محمود فرجامی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های محمود فرجامی
محمود فرجامی (Mahmud Farjami) متولد ۴ خرداد ۱۳۵۶ در مشهد، روزنامه‌نگار، نویسنده، مترجم، طنزپرداز، طنزپژوه و استندآپ‌کمدین ایرانی است.
بیوگرافی محمود فرجامی
محمود فرجامی در سال ۱۳۵۷ در مشهد به دنیا آمد. او در رشته‌ی کامپیوتر از دانشگاه آزاد مشهد مدرک کارشناسی گرفت و سپس کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ی حکمت و فلسفه‌ی اسلامی و در دانشگاه آزاد تهران، به پایان رساند. فرجامی بعد از آن، تحصیلاتش را در مقطع دکتری، در دانشگاه علوم مالزی، در رشته‌ی ارتباطات با گرایش روزنامه‌نگاری ادامه داد. پایان‌نامه‌ی دکتری او با تمرکز بر انگیزه‌های تولید طنز سیاسی در ایران نگاشته شده و برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه‌های اختصاصی با شخصیت‌های برجسته‌ی طنزپردازی بهره برده است.
در سال ۲۰۱۲، او از سوی انجمن بین‌المللی مطالعات طنز، به‌عنوان دانشجوی دکتری برجسته، مورد قدردانی قرار گرفت و جایزه دریافت کرد. فرجامی در سال ۱۳۸۹ ایران را ترک کرد و هم‌اکنون در اسلو نروژ اقامت دارد و به فعالیت‌های فرهنگی و پژوهشی خود ادامه می‌دهد.
نویسندگی و روزنامه‌نگاری
محمود فرجامی، فعالیت حرفهای طنزنویسی خود را با نوشتن طنزهای سیاسی و با نام مستعار «م. ف.» در وبگاه بازتاب آغاز کرد. از سال ۱۳۸۳ به بعد، او با وبگاه‌ها و رسانه‌های مختلفی همچون گویانیوز، فرارو، عصرایران، رادیو زمانه و مجله‌ی تابلو، به‌عنوان طنزنویس سیاسی و اجتماعی، همکاری داشته است.
از سال ۱۳۸۴، فرجامی عضو فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران (IFJ) شده و در کنار فعالیت‌هایش به زبان فارسی، آثار و مقالات متعددی به زبان انگلیسی نوشته است. از جمله‌ی این آثار می‌توان به معرفی و تحلیل کتاب «دوزخرفات» اثر سروش پاکزاد اشاره کرد که نشان‌دهنده‌ی نگاه ویژه‌ی او به طنز در ادبیات معاصر ایران است.
فرجامی چندین عنوان کتاب نیز در کارنامه‌ی خود دارد، از جمله «راننده تاکسی»، «قصه‌های خوب برای گنده‌های خوب»، «فرهنگ واژگان خوب برای دانشجویان خوب»، «بیشعوران»، «خنده و خاموشی» و «ضدفراموشی» و همچنین ترجمهی کتاب‌های «بیشعوری»، «درآمدی به طنزپژوهی»، «چنین کنند جانوران» و «دست چپم داره منو می‌کُشه». در بخش معرفی آثار، مروری بر گزیده‌ای از این کتاب‌ها خواهیم داشت.
اجراهای کمدی
محمود فرجامی تاکنون صدها ویدیوی کوتاه طنز و استندآپ‌کمدی را در کانال‌های شخصی خود منتشر کرده است. او از سال ۱۳۸۸، شروع به اجرای استندآپ‌کمدی‌های بلند بر صحنه کرده و خود را به‌عنوان نخستین فردی معرفی کرده است که اجرای استندآپ‌کمدی را به‌شیوه‌ی امروزی در داخل ایران به روی صحنه برده است. او علاوه‌بر اجرای استندآپ‌های متعددی در ایران، در خارج از کشور نیز این هنر را ادامه داده است. او بیش از دویست اجرای طنز ویدئویی را در شبکه «خوراسانیان» منتشر کرده که به گسترش فعالیت‌هایش در فضای مجازی کمک کرده است. این ویدئوها به‌ویژه در میان مخاطبان ایرانی طرفداران زیادی پیدا کرده و جایگاه او را به‌عنوان طنزنویسی با سبک خاص و نگاهی انتقادی به مسائل اجتماعی و سیاسی تثبیت کرده است.
معرفی آثار محمود فرجامی
در این بخش به معرفی تعدادی از آثار محمود فرجامی می‌پردازیم که برخی از آن‌ها کتاب‌های تألیفی و برخی نیز ترجمهی آثار خارجی هستند.
کتاب بیشعوران؛ آینه‌ای برای خویشتن و دیگران
این اثر نوشته‌ی محمود فرجامی، به موضوعاتی درباره‌ی ریشه‌ها و گستردگی این خصیصه‌ی رفتاری می‌پردازد و نشان می‌دهد که هر فرد ممکن است در معرض این پدیده قرار گیرد. این اثر با زبانی بومی و برای خوانندگان ایرانی تدوین شده و تلاشی برای آگاهی بخشی به جامعه درباره‌ی این معضل اجتماعی است.
کتاب کتابهما
فرجامی در کتاب «کتابهما»، ماجرای گربه‌ای پرحرف به نام هما خانم و سرپرستش را روایت می‌کند. هما خانم از زوایای مختلفی به زندگی و آدم‌ها نگاه می‌کند و در ذهن خواننده این پرسش را ایجاد می‌کند که آیا این انسان است که صاحب گربه است یا برعکس. زبان طنزآمیز داستان، خواننده را تا انتها همراه می‌کند. عنوان فرعی «ماجرای گربه و آدمش» نیز نشان می‌دهد که هما خانم چیزی فراتر از یک گربه‌ی معمولی است و حرف‌هایی برای گفتن دارد که ممکن است انتظارش را نداشته باشید.
کتاب خنده و خاموشی
کتاب «خنده و خاموشی» از انتشارات روزنه برگزیده‌ی ده سال طنزنویسی سیاسی و اجتماعی فرجامی است که برای علاقه‌مندان جمع‌آوری شده است.
کتاب دست چپم داره منو می‌کشه
کتاب «دست چپم داره منو می‌کشه» مجموعه‌ای است از آخرین حرفهای محکومان به اعدام. این کتاب را محمود فرجامی و فرزانه احمدی گردآوری و ترجمه کرده و انتشارات روزنه نیز آن را منتشر کرده است. عناوین بخش‌های این کتاب عبارت‌اند از هفت ضربه، آخرین حرفهای من برای رسانه‌ها، مرگ به مثابه کسب‌وکار، سندرم بند اعدام، و ۲۴ ساعت آخر. همچنین در این کتاب اسنادی مرتبط با اعدام در بازه‌ی زمانی بیش از ۳۰ سال، جمع‌آوری شده‌اند.
کتاب چنین کنند جانوران
کتاب «چنین کنند جانوران» نوشته‌ی ویل کاپی، نویسنده‌ی آمریکایی است که با ترجمهی فرزانه احمدی و محمود فرجامی از انتشارات روزنه در بازار کتاب ایران عرضه شده است. این اثر ترکیبی از طنز و مشاهدات حیوانات باغ‌وحش برانکس است.
کتاب درآمدی بر طنزپژوهی
کتاب «درآمدی بر طنزپژوهی» اثری است که به مطالعه‌ی خنده به‌عنوان وسیله‌ی ابراز شادی در سطح اجتماعی می‌پردازد. این اثر حاصل تلاش جمعی از هنرجویان و اساتید برجسته‌ی طنزپژوهی است که با ترجمهی مقالاتی برجسته، به شناخت عمیق‌تر مبانی طنز کمک کرده‌اند. کتاب با مقدمه‌ای از محمود فرجامی و تحت نظر او گردآوری و منتشر شده است.
کتاب صوتی بیشعوری
نسخه‌ی صوتی کتاب «بیشعوری» از نویسنده‌ی مشهور، خاویر کرمنت، با ترجمهی محمود فرجامی و با صدای امیرمهدی ژوله، منتشر شده و درباره‌ی یک معضل خطرناک در جوامع معاصر انسانی، یعنی بیشعوری است.
کتاب فلسفه طنز
این کتاب نوشته‌ی جان ماریال و ترجمهی محمود فرجامی، به بررسی مفاهیم خنده، طنز و شوخ‌طبعی می‌پردازد. ماریال در این اثر، تئوری‌های مختلف درباره‌ی طنز را تحلیل کرده و به رابطه‌ی آن با اخلاق، زیبایی‌شناسی و علوم تجربی می‌پردازد. این کتاب با زبان ساده تلاش دارد تا به پرسش‌های مهمی درباره‌ی این پدیده‌ها پاسخ دهد و ذهن خواننده را در این زمینه روشن کند.
کتاب قصه‌های خوب برای گنده‌های خوب
این کتاب به تأسی از کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب از مهدی آذریزدی، قصه‌های خوب و عبرت‌آمیز! برای بزرگ‌ترها تعریف می‌کند که بعضا خنده‌دار هم هستند.
کتاب راننده تاکسی
این کتاب مجموعه‌ای از ۱۸ داستان کوتاه طنز نوشته‌ی محمود فرجامی است. داستان‌ها با لحنی طنزآمیز به موضوعات اجتماعی می‌پردازند و نویسنده تأکید دارد که طنز باید فراتر از ریشخند و افشاگری باشد و نقایص عمیق‌تر انسانی را نشان دهد. در این اثر، داستان‌های کوتاه با شخصیت‌هایی محدود و موضوعات متنوع، به بررسی ابعاد مختلف زندگی روزمره می‌پردازند.
