کتاب مردان مریخی زنان ونوسی

کتاب مردان مریخی و زنان ونوسی نوشته‌ی دکتر جان گری روان‌شناس و مشاور خانواده است که با ترجمه‌ی نغمه علی‌قلی در انتشارات طلایه منتشر شده است. محور این کتاب درک تفاوت‌های روان‌شناختی زنان و مردان و تأثیر آن در زندگی خانوادگی است.

دربراه کتاب مردان مریخی زنان ونوسی

در زمان قدیم، مریخی‌ها و ونوسی‌ها یکدیگر را ملاقات کرده و با وجود تفاوت‌ها، به همدیگر دل بستند و زندگی خوبی در پیش گرفتند، تنها به این دلیل که تفاوت‌های یکدیگر را شناخته و به آن احترام گذاشتند. اما بعد از فرود به زمین، به مرور این تفاوت‌ها را فراموش کردند و سر اختلافات باز شد.

همان‌طور که از نام کتاب مردان مریخی زنان ونوسی نوشته‌ی جان گری مشخص است، کتاب در خصوص تفاوت میان جنس زن و مرد است؛ گویی که یکی از سیاره زهره و یکی دیگر از سیاره مریخ آمده است. انگار که آن‌ها زبان مختلفی دارند، غذای متفاوتی می‌‌خورند، و به دو شکل مختلف از یکدیگر قدردانی می‌کنند. موقعی که متوجه این حد از تفاوت شویم، به جای تلاش برای تغییر شریک زندگی‌مان یا مقاومت و دفاع از خود، برای همکاری با او و حفظ آرامشمان تلاش مضاعف می‌کنیم. لازم به ذکر است که سیاره مارس یا مریخ، نماد جنس مرد، و سیاره ونوس یا زهره نماد جنس زن است. این کتاب در این دنیای پیچیده امروزی به کمک آمده و راهکارهایی برای بهبود روابط ارائه می‌دهد. به قول جان گری روابط هرچه کم‌دغدغه‌تر، شیرین‌تر.

کتاب مردان مریخی زنان ونوسی نتیجه هفت سال زحمت نویسنده در خصوص روابط بین زوجین، و تلاش برای اصلاح و بازنگری و توسعه آن است که در عرض دوازده هفته نوشته شد و بیش از پنجاه هزار نسخه آن در اولین سال انتشارش به فروش رفت. ایده اولیه این کتاب در ابتدا به این شکل جان گرفت، که رابطه زناشویی جان گری با تولد فرزندش و تغییر سبک زندگی خود و همسرش، به مشکل برخورد نمود. قبل از آن این زوج همیشه در خوشی و شرایط عادی اوقات خود را سپری نموده و چالش بزرگی سر راه زندگی خود نداشتند. اما با به دنیا آمدن فرزندشان، متوجه مشکلات جدیدی شدند، مشکلاتی که عمیق نبوده و ناشی از درک نکردن یکدیگر بودند. مشکلاتی که با یک گپ و گفت قابل حل بود اما هر دو سمت فکر می‌کردند که طرف مقابل می‌بایست مشکل و یا خواسته درونی آن‌ها را بداند و بدون تامل راه‌حلی مناسب ارائه دهد. هر دو خسته بودند و وقت خود را صرف نگهداری از نوزادشان می‌کردند، همسرش بیمار بود، درد داشت و دارو مصرف می‌کرد. گری بعد از پنج روز به سر کار برگشت و همسرش برای کمک از خانواده او کمک می‌گرفت، و علی‌رغم تلاش‌های او از نتیجه راضی نبود و احساس طردشدگی می‌کرد.

در آن برهه حساس، جان گری و همسرش پی بردند که احتیاج دارند وقت بیشتری باید برای شناخت یکدیگر و درک تفاوت‌های موجود گذاشته و به روابط زناشویی بهتر و بهینه‌تری فکر کنند. آن‌ها در این راه به پاسخ‌هایی رسیدند که قبل از آن در آن خصوص آموزش ندیده بودند؛ چرا که والدین و محیط‌های آموزشی که در آن رشد پیدا کرده بودند، حتی الفبای این مسائل را نمی‌دانستند. بعد از این، گری تجربیات اکتسابی خود را به مراجعه‌کنندگانش نیز منتقل نمود و بازخورد مثبتی از آن‌ها گرفت و بیمارانش در ایجاد روابط مثبت و مفید موفیت زیادی کسب کرده بودند. همچنین افرادی که در کنفرانس‌های گری شرکت کرده بودند همگی اذعان داشتند که با نظریات و نگرش‌های او از زندگی شیرین و لذت‌بخشی بهره‌مند شده بودند.

سخن اصلی کتاب مردان مریخی زنان ونوسی این است که زن و مرد نیازهای عاطفی متفاوتی دارند و درک نادرست از این تفاوت‌ها منجر به از هم پاشیدگی روابط می‌شود؛ پس شیوه‌ای تازه را برای کاهش تنش‌های میان زنان و مردان در رابطه با زناشویی پیش روی می‌نهد و در سایه شناخت تفاوت‌های میان زن و مرد، برای عشق‌ورزی آماده می‌شوند. گری سال‌ها در کتب، محافل، سمینارها و مطب مشاوره خود این آموزه‌ها را به مردم آموزش داده و بازخورد مثبتی گرفته است. او مراجعین خود را به دفعات مورد ارزیابی قرار داده و حداقل ۹۰٪ آن‌ها اعلام کرده‌‌اند که بازخورد خوبی از آموزش‌های گری گرفته‌اند؛ و اصول و قواعد این کتاب نقشی کلیدی در زندگیشان بازی کرده است.

این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

کتاب مردان مریخی زنان ونوسی به زوجینی که دنبال بازآموزی دانسته‌های خود هستند و فکر می‌کنند که از جنس مخالف باید برداشت دقیق‌تری داشته باشند توصیه می‌شود. همچنین به افرادی که در زندگی مشترک خود به مشکل خورده‌اند، و کسانی که تازه قدم در این راه گذاشته‌اند نیز پیشنهاد می‌شود. این کتاب با سرعتی آرام، با استفاده از نمونه‌ها، داستان‌ها، استعاره‌ها و تشبیه‌های خاص خود، جذابیت زیادی هم‌زمان با آموزش ایجاد می‌کند.

چرا باید کتاب مردان مریخی زنان ونوسی را بخوانیم؟

از آن‌جا که بسیاری از ما دانسته‌های درستی از جنس مخالف نداریم، معمولا آموزه‌هایمان از عشق، زندگی و روابط به صورت سینه به سینه به ما منتقل شده است و ممکن است به‌روز نبوده و یا حتی صحیح نباشد. به همین خاطر می‌بایست از منابع معتبر و جدید دنیا استفاده نماییم و تلاش کنیم مهارت‌های خود را ارتقا بخشیم. فراموش نکنیم که مهارت‌ها اکتسابی هستند و نه فطری.

جان گری در کتاب مردان مریخی زنان ونوسی تلاش نموده که مسائل را از دیدگاه دو طرف بررسی کند و سپس راه‌حل جامعی ارائه دهد تا انسان‌ها بتوانند فارغ از جنسیت در کنار هم به صورت مسالمت‌آمیز زندگی کنند. او می‌گوید که هدف از نوشتن این کتاب کاهش تنش‌ها از روابط عاشقانه بین دو نفر است.

درباره جان گری

جان گری روانشناس و نویسنده آمریکایی متولد ۱۹۵۱ در هوستون تگزاس است و در ژانر رشد شخصی می‌نویسد. در خانواده‌ای پرجمعیت با پنج برادر دیگر بزرگ شده و پدرش کشیش بود. گری در نوجوانی جذب مراقبه شده و بعدتر دستیار بنیانگذار مدیتیشن تی.ام «ماهاریشی مایش یوگی»، استاد یوگا شد. او مدرک دانشگاهی خود را از دانشگاه ماهاریشی دریافت کرد و این قضیه برای برخی سوال برانگیز بود؛ همچنین دکترای خود را به صورتی مکاتبه‌ای دریافت کرد. یکی از برادرهایش بیماری دوقطبی داشت و او تصمیم گرفت با تحصیل در رشته روانشناسی به برادرش کمک کند. او به خاطر بافت مردانه و سنتی خانواده و مذهبی بودن پدرش خیلی شناختی از جنس زن نداشت، و در برخورد با زنان احساس می‌کرد که آن‌ها از یک سیاره و او از سیاره‌ای دیگر است.

او با باربارا دی آنجلیس نویسنده کتاب‌های خودیاری و زناشویی ازدواج کرد اما ازدوجشان ناموفق بود و در سال ۱۹۸۴ از هم جدا شدند. سپس با بونی گری ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شدند اما متاسفانه همسرش در سال ۲۰۱۸ فوت نمود.

جان گری در سال ۱۹۹۰ دومین کتابش را تحت عنوان مردان، زنان، و زناشویی چاپ کرد که کتاب پرحجمی‌ست که تماما به تفاوت‌های زن و مرد می‌پردازد. و بعد از آن کتب بسیار دیگری در همین خصوص نوشت اما ا عمده شهرت خود را مدیون کتاب مردان مریخی زنان ونوسی بوده و کسب و کار بزرگی از این طریق، راه‌اندازی نموده است. این کتاب برای بیش از چهار سال در لیست پرفروش‌ترین‌ها و برای مدت طولانی‌تری نیز در پرفروش‌ها باقی ماند و به ۳۵ زبان نیز ترجمه شد!

انتقاداتی به جان گری و آثارش

جان گری بعدها کتب بیشتری با فرمول مریخ و زهره نوشت. از جمله:

مریخ و ونوس در اتاق خواب

مریخی‌ها و ونوسی‌ها در ارتباط جنسی سالم

مریخی‌ها و ونوسی‌ها، شروع دوباره

زنان ونوسی در آتش خشم، مردان مریخی به سردی یخ

چرا مریخ و ونوس با هم برخورد می‌کنند؟

مردان مریخی و زنان ونوسی در عصر نوین

برقراری ارتباط بین مریخی‌ها و ونوسی‌ها

انتشار این کتب، اگرچه گری اعتبار زیادی در خصوص روابط زناشویی داشت، اما انتقاد برخی از منتقدان را برانگیخت و او را متهم به تکرار مضامین کتب قبلیش نمودند. آن‌ها معتقد بودند که عقاید و پیشنهادات او با انواع امروزی رابطه‌ها گاها مغایرت دارد و مناسب دنیای امروزی نیست؛ کار او به نوعی بازسازی کلیشه‌های جنسیتی با ادله‌ای نوست.

ترجمه‌های کتاب مردان مریخی زنان ونوسی در ایران

مترجمان بسیاری به خاطر پیشرو بودن کتاب مردان مریخی زنان ونوسی در زمان خود و سبک ساده آن به سمت ترجمه‌اش رفته‌اند، من‌جمله: مینا امیری، مهیا محمدی، لوئیز عندلیب، اشرف عدیلی، مهدی قراچه‌داغی، بهمن ربیعی، سید رضا نیازی. نسخه‌ای که در حال مشاهده آن هستید، ترجمه‌ی نغمه علی‌قلی است.

اقتباس‌هایی از این کتاب

مجموعه‌ای از محصولات با الهام از این کتاب تولید شدند. مثل پادکست، ویدئو، نمایش، سمینار، میزهای مشاوره، مجله، بازی صفحه‌ای و همچنین سریال کوتاه برخط در سال ۲۰۰۰ ساخته شد. این سریال گفتمان نمایشی برای چند ماه با میزبانی سیبیل شپرد و بعد با میزبانی مجری‌های مختلفی برگزار شد.

بخشی از کتاب مردان مریخی زنان ونوسی

«به طور عموم دلایل عمده خشم و نفرت جنس از جنس مخالف (زن یا مرد) این است که تفاوت خود را از دیگری نمی‌دانند و یا با آن آشنایی ندارند. مرد یا زن در رابطه خود با جنس مخالف همیشه انتظار دارد که دیگری مثل او باشد و مانند او بپسندد و فکر کند. و آن گونه که احساس می‌کند، جنس مقابل نیز به همان گونه احساس نماید. ما غالبا دچار این توهم و اشتباه می‌شویم که اگر به راستی همسرمان به ما عشق می‌ورزد و ما را دوست دارد می‌بایست مثل ما رفتار کند و مثل ما حرکت نماید و احساس داشته باشد. همین تصورات و نگرش‌هاست که به دفعات زمینه ناامیدی و یأس را در ما ایجاد می‌کند. از طرفی ما را از موهبت سازش و تفاهم و مذاکره صمیمانه محروم می‌سازد. در واقع چنین تنگ‌نظری و یک‌جانبه‌نگری باعث می‌شود که فرصت‌های مناسب گفتمان درباره تفاوت‌هایمان از دست برود.

ما به اشتباه تصور می‌کنیم که شریک زندگیمان اگر براستی عاشق است، می‌باید مثل ما فکر کرده و عمل نماید. زیرا ما در زمان عشق‌ورزی همان رفتار و واکنش را نسبت به وی از خود بروز می‌دهیم.

مردها غالبا با تصور غلط و اشتباه خود زنانشان را مثل خود تصور کرده و انتظار دارند که آنان نیز مثل خودشان اندیشیده و ارتباط برقرار نمایند. در قبال این، زنان نیز دچار همین اشتباه مشابهی شده و انتظار دارند که شوهرانشان می‌بایست مانند آنها فکر کرده و تصور نمایند و از خود واکنش نشان دهند که خودشان بدان گونه هستند. این نوع نگرش غلط زمینه را برای تنش و ناسازگاری در روابط زناشویی ایجاد می‌کند. در رفتار با همسر توجه به تفاوت‌های یکدیگر و تشخیص آنها باعث می‌شود که اختلافات ناخواسته‌ای پدید نیاید. اگر به یاد بیاورید که زنان از ونوس هستند و مردان از مریخ آمده اند، موضوع خود به خود روشن می‌شود و تفاوت‌ها مشخص می‌گردند.»