کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی با عنوان اصلی Anti-intellectualism in American life ; The paranoid style in American politics نوشته ریچارد هافستادر و ترجمه سید محمد رضایی‌نیا توسط نشر سنجاق به‌صورت الکترونیک و در سال ۱۴۰۴ منتشر شده است. این اثر به بررسی ریشه‌ها و نمودهای روشنفکرستیزی در تاریخ و فرهنگ آمریکا پرداخته و با نگاهی تحلیلی، ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی این پدیده را واکاوی کرده است. نویسنده با تکیه بر منابع تاریخی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی تلاش کرده است تا روند شکل‌گیری و تداوم بدبینی نسبت به روشنفکران را در جامعهٔ آمریکایی نشان دهد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی اثر ریچارد هافستادر

کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی (از دیروز تا امروز) اثری تحلیلی است که به بررسی تاریخی و جامعه‌شناختی پدیدهٔ روشنفکرستیزی در ایالات متحده پرداخته است. ریچارد هافستادر در این کتاب با رویکردی میان‌دیسپلینری، به تحلیل جایگاه و نقش روشنفکران در جامعهٔ آمریکایی و واکنش‌های منفی نسبت به آنان پرداخته است. ساختار کتاب بر پایهٔ روایت تاریخی و تحلیل فرهنگی استوار است و نویسنده با بهره‌گیری از مثال‌ها و رویدادهای مهم، سیر تاریخی این پدیده را از قرن‌های گذشته تا قرن بیستم میلادی دنبال کرده است. کتاب حاضر در قالب فصل‌هایی منظم، ابتدا به تعریف روشنفکر و تفاوت آن با متخصص و اندیشمند پرداخته و سپس نقش مذهب، سیاست، آموزش و رسانه را در شکل‌گیری و تقویت روشنفکرستیزی بررسی کرده است. افزون‌بر متن اصلی، مترجم با افزودن پی‌نوشت‌هایی مفصل تلاش کرده است تا مباحث کتاب را به‌روز کند و ارتباط آن را با تحولات معاصر و جامعهٔ ایرانی نشان دهد. این کتاب نه‌تنها به تاریخ سیاسی و فرهنگی آمریکا می‌پردازد، بلکه به‌نوعی بازتابی از نگرش‌های اجتماعی و فرهنگی نسبت به نخبگان فکری در جوامع مدرن است.

کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی (از دیروز تا امروز) برندهٔ جایزهٔ پولیتزر بوده است.

خلاصه کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

کتاب به واکاوی ریشه‌ها و نمودهای بدبینی و خصومت نسبت به روشنفکران در جامعهٔ آمریکا می‌پردازد. ریچارد هافستادر با بررسی تاریخی نشان می‌دهد که روشنفکرستیزی پدیده‌ای تازه یا صرفاً محصول دهه‌های اخیر نیست؛ بلکه ریشه‌هایی عمیق در فرهنگ و تاریخ آمریکا دارد. نویسنده ابتدا مفهوم روشنفکر و تفاوت آن با متخصص و اندیشمند را شرح می‌دهد و سپس به‌سراغ نقش مذهب به‌ویژه جریان‌های پیوریتن و احیاگری مذهبی در شکل‌گیری این نگرش می‌رود. او نشان می‌دهد که چگونه سنت‌های مذهبی و ارزش‌های عمل‌گرایانه آمریکایی، زمینه را برای بی‌اعتمادی به روشنفکران فراهم کرده‌اند. در ادامه، کتاب به نقش سیاست و تحولات اجتماعی به‌ویژه در دوران مک‌کارتیسم و جنگ سرد می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه روشنفکران به‌عنوان گروهی مشکوک و حتی تهدیدآمیز برای ارزش‌های ملی معرفی شده‌اند. نویسنده به بررسی رابطهٔ میان دموکراسی و روشنفکرستیزی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه ایدهٔ برابری و ضدیت با نخبه‌گرایی، گاه به حذف و طرد روشنفکران از عرصهٔ عمومی منجر شده است. در بخش‌های بعدی، نویسنده به نقش آموزش و نظام مدرسه، رسانه‌ها و فرهنگ بیزنس در تقویت این پدیده می‌پردازد. او مثال‌هایی از حمله به دانشگاه‌ها، بی‌اعتمادی به متخصصان و حتی نقد آموزش سنتی را مطرح می‌کند. در نهایت، کتاب با تحلیل پیامدهای روشنفکرستیزی برای جامعهٔ آمریکایی و تأثیر آن بر سیاست، فرهنگ و آموزش، تصویری چندلایه و پیچیده از این پدیده ارائه می‌دهد. نویسنده تأکید می‌کند که روشنفکرستیزی نه‌تنها یک گرایش فردی یا سیاسی، بلکه بخشی از ساختار فرهنگی و اجتماعی آمریکا است که در دوره‌های مختلف شدت و ضعف یافته است.

چرا باید کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تاریخی به یکی از مهم‌ترین جنبه‌های فرهنگ آمریکایی می‌پردازد. مطالعهٔ این اثر فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با ریشه‌ها و دلایل بدبینی نسبت به روشنفکران و نخبگان فکری در جامعه‌ای مدرن آشنا شود. اثر حاضر با ارائهٔ مثال‌های تاریخی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی به درک بهتر رابطهٔ میان سیاست، مذهب، آموزش و فرهنگ عمومی با جایگاه روشنفکران کمک می‌کند؛ همچنین پی‌نوشت‌های مترجم، کتاب را به مسائل معاصر و دغدغه‌های جامعه ایرانی پیوند می‌زند و امکان مقایسه و تأمل دربارهٔ وضعیت روشنفکری در ایران را فراهم می‌آورد. این کتاب برای کسانی که به تاریخ اندیشه، جامعه‌شناسی فرهنگ و نقد اجتماعی علاقه‌مند هستند، دریچه‌ای تازه به روی فهم پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی می‌گشاید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به جامعه‌شناسی، تاریخ اندیشه، علوم سیاسی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین پژوهشگران و دانشجویانی که دغدغهٔ فهم رابطه میان روشنفکری و جامعه را دارند یا به بررسی انتقادی فرهنگ آمریکایی و تأثیرات آن بر سایر جوامع می‌پردازند، از این کتاب بهره خواهند برد. این اثر برای کسانی که به‌دنبال تحلیل ریشه‌های بدبینی به نخبگان فکری و روشنفکران در جوامع مدرن هستند، پیشنهاد می‌شود.

درباره ریچارد هافستادر

ریچارد هافستادر یکی از برجسته‌ترین مورخان تاریخ معاصر آمریکا و نویسندهٔ کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی است. این نویسندهٔ برندهٔ جایزهٔ پولیتزر (به‌خاطر دو کتاب خود) در آثارش با رویکردی شبیه «ماکس وبر»، فرهنگ سیاسی آمریکا را از منظر تجربیات تاریخی بررسی کرده است. تحلیل‌های او به آثار کلاسیک تاریخ سیاسی آمریکا بدل شده است. ریچارد هافستادر با نگاهی جامع و ریزبین، عوامل شکل‌گیری پدیده‌های تاریخی و نفوذ نیروهای اجتماعی و سیاسی، ازجمله روندی را که بعدها «نئولیبرالیسم» نام گرفت، پیشبینی کرده است. آثار او، چه در جناح چپ و چه راست، الهام‌بخش بسیاری از تحلیل‌های تاریخ معاصر آمریکا بوده و نگاهش فراتر از جهت‌گیری‌های حزبی بوده است. موضوع کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی به قلم او، یعنی روشنفکرستیزی، بیشتر با دیدگاه‌های راست هم‌خوانی دارد و نقدهایی از جناح چپ نیز به آن وارد شده، اما این نویسنده همواره، ابتدا دیدگاه موافقان را تحلیل و تفسیر می‌کند تا ارزیابی بی‌طرفانه‌ای ارائه دهد؛ ازاین‌رو آثار او فارغ از جهت‌گیری‌های سیاسیِ متداول به شمار می‌رود. کتاب «روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی» (Anti-intellectualism in American life) برندهٔ جایزهٔ پولیتزر بوده است.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

کتاب «روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی» (Anti-intellectualism in American life) برندهٔ جایزهٔ پولیتزر بوده است.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

مجلهٔ Columbia Journalism Review کتاب حاضر را اثری ماندگار می‌داند که نه‌تنها مفهوم ضدّ روشنفکری را تعریف کرده، بلکه چارچوبی تحلیلی برای فهم فرهنگ و سیاست آمریکا ارائه داده است. سایت HistoryNet این کتاب را اثری به‌موقع و مرتبط با سیاست معاصر خوانده است که خواننده را به بازاندیشی دربارهٔ ریشه‌های شک و نظریه‌های توطئه در تاریخ آمریکا وادار می‌سازد؛ همچنین Claremont Review of Books از نثر شیک و درعین‌حال علمی و دسترس‌پذیر نویسنده تمجید کرده و او را مورخی دانسته است که توانسته میان دقت دانشگاهی و جذابیت عمومی تعادل برقرار کند.

بخشی از کتاب روشنفکرستیزی در فرهنگ آمریکایی

«هر کسی که به بحث درباره روشنفکرستیزی به‌عنوان یک ویژگی در زندگی آمریکایی می‌پردازد، می‌بایست یکی از واقعیت‌های برجسته تجربه ملی آمریکایی را هم در نظر داشته‌باشد: اعتقادی راسخ، پر شور و گاهی رقت‌انگیز به کارآمدی آموزش عمومی. تعداد اندکی از ناظران، چه در گذشته و چه در زمان حاضر، در فراگیری و یا جدیت این اعتقاد تردید کرده‌اند. هنری کاماجر در بررسی مشخصه‌های بنیادیِ جامعه آمریکایی قرن نوزدهم، عنوان می‌کند که «آموزش، مذهب آن بود»، اگرچه بدون مکث، پس از آن می‌افزاید که آمریکایی‌ها انتظار همان چیزی را از آموزش داشتند که از مذهب انتظار داشتند، اینکه «عملی باشد و به منفعت ختم شود». آمریکایی‌ها اولین ملتی در تاریخ مدرن بودند که از الگوی پروسی‌ها در تأسیس مدارس عمومی رایگان پیروی کردند. در میان اولین قوانین تصویب‌شده، احکام تخصیص زمین بود که بخشی از زمین‌های دولتی را برای پشتیبانی از ایجاد سیستم‌های مدارس اختصاص می‌داد. گسترش سریع مدارس و کتابخانه‌ها، گواه علاقه آمریکایی‌ها به گسترش دانش بود، و لیسیوم‌ها و شاتاکواهای آنها نشان دادند که این علاقه، فراتر از سال‌های مدرسه ادامه می‌یابد و آموزش بزرگسالان را نیز دربرمی‌گیرد.»