کتاب حل مسئله اجتماعی

کتاب الکترونیکی «حل مسئلهٔ اجتماعی: مطالعه‌ای جامعه‌شناختی دربارهٔ راهبردهای حل مسئله در فرایند ازدواج» نوشتهٔ مریم مومنی و با هدایت حلیمه عنایت، توسط نشر جهاد دانشگاهی فارس منتشر شده است. این اثر به بررسی راهبردهای حل مسئله در زمینهٔ ازدواج با رویکرد جامعه‌شناختی می‌پردازد و تلاش دارد عوامل مؤثر بر انتخاب شیوه‌های حل مسئله را در میان دختران و پسران در شرف ازدواج تحلیل کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حل مسئله اجتماعی

«حل مسئلهٔ اجتماعی» اثری پژوهشی در حوزهٔ جامعه‌شناسی است که به‌صورت ناداستان و با رویکرد تحلیلی و میدانی نگاشته شده است. این کتاب به بررسی راهبردهای حل مسئله در فرایند ازدواج می‌پردازد و تلاش می‌کند با تکیه‌بر نظریه‌های جامعه‌شناسی و روان‌شناسی اجتماعی، عوامل مؤثر بر انتخاب سبک‌های حل مسئله را در میان جوانان ایرانی واکاوی کند. ساختار کتاب شامل مرور ادبیات نظری، تحلیل داده‌های میدانی و بررسی مدل‌های ساختاری در دو شهر شیراز و خرامه است. نویسنده با بهره‌گیری از داده‌های آماری و تحلیل‌های رگرسیونی، به تفاوت‌های جنسیتی، سنی، قومی و طبقاتی در انتخاب استراتژی‌های حل مسئله می‌پردازد و نقش متغیرهایی مانند هویت، سلامت اجتماعی و سلامت معنوی را در این فرایند برجسته می‌کند. کتاب با زبانی علمی و مستند، ضمن ارائهٔ چارچوب نظری، به نقد و بررسی رویکردهای مختلف حل مسئله در علوم اجتماعی و روان‌شناسی می‌پردازد و جایگاه حل مسئله را در بستر فرهنگی و اجتماعی ایران معاصر تبیین می‌کند.

خلاصه کتاب حل مسئله اجتماعی

این کتاب با تمرکز بر فرایند ازدواج، به بررسی راهبردهای حل مسئله در میان جوانان ایرانی می‌پردازد و تلاش می‌کند نشان دهد که انتخاب سبک‌های حل مسئله چگونه تحت‌تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و روان‌شناختی قرار می‌گیرد. نویسنده ابتدا به مرور نظریه‌های مختلف دربارهٔ حل مسئله می‌پردازد؛ از رویکردهای رفتارگرایی و شناختی تا نظریات جامعه‌شناختی مانند دیدگاه‌های پارسونز، مرتن، بوردیو و گیدنز. سپس با تکیه‌بر داده‌های میدانی گردآوری‌شده از دو شهر شیراز و خرامه، تفاوت‌های موجود در انتخاب استراتژی‌های حل مسئله بر اساس جنسیت، سن، قومیت، طبقهٔ اجتماعی و سطح تحصیلات را تحلیل می‌کند. در این پژوهش، سه سبک اصلی حل مسئله (منطقی، آشفته/بی‌دقت و اجتنابی) مورد بررسی قرار گرفته‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که سبک منطقی با جهت‌گیری مثبت نسبت به حل مسئله همراه است و افراد دارای این سبک، اطلاعات را نظام‌مند جمع‌آوری و راه‌حل‌های جایگزین را ارزیابی می‌کنند. در مقابل، سبک آشفته با تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده و بی‌دقت همراه است و سبک اجتنابی به تعویق انداختن یا واگذاری مسئله به دیگران گرایش دارد. کتاب تأکید دارد که هویت فردی و اجتماعی، سلامت اجتماعی و سلامت معنوی نقش مهمی در انتخاب راهبردهای حل مسئله ایفا می‌کنند. همچنین، رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان عوامل تأثیرگذار بر سبک‌های حل مسئله معرفی شده‌اند. در نهایت، نویسنده با تحلیل داده‌ها و مدل‌های ساختاری، پیشنهادهایی برای سیاست‌گذاری فرهنگی و آموزشی در جهت ارتقای مهارت‌های حل مسئله در میان جوانان ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب حل مسئله اجتماعی را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی برای آشنایی با ابعاد اجتماعی و روان‌شناختی حل مسئله در زندگی مشترک و فرایند ازدواج فراهم می‌کند. اثر حاضر با رویکردی تحلیلی و مبتنی‌بر داده‌های میدانی، به بررسی تفاوت‌های فردی و اجتماعی در انتخاب راهبردهای حل مسئله می‌پردازد و نقش هویت، سلامت اجتماعی و معنوی را در این فرایند برجسته می‌سازد. آشنایی با این مفاهیم می‌تواند به درک بهتر چالش‌های ازدواج و روابط خانوادگی در جامعهٔ امروز ایران کمک کند و زمینه‌ای برای ارتقای مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله در زندگی فردی و جمعی فراهم آورد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی، مطالعات خانواده و مشاوره، و همچنین برای مشاوران ازدواج و خانواده مناسب است. همچنین افرادی که دغدغهٔ بهبود مهارت‌های حل مسئله در روابط بین‌فردی و خانوادگی دارند یا در آستانهٔ ازدواج هستند، می‌توانند از محتوای این اثر بهره‌مند شوند.

بخشی از کتاب حل مسئله اجتماعی

«مهارت حل مسئله از مهارت‌های ضروری در زندگی هر فرد است. حل مسئله به دو زیرمجموعهٔ شناختی و اجتماعی تقسیم می‌شود؛ حل مسئلهٔ شناختی به مسائل نظری مثل معماها و مسائل ریاضی اشاره دارد. براساس ارائهٔ نظریهٔ فضای مسئله توسط نیوئل و سیمون، افراد برای حل یک مسئله ابتدا از شرایط دانش اولیه‌ای شروع می‌کنند که در ذهنشان است؛ سپس تمام حالت‌های ممکن را جست‌وجو می‌کنند تا به شرایط دانش هدف برسند. حرکت از یک شرایط دانش به شرایط بعدی توسط عملگرهای ذهنی یا استراتژی‌های حل مسئله صورت می‌گیرد؛ همان‌گونه که یک مسئله مسیرهای متعددی دارد، افراد مختلف نیز شیوه‌های متفاوتی برای عبور از شرایط اولیه به شرایط هدف به‌کار می‌گیرند. حل مسائل اجتماعی، یعنی حل‌کردن مسائلی که در محیط اجتماعی، طبیعی و واقعی اتفاق می‌افتد و اساساً به‌منظور به‌دست‌آوردن همراهی و توجه دیگران است؛ درواقع توانایی شناختی-رفتاری است که افراد تلاش می‌کنند راه‌حل‌های مؤثر و قابل انطباقی برای مشکلات و مسائل روزمرهٔ زندگی خود پیدا کنند. فرایند حل مسئله انواع پاسخ‌های بالقوهٔ مؤثر با موقعیت مسئله‌ساز را در دسترس قرار می‌دهد و باعث انتخاب مؤثرترین پاسخ از میان راه‌حل‌های متناوب می‌شود.»