کتاب بازی با دود

کتاب الکترونیکی «بازی با دود» با زیرعنوان «پژوهشی جامعه‌شناختی در باب قلیان» اثری پژوهشی از مریم سروش، صدیقه البرزی، یاسر رستگار و محمدرضا زاهدی است که نشر جهاد دانشگاهی فارس آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی ابعاد اجتماعی، فرهنگی و تاریخی قلیان در ایران می‌پردازد و با رویکردی جامعه‌شناختی، مصرف قلیان را در بسترهای مختلف مورد واکاوی قرار می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بازی با دود

«بازی با دود» اثری در حوزه ناداستان و پژوهش اجتماعی است که به تحلیل جامعه‌شناختی پدیده قلیان در ایران می‌پردازد. نویسندگان با بهره‌گیری از روش‌های کیفی و کمی، به بررسی ریشه‌های تاریخی، تحولات فرهنگی و پیامدهای اجتماعی مصرف قلیان پرداخته‌اند. ساختار کتاب شامل مرور تاریخی قلیان، تحلیل مدل‌های رفتاری مرتبط با سلامت، بررسی پژوهش‌های پیشین و واکاوی زمینه‌های مصرف قلیان در جامعه معاصر است. این اثر نه‌تنها به جنبه‌های بهداشتی و روانی قلیان توجه دارد، بلکه نقش آن را در شکل‌گیری هویت، تعاملات اجتماعی و فراغت جوانان و نوجوانان بررسی می‌کند. کتاب با تکیه‌بر داده‌های میدانی و تحلیل‌های نظری، تصویری چندلایه از جایگاه قلیان در فرهنگ ایرانی ارائه داده است. قالب پژوهشی و ساختار منظم کتاب، آن را به منبعی برای علاقه‌مندان به مطالعات اجتماعی، پژوهشگران حوزه سلامت و سیاست‌گذاران تبدیل کرده است.

خلاصه کتاب بازی با دود

کتاب «بازی با دود» با رویکردی جامعه‌شناختی، پدیده قلیان را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است. نویسندگان ابتدا به تاریخچه قلیان و ورود آن به ایران پرداخته‌اند و نشان داده‌اند که چگونه این ابزار از یک کالای وارداتی به بخشی از فرهنگ و زندگی روزمره ایرانیان تبدیل شده است. در ادامه، کتاب به بررسی نقش قلیان در مناسبات اجتماعی، مهمان‌نوازی و تعاملات جمعی می‌پردازد و نشان می‌دهد که قلیان نه‌تنها وسیله‌ای برای مصرف دخانیات، بلکه ابزاری برای ایجاد ارتباط، گذران اوقات فراغت و حتی نمایش منزلت اجتماعی بوده است. در بخش‌های بعدی، اثر به پیامدهای بهداشتی و اجتماعی مصرف قلیان اشاره کرده و باورهای رایج درباره کم‌خطر بودن آن را به چالش کشیده است. نویسندگان با استناد به پژوهش‌های علمی و داده‌های آماری، به افزایش مصرف قلیان به‌ویژه در میان نوجوانان و جوانان پرداخته‌اند و دلایل روان‌شناختی، خانوادگی و اجتماعی این روند را تحلیل کرده‌اند. کتاب همچنین به مدل‌های نظری رفتار سلامت، مانند مدل باورهای سلامتی و مدل تغییر رفتار، اشاره کرده و تلاش کرده است تا رفتار مصرف قلیان را در چارچوب این نظریه‌ها تبیین کند. در بخش‌های پایانی، «بازی با دود» به گونه‌شناسی مصرف‌کنندگان قلیان، نقش خانواده و دوستان، و تأثیر محیط اجتماعی بر گرایش به قلیان پرداخته است. نویسندگان با تحلیل داده‌های میدانی، به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف قلیان در ایران نه‌تنها یک رفتار فردی، بلکه پدیده‌ای جمعی و فرهنگی است که با هویت، فراغت و روابط اجتماعی گره خورده است. کتاب در نهایت بر اهمیت آگاهی‌بخشی و سیاست‌گذاری مؤثر برای کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف قلیان تأکید کرده است.

چرا باید کتاب بازی با دود را بخوانیم؟

این کتاب با ارائه تحلیلی جامع از پدیده قلیان، به مخاطب امکان می‌دهد تا فراتر از نگاه‌های سطحی و کلیشه‌ای، با ابعاد تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این رفتار آشنا شود. مطالعه این اثر به درک بهتر ریشه‌ها و پیامدهای مصرف قلیان کمک می‌کند و نشان می‌دهد که چرا این پدیده در جامعه ایرانی تا این اندازه فراگیر شده است. همچنین، کتاب با بررسی مدل‌های رفتاری و تحلیل داده‌های میدانی، ابزارهایی برای فهم بهتر رفتارهای سلامت و طراحی مداخلات اجتماعی ارائه می‌دهد. برای کسانی که دغدغه سلامت عمومی، سیاست‌گذاری اجتماعی یا پژوهش در حوزه فرهنگ و جامعه دارند، این کتاب می‌تواند افق‌های تازه‌ای بگشاید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه «بازی با دود» برای پژوهشگران علوم اجتماعی، دانشجویان رشته‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و سلامت، فعالان حوزه پیشگیری از اعتیاد و سیاست‌گذاران حوزه سلامت مفید است. همچنین، افرادی که به دنبال شناخت عمیق‌تر از رفتارهای جمعی و فرهنگی در ایران هستند یا دغدغه کاهش آسیب‌های اجتماعی و بهداشتی ناشی از مصرف دخانیات را دارند، می‌توانند از این کتاب بهره ببرند.

بخشی از کتاب بازی با دود

«درک هر پدیده اجتماعی، فرهنگی یا حتی فن‌آورانه بدون شناخت ریشه‌ها و تحولات تاریخی آن، امری ناقص و گمراه‌کننده خواهد بود. تاریخ، بستر و زمینه‌ای است که در آن پدیده‌ها شکل می‌گیرند، تکامل می‌یابند و معنا پیدا می‌کنند. بررسی تاریخی به ما کمک می‌کند تا الگوها، روندها و نیروهای محرکه‌ای را که در طول زمان بر یک پدیده تأثیر گذاشته‌اند شناسایی کنیم و از این طریق، درک عمیق‌تری از وضعیت فعلی و چشم‌انداز آینده آن به دست آوریم. در این میان، رواج قلیان به‌عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی، از این قاعده مستثنی نیست. برای فهم جایگاه و نقش قلیان در جوامع امروزی، لازم است تا سفری به گذشته داشته باشیم و سیر تحولات آن را در طول تاریخ مورد بررسی قرار دهیم. این بررسی تاریخی نه‌تنها به ما کمک می‌کند تا با خاستگاه و ریشه‌های قلیان آشنا شویم بلکه ما را قادر می‌سازد تا تأثیرات متقابل آن را با فرهنگ، اقتصاد، سیاست و سایر جنبه‌های زندگی اجتماعی درک کنیم. به این ترتیب، می‌توانیم تصویری جامع و واقع‌بینانه از قلیان به‌عنوان یک پدیده پیچیده و چندوجهی به دست آوریم.»