کتاب میرداماد

کتاب میرداماد نوشته احمد علامه فلسفی است. این کتاب به زندگی و ارا و نظرات میرداماد، یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان اسلام می‌پردازد. میرداماد شاگرد ملاصدرا فیلسوف شناخته شده بود.

درباره کتاب میرداماد

میر برهان‌الدین محمدباقر بن محمد حسینی استرآبادی (درگذشت ۱۰۴۱ق)، مشهور به میرداماد، ریاضی‌دان، ادیب ، فیلسوف و شاعر شیعی ، فقیه و متخصص در همه علوم غریبه بوده است. همچنین آمده است که او هم به فارسی وهم به عربی شعر می‌سروده و اشراق تخلص داشته است. و در دوره صفویه و معاصر شیخ بهائی به معلم ثالث نیز شهرت یافته است. اثر فلسفی مهم وی، کتاب قبسات و شاگرد برجسته او، ملاصدرا است. میرداماد به زبان فارسی و عربی شعر می‌سرود و تخلص شعری او اشراق بود.

میرداماد سال‌ها در مشهد به تحصیل علوم عقلی و نقلی اشتغال داشت و به تحقیق در آثار فلسفی گذشتگان به ویژه کتاب شفا و اشارات ابن سینا می‌پرداخت و سپس مدتی در قزوین و چندگاهی در کاشان و سرانجام در اصفهان ساکن شد. او را معلم ثالث می‌خواندند. ایزوتسو می‌گوید: میرداماد متفکری ذو فنون بود و بر تمام معارف متداول جهان اسلام همچون فلسفه (در تمام شعب آن از منطق گرفته تا الهیات)، کلام، طبیعیات، ریاضیات، فقه، اصول، حدیث و تفسیر تسلط کاملی داشت. وی، هم فیلسوفی متکی به روش برهان عقلی بود و هم عارفی اهل کشف و شهود و آشنا با اسرار عالم صور ازلی. اصالت و ابتکار واقعی او در تنسیقی است که به نظریات فلسفی خود داده است. شاهکار فلسفی وی کتاب قبسات است. وی به فارسی و عربی نیز شعر می‌سرود و «اشراق» تخلص می‌کرد. او نزد شاه عباس صفوی جایگاهی ممتاز داشت.

خواندن کتاب میرداماد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به زندگی فیلسوفان و فلسفه اسلامی پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب میرداماد

- شهید مرتضی مطهری، میرداماد را فیلسوف، فقیه، ریاضی‌دان، ادیب، رجالی و «مردی جامع» وصف کرده است. در اعیان‌الشیعه هم فیلسوف، ریاضی‌دان و متخصص در همه علوم غریبه دانسته شده است. همچنین آمده است که او هم به فارسی وهم به عربی شعر می‌سروده و اشراق تخلص داشته است.

ایزوتسو اسلام‌شناس و قرآن‌پژوه ژاپنی، او را عالمی جامع دانسته است که بر تمام دانش‌های متداول اسلامی، همچون فلسفه، کلام، طبیعیات، ریاضیات، فقه، اصول، حدیث و تفسیر تسلط کامل داشته است. به‌گفته وی، فلسفه میرداماد هم بر برهان عقلی مبتنی بود و هم بر کشف و شهود.

استادان

به‌گفته آقابزرگ تهرانی، میرداماد در علوم نقلی از استادانی چون دایی‌اش عبدالعالی کرکی (پسر محقق کرکی) و حسین بن عبدالصمد (پدر شیخ بهایی) بهره برده و از این‌دو اجازه روایت داشته است. ابوالحسن عاملی و عبد علی بن محمود الخادم الجاپلقی از دیگر استادان در این زمینه هستند.

مرتضی مطهری نوشته است استادان میرداماد در علوم عقلی شناخته نیستند. تنها در کتاب تاریخ عالم آرای عباسی به فخرالدین استرابادی سماکی اشاره شده است. محدث قمی هم او را استاد میرداماد دانسته است؛ بااین‌همه برخی در آن تردید کرده‌اند.

شاگردان

سلطان العلماء معروف به خلیفة السلطان.

ملاصدرا

شمس الدین گیلانی معروف به ملا شمسا.

سید احمد عاملی (داماد و خاله زاده میرداماد)

قطب الدین اشکوری (نویسنده کتاب محبوب القلوب)

سید امیر فضل الله استرآبادی