کتاب آیین نگارش تحلیلی

معرفی کتاب آیین نگارش تحلیلی

کتاب الکترونیکی «آئین نگارش تحلیلی (نوشته‌هایی دربارهٔ خط، زبان، انشا و ادبیات)» نوشتهٔ «امید مجد» و منتشرشده توسط سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت)، اثری تخصصی در حوزهٔ زبان و ادبیات فارسی است که به مباحث نگارش، ویرایش، خط فارسی، مقاله‌نویسی و تحلیل متون ادبی می‌پردازد. این کتاب به عنوان منبع درسی برای دانشجویان زبان و ادبیات فارسی و علاقه‌مندان به نگارش علمی و فنی تدوین شده است. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آیین نگارش تحلیلی

«آئین نگارش تحلیلی» اثری است که در فضای دانشگاهی و آموزشی زبان و ادبیات فارسی جایگاه ویژه‌ای دارد. این کتاب در دوره‌ای نوشته شده که بازنگری منابع درسی علوم انسانی و توجه به مبانی بومی و تحلیلی در دستور کار قرار گرفته بود. نویسنده با تکیه بر تجربهٔ تدریس چندین ساله، مجموعه‌ای از مباحث کاربردی و تحلیلی را گردآوری کرده که هم به نیازهای آموزشی دانشگاهی پاسخ می‌دهد و هم برای علاقه‌مندان به نگارش و زبان فارسی قابل استفاده است. کتاب با رویکردی تحلیلی، به جای تکرار صرف قواعد و دستورها، به نقد و بررسی عمیق موضوعات می‌پردازد و تلاش می‌کند نگاه تازه‌ای به مسائل خط، نگارش، ویرایش و تحلیل متون ادبی ارائه دهد. این اثر علاوه بر دانشجویان، برای معلمان، پژوهشگران و هر کسی که دغدغهٔ درست‌نویسی و نگارش علمی دارد، قابل استفاده است.

خلاصه کتاب آیین نگارش تحلیلی

این کتاب با بررسی بنیادین خط فارسی آغاز می‌شود و اصول املایی، اختلافات رایج و توانمندی‌های خط را تحلیل می‌کند. نویسنده با استناد به منابع تاریخی و پژوهش‌های میدانی، به موضوعاتی مانند پیوسته‌نویسی و جدانویسی، کاربرد نیم‌فاصله، و چالش‌های املایی می‌پردازد و دیدگاه‌های مختلف دربارهٔ رسم‌الخط را نقد می‌کند. در ادامه، ساختار و ویژگی‌های مکاتبات اداری، نگارش نامه‌های رسمی، بخشنامه‌ها، صورتجلسه‌نویسی و گزارش‌نویسی به‌طور عملی توضیح داده می‌شود. بخش ویرایش و نشانه‌گذاری نیز با مثال‌های متعدد، کاربرد علائم نگارشی و اصول مقاله‌نویسی علمی و پژوهشی را آموزش می‌دهد. فصل لغت‌سازی و ترجمه، به شیوه‌های معادل‌یابی، نقد واژه‌گزینی فرهنگستان و معیارهای ساخت واژه‌های جدید می‌پردازد. در فصل درست و غلط در زبان فارسی، معیارهای تشخیص صحت واژگان، تلفظ، معنا، املا و دستور زبان با تحلیل نمونه‌های بحث‌برانگیز بررسی می‌شود. بخش انشانویسی و مقاله‌نویسی عمومی، بیست تکنیک و شگرد برای نوشتن متون تاثیرگذار را معرفی می‌کند و در نهایت، عوامل موثر بر متون ادبی و ویژگی‌های شاهکارهای ادبی از منظر زبان، اقناع، نوآوری، صداقت، موسیقی و همراهی با زمانه تحلیل می‌شود.

چرا باید کتاب آیین نگارش تحلیلی را خواند؟

این کتاب با رویکرد تحلیلی و انتقادی به موضوعات نگارش و زبان فارسی، فراتر از آموزش قواعد صرف، به بررسی ریشه‌ها و دلایل شکل‌گیری قواعد و اختلافات می‌پردازد. خواننده با مطالعهٔ این اثر، نه‌تنها با اصول نگارش علمی و اداری آشنا می‌شود، بلکه توانایی تحلیل و نقد متون، تشخیص درست و غلط‌های زبانی و آشنایی با شیوه‌های واژه‌سازی و ترجمه را به دست می‌آورد. همچنین، تکنیک‌های کاربردی برای نوشتن مقالات عمومی و علمی و معیارهای نقد متون ادبی، این کتاب را به منبعی جامع برای علاقه‌مندان به زبان و نگارش تبدیل کرده است.

خواندن کتاب آیین نگارش تحلیلی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و اساتید زبان و ادبیات فارسی، معلمان، پژوهشگران حوزهٔ زبان، ویراستاران، نویسندگان و علاقه‌مندان به نگارش علمی و ادبی مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال بهبود مهارت‌های نگارشی، آشنایی با قواعد خط فارسی، مقاله‌نویسی و تحلیل متون ادبی هستند، کاربردی خواهد بود.

فهرست کتاب آیین نگارش تحلیلی

- فصل اول: خط فارسی به اصول املایی، اختلافات رایج، تحلیل رسم‌الخط و توانمندی‌های خط فارسی می‌پردازد و مباحثی مانند پیوسته‌نویسی، جدانویسی و کاربرد نیم‌فاصله را بررسی می‌کند. - فصل دوم: مکاتبات اداری و آئین نگارش و ویرایش ساختار نامه‌های اداری، بخشنامه‌ها، صورتجلسه‌نویسی، گزارش‌نویسی و اصول ویرایش و نشانه‌گذاری را با مثال‌های عملی آموزش می‌دهد. - فصل سوم: شیوه‌های لغت‌سازی و ترجمه به روش‌های معادل‌یابی، نقد واژه‌گزینی فرهنگستان و معیارهای ساخت واژه‌های جدید می‌پردازد. - فصل چهارم: درست و غلط در زبان فارسی معیارهای تشخیص صحت واژگان، تلفظ، معنا، املا و دستور زبان را با تحلیل نمونه‌های بحث‌برانگیز بررسی می‌کند. - فصل پنجم: شگردهایی برای نوشتن مطالب و مقالات عمومی (انشانویسی) بیست تکنیک و شگرد برای نوشتن متون تاثیرگذار و اقناعی را معرفی می‌کند. - فصل ششم: مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر متون ادبی (ویژگی‌های شاهکارها) عوامل زبانی، اقناعی، نوآوری، صداقت، موسیقی و همراهی با زمانه را در متون ادبی تحلیل می‌کند. در پایان کتاب، نمونه سؤالات امتحانی و منابع نیز آمده است.

بخشی از کتاب آیین نگارش تحلیلی

«کتاب حاضر با عنوان «آئین نگارش تحلیلی»، حاوی مطالبی کاربردی در زمینه‌های املا، انشا، مقاله‌نویسی‌های عمومی و مقالات علمی - پژوهشی، ظرائف نگارش و ویرایش و مسألهٔ درست و غلط در زبان فارسی و چگونگی تحلیل متن‌های ادبی و حاصل بیست و چند سال تدریس این عنوان‌ها در دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی است که اینک به صورت یکجا و فشرده تقدیم عموم جامعه می‌گردد. هرچند شیوهٔ تنظیم مطالب برای تدریس در دانشگاه و درس‌های «زبان فارسی و آئین نگارش ۱ و ۲» چیده شده ولی محتوای کتاب قابل استفاده برای همگان است و در فراگیری محدودیتی ندارد. فصل اول دربارهٔ خط فارسی و نقد آن است که خود به بررسی توانمندی‌های خط فارسی، معرفی اصول املاء، نقد و تحلیل تمام صورت‌های املائی محل بحث، سخنی مبسوط در باب پیوسته‌نویسی و جدانویسی و سرانجام ارزیابی و نقد دستور خط‌های موجود به‌ویژه دستور خط فرهنگستان زبان و ادب فارسی می‌پردازد. اهمیت این فصل در این است که بطور کلی هیچ عنوان درسی و مبحثی در سراسر واحدهای درسی دانشگاهی در حوزهٔ خط فارسی و تحلیل آن وجود ندارد و حداکثر چیزی که در برخی کتاب‌ها دیده می‌شود دو ستون بنویسیم ننویسیم است که فاقد هر شرح، بسط، اثبات و استدلالی است و صرفاً به شیوهٔ تجویزی و دستوری فرمان می‌دهند که چه بنویسیم و چگونه ننویسیم! برای نوشتن این فصل تاریخچهٔ یکصد سالهٔ اظهارنظرها دربارهٔ خط محل تأمل و تحقیق قرار گرفته و نتایج ارائه‌شده حاصل تعمق در لایه‌های مختلف املای فارسی است. تدریس دقیق این فصل، پنج هفتهٔ آموزش را به خود اختصاص می‌دهد.»