کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

معرفی کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

کتاب الکترونیکی «صفوةالصفا فی مناقب الاولیاء و معارج الاصفیاء (جلد دوم)» نوشتهٔ درویش توکلی بن اسماعیل بن حاج الاردبیلی (ابن برّاز) و به کوشش عباسقلی غفاری‌فرد توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. این اثر یکی از منابع مهم دربارهٔ احوال و کرامات «شیخ صفی‌الدین اردبیلی» و مرشدش «شیخ زاهد گیلانی» به شمار می‌رود و به بررسی زندگی، سلوک، کرامات و تأثیرات معنوی این بزرگان می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

این کتاب در قرن هشتم هجری قمری تألیف شده و به عنوان یکی از منابع اصلی دربارهٔ زندگی و کرامات «شیخ صفی‌الدین اردبیلی» و مرشدش «شیخ زاهد گیلانی» شناخته می‌شود. نویسنده با جمع‌آوری حکایات، روایات و مشاهدات معاصران، تصویری از سلوک عرفانی، کرامات و تأثیرات اجتماعی و معنوی این شخصیت‌ها ارائه می‌دهد. جلد دوم کتاب، بخش‌هایی از زندگی شیخ صفی‌الدین را با تمرکز بر کرامات، ارتباط با موجودات غیرانسانی، رفتار با حیوانات، و تأثیرات او بر محیط اطراف روایت می‌کند. اثر حاضر نه‌تنها به ذکر وقایع و حکایات می‌پردازد، بلکه فضای اجتماعی و فرهنگی زمانهٔ شیخ را نیز بازتاب می‌دهد. کتاب با نثری تاریخی و روایی، مخاطب را با دنیای تصوف و عرفان ایرانی در سده‌های میانه آشنا می‌کند و به ویژه برای پژوهشگران تاریخ تصوف و علاقه‌مندان به سیر و سلوک عرفانی اهمیت دارد.

خلاصه کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

در این جلد از «صفوةالصفا»، تمرکز بر کرامات و احوال خارق‌العادهٔ «شیخ صفی‌الدین اردبیلی» است. روایت‌ها با حکایاتی از ارتباط شیخ با جن، حیوانات و حتی اشیاء بی‌جان آغاز می‌شود؛ برای نمونه، داستان‌هایی از حضور جن‌ها در خلوت شیخ، حمایت او از پیروان در برابر آسیب‌های ماورایی، و شفا دادن بیماران با دعا و نظر او نقل شده است. کتاب همچنین به رفتار شیخ با حیوانات می‌پردازد؛ از جمله اسب وفادار او که تنها به شیخ اجازهٔ سواری می‌داد یا گربه‌ای که به سبب خطا از زاویه رانده شد و پس از توبه دوباره پذیرفته شد. در بخش‌هایی دیگر، معجزاتی چون بارش باران به دعای شیخ، نجات مردم از آفات طبیعی و دفع بلاها با اشاره یا دعای او روایت شده است. حکایات متعددی از شفا یافتن بیماران، بازگشت گمشده‌ها، و حتی تأثیر شیخ بر محصولات کشاورزی و حیوانات اهلی در کتاب آمده است. همچنین، رفتار و سلوک فردی شیخ، زهد، توکل، قناعت، و آداب معاشرت او با مردم و مریدان، در قالب حکایات و نقل قول‌ها بازتاب یافته است. کتاب با ذکر وقایع و کرامات، تصویری از جایگاه معنوی و اجتماعی شیخ صفی‌الدین در میان مردم زمانه‌اش ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد چگونه شخصیت او الهام‌بخش پیروان و موجب تحول در زندگی اطرافیان بوده است.

چرا باید کتاب صفوه الصفا (جلد دوم) را خواند؟

این کتاب مجموعه‌ای از حکایات و روایات تاریخی دربارهٔ زندگی و کرامات یکی از چهره‌های مهم تصوف ایرانی را گردآوری کرده است. مطالعهٔ آن فرصتی برای آشنایی با فضای عرفانی، باورهای مردم، و نقش معنویان در جامعهٔ ایرانی سده‌های میانه فراهم می‌کند. روایت‌های کتاب، علاوه بر ارزش تاریخی، تصویری از مناسبات اجتماعی، آیین‌ها و نگرش‌های مردم نسبت به اولیا و بزرگان دین ارائه می‌دهد. برای علاقه‌مندان به تاریخ تصوف، فرهنگ عامه و ادبیات روایی، این اثر منبعی غنی و قابل تأمل است.

خواندن کتاب صفوه الصفا (جلد دوم) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای پژوهشگران تاریخ تصوف، دانشجویان رشته‌های الهیات، عرفان و تاریخ ایران، و علاقه‌مندان به سیر و سلوک عرفانی مناسب است. همچنین کسانی که به روایت‌های تاریخی، حکایات اولیا و نقش معنویان در فرهنگ ایرانی علاقه دارند، از مطالعهٔ آن بهره خواهند برد.

فهرست کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

- باب پنجم: کرامات شیخ صفی‌الدین در ارتباط با حیوانات و موجودات غیرانسانی؛ شامل حکایاتی دربارهٔ جن، حیوانات اهلی و وحشی، و اشیاء بی‌جان و تأثیر شیخ بر آن‌ها. - باب ششم: ذکر سماع و وجد شیخ؛ روایت‌هایی از حالات وجد و سماع و تأثیر آن بر اطرافیان و فضای اجتماعی. - باب هفتم: کرامات متنوع؛ شامل اخبار غیبی، مکاشفات، شفا دادن بیماران، و کرامات مربوط به احوال اموات و زنده‌ها. - باب هشتم: سیرت و اخلاق شیخ؛ در ۲۷ فصل به موضوعاتی چون پیروی از پیامبر، زهد، توکل، قناعت، یقین، صبر، شکر، سخاوت، هیبت، وفاداری، صفا، حسن خلق و دیگر ویژگی‌های فردی و اجتماعی شیخ می‌پردازد. - باب نهم تا دوازدهم: کرامات پس از وفات شیخ، عظمت و شهرت او، خلفا و مریدان، و کرامات مریدان؛ روایت‌هایی از تأثیر معنوی شیخ پس از مرگ و نقش خلفا و پیروان در گسترش طریقت او. هر فصل با حکایات و روایات متعدد همراه است که هرکدام گوشه‌ای از زندگی، سلوک و تأثیرات شیخ صفی‌الدین را بازگو می‌کند.

بخشی از کتاب صفوه الصفا (جلد دوم)

«حکایت: ملک الصلحا جمال‌الدّین ارموی گفت که سیّدالخلفا خواجه افضل سرابی و پیره بابای مراغی، رَحمَه لله علیها، که از جمله نزدیکان شیخ فَدس سر بودند. چنان که بسیار بودی که در شب که شیخ فد سره در استراحت بودی ایشان پای مبارک شیخ را می‌مالیدند. گفتند چندین شب چنان اتفاق افتاد که پای مبارک شیخ در کنار گرفته می‌مالیدیم . ناگاه خود را ببرون خانه می‌دیدیم و قصد می‌کردیم که در خانه رویم. مجال نمی‌بود؛ متحیّر می‌شدیم و تا وقت صبح مجال و راه نمی‌یافتیم. از شیخ فد سره سوال کردیم که این چه حالت است؟ فرمود که برادران شمارا از جنّ نیز از ما توقع ملازمت و خدمت است که چنان خدمت کنند که شما می‌کنید. گفتیم. ما را چرا بیرون می‌اندازند؟ فرمود که همچو شما ملازمت و خدمت می‌خواهند و می‌اندیشند که مبادا از ایشان به شما یا از شما بدیشان مضرّتی رسد.»