذیر، نشان داده است که وسوسه و گناه، صرفاً مفاهیمی انتزاعی یا مذهبی نیستند، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره و تصمیمات انسان‌اند. خواندن این کتاب فرصتی‌ست برای تأمل درباره‌ی مرزهای اخلاقی، نقش جامعه و خانواده در شکل‌گیری هویت فردی و چگونگی مواجهه با ضعف‌ها و تمایلات پنهان. همچنین، سبک روایت و فضاسازی تولستوی، تجربه‌ای متفاوت از ادبیات کلاسیک روسیه را پیش روی مخاطب می‌گذارد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان ادبیات کلاسیک، دوست‌داران رمان‌های روان‌شناسانه و کسانی که به موضوعات اخلاقی، کشمکش‌های درونی و روابط انسانی توجه دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی شناخت خود، بررسی نقش وسوسه و اخلاق در زندگی و تحلیل ساختارهای اجتماعی و خانوادگی را دارند، این اثر انتخاب مناسبی است.