کتاب بازرگانی داخلی و زنجیره تامین در دهه ۱۳۹۰

کتاب الکترونیکی «بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در دهه ۱۳۹۰» به کوشش حمید آذرمند، علی نصیری اقدم و سیدهومن علوی گردآوری شده و نشر پژوهشکده امور اقتصادی آن را منتشر کرده است. این اثر بخشی از مجموعه نشست‌های اقتصاد ایران در دهه ۱۳۹۰ است و به بررسی ساختار، چالش‌ها و راهکارهای بهبود بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در اقتصاد ایران می‌پردازد. تمرکز کتاب بر تحلیل وضعیت موجود، آسیب‌شناسی و ارائه راهکارهای نوین برای تأمین مالی زنجیره تأمین است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب بازرگانی داخلی و زنجیره تامین در دهه ۱۳۹۰

این کتاب در قالب ناداستان تحلیلی و پژوهشی، به بررسی وضعیت بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در ایران طی دهه ۱۳۹۰ می‌پردازد. «بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در دهه ۱۳۹۰» حاصل سلسله نشست‌هایی است که با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادی برگزار شده و تلاش دارد تصویری جامع از ساختار زنجیره‌های تأمین، چالش‌های تأمین مالی و نقش سیاست‌های دولتی در این حوزه ارائه دهد. ساختار کتاب بر پایهٔ سخنرانی‌ها، تحلیل داده‌های آماری و جمع‌بندی دیدگاه‌های مختلف شکل گرفته است. نویسندگان با تکیه‌بر داده‌های اقتصادی و مطالعات موردی، به آسیب‌شناسی زنجیره‌های تأمین در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، به‌ویژه کشاورزی و صنایع غذایی، پرداخته‌اند. همچنین، کتاب به معرفی رویکردهای نوین تأمین مالی زنجیره تأمین و مزایای آن برای بهبود کارایی اقتصادی و کاهش ناکارآمدی‌های موجود می‌پردازد. این اثر برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به اقتصاد ایران، منبعی تحلیلی و کاربردی به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب بازرگانی داخلی و زنجیره تامین در دهه ۱۳۹۰

کتاب «بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در دهه ۱۳۹۰» با مروری بر ساختار زنجیره‌های تأمین در اقتصاد ایران آغاز می‌شود و نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از ارزش‌افزوده در بخش‌هایی مانند کشاورزی و بازرگانی، توسط بنگاه‌های غیرشرکتی و غیرمتشکل ایجاد می‌شود. این ساختار گسسته و پراکنده، موجب ناکارایی در شبکه توزیع، افزایش هزینه‌ها و کاهش رقابت‌پذیری بنگاه‌ها شده است. در ادامه، کتاب به آسیب‌شناسی نظام تأمین مالی سرمایه در گردش می‌پردازد و توضیح می‌دهد که شیوهٔ فعلی مبتنی بر تسهیلات بانکی و وثیقه‌گذاری، به‌ویژه برای بنگاه‌های کوچک و متوسط، مشکلات جدی ایجاد کرده است. این نظام نه‌تنها دسترسی به منابع مالی را دشوار می‌کند، بلکه باعث افزایش فشار بر بانک‌ها، انحراف منابع مالی از چرخه تولید و بروز مشکلات اقتصاد کلان مانند تورم می‌شود. در بخش دیگری از کتاب، دو نمونهٔ مهم از زنجیره‌های تأمین صنایع غذایی یعنی صنعت طیور و زنجیره گندم و نان بررسی شده‌اند. در هر دو مورد، ساختار غیرمتشکل و مداخلات دولتی، منجر به ناکارایی، اتلاف منابع و ناتوانی در پاسخ به نوسانات بازار شده است. همچنین، کتاب به روند افزایشی واردات نهاده‌های کشاورزی و عدم تناسب آن با رشد تولید اشاره دارد. در نهایت، نویسندگان با معرفی رویکرد نوین تأمین مالی زنجیره تأمین، مزایای این مدل را برای اقتصاد ایران برمی‌شمارند. این رویکرد مبتنی‌بر حساب باز و رویدادهای واقعی است و با استفاده از فناوری‌های نوین، امکان رهگیری و کنترل جریان مالی را فراهم می‌کند. مزایایی مانند کاهش هزینه‌ها، افزایش شفافیت، حذف واسطه‌ها، بهبود تخصیص منابع و کاهش فشار بر نظام بانکی از جمله دستاوردهای این مدل عنوان شده است. کتاب تأکید دارد که برای پیاده‌سازی موفق این رویکرد، ایجاد شرکت‌های مدیریت مالی زنجیره تأمین، توسعه زیرساخت‌های فناوری و اصلاح مقررات ضروری است.

چرا باید کتاب بازرگانی داخلی و زنجیره تامین در دهه ۱۳۹۰ را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و مبتنی‌بر داده‌های واقعی، تصویری روشن از چالش‌ها و فرصت‌های بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در اقتصاد ایران ارائه می‌دهد. مطالعهٔ آن به درک بهتر ساختارهای اقتصادی، نقاط ضعف نظام تأمین مالی و راهکارهای نوین برای بهبود کارایی زنجیره‌های تأمین کمک می‌کند. همچنین، کتاب با بررسی نمونه‌های عینی و ارائهٔ راه‌حل‌های عملی، می‌تواند برای سیاست‌گذاران، مدیران بنگاه‌ها و پژوهشگران الهام‌بخش باشد تا در مسیر اصلاحات ساختاری و توسعه اقتصادی گام بردارند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب به پژوهشگران و دانشجویان اقتصاد، مدیران و فعالان حوزه بازرگانی، سیاست‌گذاران اقتصادی و کسانی که دغدغهٔ بهبود نظام تأمین مالی و کارایی زنجیره‌های تأمین را دارند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای علاقه‌مندان به تحلیل ساختارهای اقتصادی ایران و کسانی که به‌دنبال راهکارهای نوین در حوزهٔ تأمین مالی هستند، مفید است.

بخشی از کتاب بازرگانی داخلی و زنجیره تامین در دهه ۱۳۹۰

«دراین جلسه مباحثی در خصوص بازرگانی داخلی و زنجیره تأمین در دهه ۱۳۹۰ را ارائه می‌کنم. برای این منظورتأکیدم بررویکردهای نوین تأمین مالی زنجیره تأمین است و مطالبم را در سه سرفصل مطرح می‌نمایم. بحث اول مروری برساختار زنجیره تأمین و ساختار آن در اقتصاد ایران است. در ادامه به آسیب‌شناسی شرایط و ساختار فعلی تأمین مالی زنجیره‌های تأمین خواهم پرداخت و نهایتا در سرفصل سوم و جمع‌بندی بحث، مدل جایگزین و مدل مطلوب برای بهبود وضعیت تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره تأمین را ارائه خواهم کرد. اگر بخواهیم نگاهی بر ساختار زنجیره تأمین در اقتصاد داشته باشیم می‌توانیم از حساب‌های ملی کمک بگیریم. آمار حساب‌های ملی نشان می‌دهد که از کل ارزش‌افزوده‌ای که در اقتصاد ایجاد می‌شود، هرکدام از بخش‌های نهادی چه سهمی دارند و درواقع، به نوعی ساختار زنجیره تأمین را به‌طور متوسط و در کل اقتصاد نشان می‌دهد. به عنوان مثال، اگر به آخرین آمارها که مربوط به سال ۱۳۹۵ است نگاه کنیم، از ارزش‌افزوده‌ای که در این سال در کل اقتصاد ایجاد شده است، ۳۹ درصد سهم خانوارها؛ ۱۱ درصد سهم دولت عمومی، ۱۲ درصد سهم نفت، ۳۵ درصد سهم شرکت‌های غیرمالی و ۳ درصد سهم شرکت‌های مالی می‌باشد.»