کتاب آموزش محیط زیست

معرفی کتاب آموزش محیط زیست

کتاب الکترونیکی «آموزش محیط زیست: کاربرد راه‌حل‌های طبیعت‌محور» (Nature-Based Solutions in Environmental Education) با ویراستاری کلارا واسکونسلوس و کریستینا کالهیروس و ترجمهٔ حسین ایمانی، توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. این اثر به بررسی نقش راه‌حل‌های طبیعت‌محور در آموزش محیط زیست می‌پردازد و با گردآوری مقالات پژوهشگران بین‌المللی، رویکردهای نوین و میان‌رشته‌ای را در حوزهٔ آموزش محیط زیست معرفی می‌کند. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آموزش محیط زیست

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و پژوهش‌های بین‌المللی است که به بررسی نقش طبیعت و راه‌حل‌های الهام‌گرفته از آن در آموزش محیط زیست می‌پردازد. اثر حاضر در سال‌های اخیر و با توجه به اهمیت روزافزون چالش‌های زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی تدوین شده است. نویسندگان و پژوهشگران از کشورهای مختلف، تجربیات و پروژه‌های موفق خود را در زمینهٔ آموزش محیط زیست و استفاده از راه‌حل‌های طبیعت‌محور به اشتراک گذاشته‌اند. کتاب به موضوعاتی چون آموزش رسمی و غیررسمی محیط زیست، نقش معلمان و مربیان، اهمیت مشارکت جوامع محلی و پیوند دوباره انسان با طبیعت می‌پردازد. همچنین، نمونه‌هایی از پروژه‌های عملی و موردپژوهی‌های اجراشده در سراسر جهان ارائه شده است. ساختار کتاب به گونه‌ای است که هم به تحلیل نظری رویکردهای آموزش محیط زیست می‌پردازد و هم نمونه‌های کاربردی و تجربی را معرفی می‌کند. این اثر با هدف ارتقای سواد محیط زیستی، ترویج رفتارهای پایدار و تقویت نقش آموزش در حل مسائل زیست‌محیطی تدوین شده است.

خلاصه کتاب آموزش محیط زیست

این کتاب با تمرکز بر مفهوم «راه‌حل‌های طبیعت‌محور»، به بررسی این می‌پردازد که چگونه می‌توان از طبیعت و فرایندهای زیستی به عنوان ابزارهایی برای آموزش محیط زیست بهره برد. نویسندگان با ارائهٔ مثال‌هایی از پروژه‌های موفق در کشورهای مختلف، نشان می‌دهند که آموزش محیط زیست زمانی اثربخش‌تر خواهد بود که یادگیری در دل طبیعت و با مشارکت فعال دانش‌آموزان و جوامع محلی صورت گیرد. کتاب به اهمیت آموزش میان‌رشته‌ای، نقش علوم زمین و زیست‌شناسی، و ضرورت توجه به عناصر غیرزیستی محیط زیست اشاره می‌کند. همچنین، بر اهمیت تربیت معلمان متخصص، استفاده از فعالیت‌های میدانی، و طراحی برنامه‌های آموزشی نوآورانه تأکید دارد. در بخش‌هایی از کتاب، به چالش‌های آموزش محیط زیست در نظام‌های آموزشی مختلف، کمبود منابع و ادبیات کافی، و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت فعلی پرداخته می‌شود. اثر حاضر با معرفی مدل‌ها و راهبردهای آموزشی، بر نقش آموزش در تغییر نگرش‌ها و رفتارهای محیط زیستی نسل‌های آینده تأکید می‌کند و نشان می‌دهد که راه‌حل‌های طبیعت‌محور می‌توانند به عنوان ابزاری کلیدی برای ارتقای پایداری و تاب‌آوری جوامع مورد استفاده قرار گیرند.

چرا باید کتاب آموزش محیط زیست را خواند؟

این کتاب با رویکردی جامع و میان‌رشته‌ای، به دغدغه‌های روز جامعه دربارهٔ محیط زیست و آموزش آن پاسخ می‌دهد. خواننده با مطالعهٔ این اثر با مفاهیم نوین آموزش محیط زیست، راه‌حل‌های طبیعت‌محور و نمونه‌های عملی از پروژه‌های موفق در سراسر جهان آشنا می‌شود. کتاب علاوه بر تحلیل نظری، ابزارها و راهبردهای کاربردی برای معلمان، مربیان و سیاست‌گذاران ارائه می‌دهد و به نقش آموزش در تغییر رفتارهای محیط زیستی و ارتقای پایداری می‌پردازد. همچنین، اثر حاضر به اهمیت مشارکت جوامع محلی و پیوند دوباره انسان با طبیعت اشاره دارد و راهکارهایی برای بهبود آموزش محیط زیست در مدارس و دانشگاه‌ها پیشنهاد می‌کند.

خواندن کتاب آموزش محیط زیست را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ محیط زیست، معلمان و مربیان مدارس و دانشگاه‌ها، سیاست‌گذاران آموزشی، فعالان محیط زیست و علاقه‌مندان به آموزش‌های نوین محیط زیستی مناسب است. همچنین برای کسانی که به دنبال راهکارهایی برای ارتقای سواد محیط زیستی، طراحی برنامه‌های آموزشی نوآورانه یا افزایش مشارکت جامعه در حفاظت از محیط زیست هستند، مفید خواهد بود.

فهرست کتاب آموزش محیط زیست

- مقدمه‌ای بر ارتقای آموزش محیط زیست از طریق راه‌حل‌های طبیعت‌محور: معرفی ضرورت آموزش محیط زیست و نقش راه‌حل‌های طبیعت‌محور در این حوزه.- آموزش و ترویج محیط زیست: بررسی اهمیت عناصر غیرزیستی و چالش‌های آموزش علوم زمین در مدارس و دانشگاه‌ها.- آموزش نوآوری اجتماعی مبتنی بر محیط زیست: معرفی مدل‌های نوآوری اجتماعی و نقش آموزش در توانمندسازی جوامع.- آموزش محیط زیست در راستای تحقق توسعه پایدار: تحلیل ارتباط آموزش محیط زیست با اهداف توسعه پایدار و مسئولیت بین‌نسلی.- راه‌حل‌های طبیعت‌محور برای امنیت غذایی، آب و تنوع زیستی: ارائه نمونه‌هایی از کاربرد این راه‌حل‌ها در اکوسیستم‌های مختلف.- توسعه سواد علمی و نگرش‌های محیط زیستی: بررسی روش‌ها و فنون آموزش برای ارتقای سواد محیط زیستی شهروندان.- رویکرد یادگیری مبتنی بر مسئله: معرفی سفرهای میدانی و سناریوهای آموزشی برای آموزش عملی محیط زیست.- اقدامات بین‌المللی و موردپژوهی‌ها: مرور پروژه‌های موفق در کشورهای مختلف و تحلیل راهبردهای آموزشی.- توصیه‌هایی برای ترویج آموزش محیط زیست در آموزش عالی: بررسی چالش‌ها و فرصت‌ها در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی.- پروژه‌های مشارکتی و زیرساخت‌های سبز: معرفی نمونه‌هایی از طراحی مشترک زیرساخت‌های سبز و نقش آن‌ها در تاب‌آوری جوامع.- آموزش محیط زیست و فناوری‌های نوین: بررسی کاربرد فناوری‌های مکان‌محور و دیجیتال در آموزش محیط زیست.

بخشی از کتاب آموزش محیط زیست

«نیاز مبرم به آموزش محیط زیست، طی چندین دهه گذشته مطرح شده است و این مهم در قالب فعالیت‌های متعددی انجام می‌پذیرد. از تمرکز بر تعلیم اصول دانش علمی گرفته تا شعار آموزش محیط زیست، کارهای زیادی برای آماده‌سازی شهروندان جوان و عموم مردم برای مراقبت از سیاره زنده ما انجام گرفته است. با وجود این برخی فعالیت‌ها به‌جای اینکه بر آموزش مسائل محیط زیستی به دانش‌آموزان متمرکز باشند، بیشتر بر اطلاع‌رسانی مسائل محیط زیستی به شهروندان تمرکز داشته‌اند. اگرچه هر دوی این اقدامات، برای تحقق یک هدف مشترک انجام می‌گیرند. آموزش محیط زیست با هدف ارتقای آگاهی دربارهٔ سیستم زمین، مستلزم توسعهٔ شایستگی‌هایی مانند بینش محیط زیستی، تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری و بهبود ارتباط محیط زیست با پایداری زندگی انسان‌های روی زمین است. در دوران خردسالی در مدرسه می‌آموزیم که خورشید، ستاره‌ای است که پس از افزایش ابعادش، پایان خواهد یافت و سیارهٔ ما را به‌اندازه‌ای گرم خواهد کرد که زندگی انسان‌های روی زمین را غیرممکن خواهد ساخت. شاید این اولین باری باشد که به‌طور جدی متوجه می‌شویم مکانی که در آن زندگی می‌کنیم، «خانهٔ همیشگی» ما نیست؛ به این معنا که اگر می‌خواهیم گونهٔ ما زنده بماند، روزی باید به «خانهٔ دیگری» کوچ کنیم. پس از این تشخیص شگفت‌انگیز، ما به فیلم‌های علمی-تخیلی نگاه می‌کنیم؛ فیلم‌هایی که در آن‌ها، شاتل‌های فضایی در سرتاسر جهان سفر می‌کنند یا محققان برای یافتن «خانهٔ دیگری» به کره ماه یا مریخ، سفر علمی می‌کنند؛ اما بدون آموزش محیط زیست، کودکان فراموش می‌کنند که باید از زمین محافظت کنند؛ البته نه در برابر فاجعهٔ اجتناب‌ناپذیری که نه تنها از قانون‌های جهان بلکه بیشتر از نگرش‌ها و رفتارهای خودمان نشأت می‌گیرد.»