کتاب سفر نظریه ها

کتاب سفر نظریه ها به قلم عباس کاظمی تالیف شده است و انتشارات اگر آن را روانۀ بازار کرده است.این کتاب درباره مواجهه ما ایرانیان با نظریه‌ها است. سفر در اینجا به معنای استعاری به کار رفته است و نظریه همچون توریستی است که به سرزمین‌های گوناگون سفر می‌کند.

درباره کتاب سفر نظریه ها

کتاب به این پرسش پاسخ می‌دهد که چرا در کشورهایی مانند ایران نظریه‌ها موجوداتی کم‌تحرک، ساکن و غیرقابل تغییر فرض می‌شوند و اینکه آیا نظریه‌های علوم انسانی در ایران سفری بی‌بازگشت دارند؟ عباس کاظمی در این کتاب، نظریه را همچون مسافری در نظر می‌گیرد که تجربه‌هایش از سفر را در قالب نظریه باز می‌گوید و نظریه را نیز به شکل توریستی درمی‌آورد که به سرزمین‌های گوناگون سفر می‌کند و در مواجهه با زمینه‌های متفاوت از نو تفسیر می‌شود و تغییرات مختلفی را پشت سر می‌گذارد. فهم و درک نظریه‌ها هم مستلزم نوعی سفر با مختصاتی خاص است. هدف کتاب سفر نظریه ها این نیست که به دفاع یا نقد از نظریه‌های غربی بپردازد، بلکه بیشتر بر این تاکید دارد که باید شیوۀ خلاقانه‌ای در مواجهه با نظریه‌ها یا بازگو کردن‌شان داشته باشیم.

کتاب سفر نظریه ها در پنج فصل نوشته شده است. فصل اول به توضیح رابطه میان ایده سفر با نظریه پرداخته می‌شود. در فصل دوم سعی شده تا ایده ادوارد سعید در دو مقاله ماندگارش تشریح شود. مثلا اینکه سعید ایده سفر نظریه‌ها را به چه معنا به کار برده است؟ در فصل سوم، به تحول در معنای سفر در عصر حاضر پرداخته می‌شود. فصل چهارم مباحثی مثل سفر مفاهیم یا مفاهیم کوچنده را شرح می‌دهد. فصل پنجم ایده مطرح شده دربارۀ نظریات جنوب را گسترش می‌دهد. درنهایت کاظمی به این نکته اشاره می‌کند که سفر نظریه‌ها با خوانش آن‌ها متفاوت است. اینکه ما مفسر خوبی برای نظریه‌ها باشیم به معنای سفر نظریه‌ها نیست، بلکه می‌توان آن را شکلی از نظریه‌زدگی خفیف دانست. در فصل نتیجه‌گیری، عباس کاظمی کوشیده تا برخی ابهامات در ایده سفر نظریه‌ها را برطرف کند و نشان دهد که چگونه این رویکرد می‌تواند مسیر جدیدی را برای فهم نظریه‌ها برای ما بگشاید.

خواندن کتاب سفر نظریه ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به متخصصان و همۀ کسانی که به خواندن کتاب‌هایی در حوزه علوم انسانی علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. 

بخشی از کتاب سفر نظریه ها

«و همچنین کتاب‌هایی که می‌نویسیم، درواقع از متون دیگر ترجمه می‌کنیم یا متون خارجی را با هم ترکیب و به زبان خودمان بازآفرینی می‌کنیم. همۀ آنچه ما نظریه‌پردازی می‌نامیم، صرفا در دایرۀ بستۀ جغرافیای زبان فارسی، آن هم در ایران رخ می‌دهد. این‌گونه مطالب برای مخاطب جهانی نوشته یا گفته نمی‌شوند. بااین‌حال، تصور می‌کنیم مشغول نظریه‌پردازی هستیم. باید اعتراف کنم که گویا صرف دانستن یا از بر کردن نظریات غربی، برای ما مشروعیت می‌آورد و ما را به «نظریه‌پرداز» تبدیل می‌کند. مهم‌تر اینکه در اغلب موارد، منابع اولیه و اصیل نظری را مطالعه نکردیم و دانشجویان و بسیاری از محققان ما، به میانجی منابع دست چندم و گاه ترجمه‌های غلط یا مغلق با امر نظری روبه‌رو می‌شوند. بااین‌حال، می‌توان گفت که در همه حال شیفتگی خود را به نظریه‌ها حفظ کرده‌ایم.»