کتاب دین در قاب جامعه شناسی

کتاب دین در قاب جامعه شناسی نوشته جمشید میرزایی و فاطمه خزایی است. این کتاب را انتشارات نظری برای تمام علاقه‌مندان به جامعه‌شناسی دینی منتشر کرده است.

درباره کتاب دین در قاب جامعه شناسی

کتاب دین در قاب جامعه شناسی رویکرد و نگاه اجتماعی و جامعه شناختی به موضوع دین است. دین، از جمله موضوعاتی است که همواره در مرکز توجه متفکران اجتماعی جای داشته و این، علاوه‌بر دل مشغولی و تعلق خاطر شخصی آنان، ناشی از اهمیتی است که دین در حیات اجتماعی مردمان دوره‌های گذشته داشته است و اکنون نیز دغدغه‌ها و دل‌آشوبه‌های دینی نویسندگان و دانش‌آموختگی‌شان در حوزه جامعه‌شناسی، آنان را به نگارش این کتاب سوق داده است. 

در کشور ما جامعه‌شناسی و دین هر دو از علائق پژوهشی و از ارکان پروژه نواندیشی دینی است. اما مدتی طولانی است که نواندیشان دینیِ ما از پرداختن به زیستِ روزمره و باورهای رایج و مناسک دینی مردم (نماز، عزاداری، ادعیه و...) غفلت کرده و تمام هم خود را مصروف مباحث کلانِ کلامی و معرفت شناختی (نظیر نسبت دین و دنیای مدرن، دین و آزادی، دین و دموکراسی و...) کرده‌اند. این کتاب در پاسخ به این خلاء نوشته شده به نگارش درآمده است و بر این باور است که باید به جنبه‌های دینی زندگی روزمره بیشتر توجه کرد و تلاش کرده است که دانش امروزمان را در خدمت ایمان دیروزمان قرار دهد.

آنچه شما در این کتاب خواهید خواند هفت مقوله دینی است که وجه مشترک همه آن‌ها وجود تبیین و نگاهی جامعه‌شناختی است. چرا که جامعه شناسیِ دین، علمی است که به ابعاد و جنبه‌های اجتماعی دین می‌پردازد.

خواندن کتاب دین در قاب جامعه شناسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاق‌مندان به جامعه‌شناسی دین پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دین در قاب جامعه شناسی

در میان نظریات ارایه شده جهت تبیین و تشریح بهتر سبک زندگی، می‌توان پیوستاری را در نظر گرفت که یک سر آن الگوهای منزلتی هستند که وابستگی تام و تمامی به مؤلفه‌های اقتصادی و ارزش‌های مادی و ثروت دارند و سر دیگر پیوستار مبتنی بر مؤلفه‌های مصرف کالاهای فرهنگی، هنری و نحوه‌گذران اوقات فراغت هستند. در ادامه مروری اجمالی بر نظریات آلفرد آدلر، تورشتاین وبلن، ماکس وبر، پی یر بوردیو، آنتونی گیدنز خواهیم داشت:

آدلر

آلفرد آدلر (روانشاس آلمانی) سبک زندگی را کلیت بی‌همتا و فردی زندگی می‌داند که همه فرایندهای عمومی ذیل آن قرار دارند. (مهدوی کنی، b، ۱۳۸۷: ۲۰۶) وی سبک زندگی را خود رفتار انسان‌ها نمی‌داند. سبک زندگی، هدایت گر رفتار فرد است و به افکار، احساسات و کنش‌های بشری جهت می‌دهد. او سبک زندگی را جهت‌دهنده رفتارهای ناخودآگاه و خوداگاه فرد می‌داند. (همان)

وبلن

تورشتاین وبلن به نقش مصرف در تعیین سبک زندگی توجه شایانی کرد. وی سبک زندگی طبقه مرفه و غیرمولد را تحلیل کرد. «سبکی که در آن مصرف لباس، زیورآلات و انواع کالاهای لوکس نقشی محوری داشت.» (باکاک، ۱۳۸۲) به نظر او افراد کالاها را مصرف می‌کنند، ولی نه برای استفاده از کارکرد کالاها، بلکه برای استفاده از سطح نمادین کالاها و نشان دادن طبقه خویش به دیگران. (مهدوی کنی a، ۸۳: ۱۳۸۷)

وبر

وبر به مفهومی ناظر به ارزش‌ها و رسم‌های مشترکی که به گروه احساس هویت می‌بخشد، توجه داشته است. (هندری و همکاران، ۲۳۲: ۱۳۹۱) وی برای تبیین مفهوم سبک زندگی از "موقعیت‌های منزلتی" یا "گروه‌های منزلتی" استفاده می‌کند. هر گروه منزلتی از اعضای خود انتظار دارد تا به شیوه ای خاص رفتار کند. از نظر محتوا هر گروه منزلتی با سبک زندگی خاص خود مشخص می‌شود و از اعضای هر گروه منزلتی انتظار می‌رود تا سبک زندگی خاصی را دنبال کنند. (گرب، ۷۸: ۱۳۹۱) سبکی فردی نیست بلکه نوعی اقدام جمعی است که مورد توافق قرار گرفته است. (وبر، ۱۳۹۲: ۲۲۱-۲۱۵) مدهای گوناگون نیز از درون سبک‌های مختلف زندگی ناشی شده و به وسیله آن‌ها نیز پذیرفته یا رد می‌شوند. (وبر، ۳۴: ۱۳۹۲)