کتاب حماسه حسینی
معرفی کتاب حماسه حسینی
کتاب حماسه حسینی نوشته استاد شهید مرتضی مطهری است. این کتاب یکی از کتابهای خلاصه آثار شهید مطهری است که انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) برای علاقهمندان منتشر کرده است.
درباره کتاب حماسه حسینی
در مقدمه کتاب اینچنین آمده است:
۱. پیامبر اکرم فرمود: «حسین منی و أنا من حسین» درمعنای فراز اخیر این فرمایش گفتهاند که یعنی آغاز اسلام نبویاست و بقای آن حسینی. امام حسین که مظهر تفکر شیعیاست، آموزگار اسلام ناب است؛ اسلامِ ظلمستیز؛ اسلامِ هَیهاتَمِنّا الذِّلَّه»؛ اسلامِ «لا أرَی المَوتَ إلاَّ سَعادَهً وَ الحَیاهَ مَعَالظّالِمینَ إلاَّ بَرَماً»
۲. امامان معصوم: به شیوه های مختلف (اقامه عزا، استفاده از تربت، تقدیر از هنرمندان شاعر که مدح سیدالشهدا میکردند، حضور در حرم یا زیارت در مناسبتهای گوناگون مانند شب قدر، عید فطر و قربان، مبعث، نیمه شعبان و ...) بر بزرگداشت و تعظیم نام و یاد امام حسین(ع) تأکید کردند و خواستند از این طریق آموزههای خاصی را در ذهن و ضمیر عاشوراییان بنشانند. آموزه «انی سلم لمن سالمکم و حرب لمنحاربکم»؛ آموزه «لعن الله أمه دفعتکم عن مقامکم»؛ و حتی«لعن الله امه سمعت بذلک فرضیت به»
۳. عوامل گوناگونی دست به دست هم دادند و با تحریفحادثه کربلا سبب شدند از تأثیر عمیق و همهجانبه این واقعه بزرگ کاسته شود. برخی از این عوامل عمومی است که در انواع تحریفها دیده میشود، از جمله دشمنی و غرضورزی عدهای و محبت و تمایل به اسطورهسازی و بیان افسانهها و امور خارقالعاده از سوی عده دیگر. اما تحریفات عاشورا عامل خاصی نیز داشته و آن روایاتی است که ثواب زیادی برای گریه بر حضرت سیدالشهدا ذکر کردهاند. همانطور که استاد شهید مرتضی مطهری اشاره میکند عدهای گمان کردند که اولاً خود اشک گرفتن بدون درک مقام امام حسین(ع) و علت قیام آن حضرت موضوعیت دارد و ثانیاً از هر راهی هرچند نامشروع میتوان از مردم اشک گرفت.
۴. افراط و تفریط در مواجهه عقلی با عزاداری عین جهالتاست، زیرا به فرموده علی(ع) «لاتری الجاهل الّا مفرطاً أومفرّطاً» گروهی از جاهلان، با بیان اینکه امر عزاداری از مقولهعشق و فوق عقل است، انجام هر کاری را تجویز میکنند، هرچند مخالف با تعالیم صریح اسلامی باشد. روشن است که عزاداری این چنین هرگز مورد رضایت سیدالشهدا(ع) نیست و بههیچ وجه اهداف مورد نظر اسلام از اقامه عزا را محقق نمیکند.
گروهی دیگر مدعی روشنفکری هستند، اما در جهالت مانند گروه اول و بلکه بدتر از آنانند. این عده که نه فلسفه قیام وشهادت ابیعبدالله(ع) را میفهمند و نه فلسفه عزاداری و ابعادسیاسی و اجتماعی آن را و نه میتوانند هضم کنند که یک قطرة اشک میتواند چقدر ثواب داشته باشد، با جلوههای خاصعزاداری در فرهنگ شیعه مانند روضهخوانی و سینهزنیمخالفت میکنند و به این ترتیب خود را از ابعاد حماسی وشورآفرینی نهضت عاشورا محروم مینمایند.
۵. کتاب حاضر تلاش کرده سخنان شهید مطهری را در باب حماسه حسینی و فرهنگ عزاداری به صورت منظم تدوین و ارایه کند. علیرغم جایگاه بسیار والای استاد مطهری دراسلامشناسی و تأییدات و تأکیدات حضرت امام و مقام معظمرهبری بر افکار و آثار ایشان، میدانیم که سخنان استاد مطهریدر این زمینه ممکن است بر عدهای گران و ثقیل باشد و تذکراستاد مطهری در اجتناب از افراط را به معنای تفریط در این امر بدانند. و البته میپذیریم که چه بسا توجه یک بعدی به نگاهانتقادی شهید مطهری به برخی ابعاد فرهنگ عزاداری ممکناست به دورشدن عدهای از متن هیأتها و جلسات سوگواری منجر شود.
۶. نه استاد مطهری و نه ما راضی نبوده و نیستیم که تلاش مادر این راستا، خدای ناکرده به معنای مخالفت با اصل عزاداریفهمیده شود که با کمال تأسف گاهی چنین اموری به آن استادشهید نسبت داده میشود؛ در حالیکه ایشان صریحاً میگوید:
«نگذارید حادثه عاشورا فراموش شود. حیات شما، زندگیو انسانیت و شرف شما به این حادثه بستگی دارد. به اینوسیله میتوانید اسلام را زنده نگه دارید. عزاداری حسینبنعلی(ع) واقعاً فلسفه صحیحی دارد. فلسفه بسیار بسیارعالی هم دارد. هرچه ما در این راه کوشش کنیم، به شرط اینکه هدف این کار را تشخیص دهیم، بجاست.»
فراموش نکنیم خود استاد مطهری در پایان سخنرانیهای خود روضه میخواند و اشک میریخت. سیره حضرت امام و مقام معظم رهبری و دیگر مراجع و بزرگان تشیع نیز همین بوده است.
۷. برای اجتناب از افراط و تفریط در این زمینه، اکیداً توصیه میشود کتاب حاضر با محوریت خود جلسات عزاداری و توسط خود خطبا، اهل منبر و مداحان، تبلیغ و توزیع شود. زیرا معتقدیم از یک سو مطالعه این کتاب بدون حضور در فضای عاشقانه هیأتها و جلسات سوگواری و بدون انس با شور وحماسه موجود در عزاداریهای سنتی، ممکن است از عشق وعلاقه خواننده به شرکت در این مراسمها بکاهد.
از سوی دیگر بیتوجهی به آفات و لغزشگاههای جلساتعزاداری - که این کتاب مهمترین بخش، یعنی تحریفات آن را مورد بررسی قرار میدهد - و عدم عنایت به این که عزاداریجاهلانه، مقبول و مورد رضایت اسلام نیست، سبب میشود که عدهای به بهانه عشق، باب عقل را ببندند و از تعالیم اسلام و توصیههای اولیای دین غفلت نمایند و رفتار و نحوه عزاداریآنها از سیره عملی بزرگان دین فاصله بگیرد.
۸. از آنجا که این کتاب به دست تعداد زیادی از هموطنان عزیزمان خواهد رسید، شایسته دیدیم گزیده بسیار کوتاهی ازسخنان و رهنمودهای حضرت امام راحل(ره) و مقام معظمرهبری درباره موضوع عزاداری را به اطلاع خوانندگان محترم برسانیم. این مطالب همانطور که ملاحظه خواهید کرد حول دو محور اصلی است: اول اهمیت برگزاری اصل عزاداری به همان شیوههای سنتی، و دوم ضرورت اجتناب از تحریفات و رفتارهای ناشایست و مخالف با اهداف حقیقی جلسات سوگواری.
خواندن کتاب حماسه حسینی را به چه کسانی پیشنهاد میکنیم
این کتاب را به تمام علاقهمندان به شناخت بیشتر حماسه حسنی پیشنهاد میکنیم.
حجم
۱٫۱ مگابایت
سال انتشار
۱۳۸۱
تعداد صفحهها
۱۳۶ صفحه
حجم
۱٫۱ مگابایت
سال انتشار
۱۳۸۱
تعداد صفحهها
۱۳۶ صفحه
نظرات کاربران
اشکالات پی دی افی دارد