ایمان گنجی
زندگینامه و معرفی کتابهای ایمان گنجی
ایمان گنجی روزنامهنگار، نویسنده، مترجم و جستارنویسی است که آثار مهمی را از بزرگانی همچون اسپینوزا، مارکس، بتی، بلانش، بنجامین، نگری و... ترجمه کرده است. گنجی با مدرک دکترای فلسفهی هنر و هنرهای پرفورماتیو، به فعالیت حرفهای پرداخته است و در کنار ترجمهی آثار شاخص، مقالات ارزشمندی را نیز به انتشار رسانده است. ترجمهی کتابهای «یک زندگی»، «مولف به مثابه تولیدکننده» و «قهقهه شهریاری» گوشهای از فعالیتهای حرفهای ایمان گنجی به شمار میآیند.
بیوگرافی ایمان گنجی
ایمان گنجی متولد سال ۱۳۶۵ در مشهد است. او پس از اتمام دبیرستان، وارد دانشگاه تهران شد. پس از فارغالتحصیلی از رشتهی فلسفه به آلمان مهاجرت کرد و در این کشور تحصیلات خود را ادامه داد تا اینکه سرانجام دکترای خود را در زمینهی فلسفهی هنر و هنرهای پرفورماتیو دریافت کرد.
گنجی در کشور آلمان بهعنوان مؤلف و پژوهشگر تئاتر و هنرهای اجرایی شناخته میشود. ارجاع به آثار آکادمیک او تا به امروز سیوپنج مورد بوده است و بیش از سیزده مقاله درمورد هنر سیاسی، جنبشهای اجتماعی، جنبشهای هنری، خاورمیانه، ایران و... از او به زبان انگلیسی منتشر شده است.
ایمان گنجی پس از مهاجرت به آلمان و تحصیل در این کشور، چیزی حدود هجده کتاب از نویسندگان بزرگی مثل بلانش، دلوز و گواتری را به فارسی ترجمه کرد تا از این طریق، دریچهی جدیدی به روی فلسفهی ایران بگشاید.
مروری بر کتابها و آثار ایمان گنجی
یکی از جالبترین دیدگاههای ایمان گنجی به تفاوت میان برداشتهای مختلف از هنر و تعریف آن در نواحی جغرافیایی مختلف مربوط میشود. او برای درک بهتر این موضوع، مثالی از دوران مدرسه و تحصیلش در دهههای شصت و هفتاد بیان کرده است. در آن دوران، هنر در ایران، در تقابل با سیاست و تصمیمهای سیاسی و اجتماعی بود و این ذهنیت را پدید میآورد که هنر ابزار اعتراض است و گویا هنرمند کسی است که اعتراضی را به وسیلهی هنرش مطرح میکند. درحالیکه تعریف هنر در خارج از مرزهای خاورمیانه و در دنیای غرب کاملاً متفاوت است. یک اثر هنری در بستر تاریخی، اجتماعی و سیاسی زمانهای که در آن خلق شده است، بررسی میشود و لزوماً بار احساسی هنرمند را نمایش نمیدهد. در حقیقت، از هنر میتوان به اوضاع سیاسی، اجتماعی و دوران تاریخی پی برد و اثر هنری لزوماً بیانگر احساسات و عواطف آرتیست نیست.
از نظر ایمان گنجی، در گذشته، هنر و سیاست در ایران تا حد زیادی به هم گره خورده بودند. البته این نوع نگاه به هنر میتواند شاخهای از هنر مقاومت یا پایداری باشد، اما کل حوزهی هنر سیاسی، یعنی تنها نقطهی اتصال هنر و سیاست را دربر نمیگیرد. هنر سیاسی، هنر و سیاست، فلسفهی هنر و دیدگاه فیلسوفان مشهور، برخی از موضوعات پررنگی هستند که در مصاحبهها، جستارها، کتابها، مقالهها و ترجمههای ایمان گنجی دیده میشوند. در ادامه برخی از آثار ایمان گنجی را معرفی میکنیم.
یک زندگی
کتاب یک زندگی (۱۳۹۳) شامل نامهها، مقالات و مصاحبههای ژیل دلوز است که در آنها نظرات خود در مورد نویسندگان و متفکرانی همچون نیچه، هیوم، فوکو، بکت و... را ارائه میدهد. این کتاب که در سال ۲۰۰۱ منتشر شده است، نظرات ارزشمند فیلسوف فرانسوی را شش سال پس از مرگ او پیش روی مخاطبان و دوستداران فلسفه آورده است. ژیل دلوز فیلسوفی بود که خود را صلحطلبانه و بیخدا میدانست و البته فیلسوف مذاهب نیز به شمار میرفت. ایمان گنجی با همراهی پیمان غلامی این کتاب را به فارسی ترجمه کرده است.
موزه یک کارخانه است
کتاب موزه یک کارخانه (۱۳۹۳) است نوعی راهنما برای درک هنر سیاسی به شمار میرود. ایمان گنجی و کیوان مهتدی گردآورندگان و مترجمان این اثر هستند. ایشان در این کتاب با بررسی هنر سیاسی در کشورهای مختلف جهان در دورانها و مقاطع تاریخی مختلف بر این نکته پافشاری کردهاند که هنر نهتنها بازگوکننده و افشاکنندهی تاریخ و سیاست است، بلکه فعالانه در تغییرات سیاسی و تاریخی مشارکت دارد.
مولف به مثابه تولید کننده
کتاب مولف به مثابه تولیدکنننده (۱۳۹۶) اثری است از والتر بنیامین، فیلسوف و تولیدکنندهی آلمانی که باورهای مارکسیستی داشت. او در این مقالهی کوتاه که در دههی هفتاد قرن بیستم منتشر شد، بر بازاندیشی درمورد فرمهای بیانی در ادبیات و هنر تأکید میکند تا مؤلف آثار هنری و ادبی را به بیان خلاقانه و دوری از کلیشهها ترغیب کند. ایمان گنجی و کیوان مهتدی ترجمه فارسی این کتاب را در اختیار مخاطبان قرار دادهاند.