کتاب آنچه را که باید از بهداشت دهان و دندان برای سلامتی خود بدانیم

بیش از ۶۰ درصد مسواک‌هایی که نزدیک به توالت قرارداده می‌شوند، آلوده به میکروب‌های مدفوع هستند. محققان به این نتیجه رسیدند که این موضوع می‌تواند تا ۸۰ درصد احتمال بروز عفونت در بدن را بالا ببرند. این باکتری‌ها در دستگاه گوارش انسان به‌طور طبیعی وجود دارند، اما در دیگر نقاط بدن ایجاد بیماری می‌کنند. لذا نباید مسواک را نزدیک به محل توالت قرارداد.

در حالت کلی عملکرد اصلی دندان‌های پیش به همراه نیش‌ها، استتیک یا همان زیبایی و همچنین فونتیک یا همان تکلم بوده و وظایف اصلی دندان‌های آسیاب کوچک و بزرگ، جویدنمی‌باشد.

اگر بهترین متخصص‌های دندان‌پزشکی دنیا، دورهم جمع شوند حتی نمی‌توانند یک عدد مثل دندان‌های خدا کاشته را به شما برگردانند. هرچند ایمپلنت‌های دندانی یکی از بهترین جایگزین‌های فضای بی‌دندانی است اما هیچ‌گاه نمی‌تواند جایگزین خود دندان سالم شود.

البته ذکر این نکته لازم است که پلاک میکروبی با رسوب نرم سفیدی که روی دندان می‌نشیند و قابل‌دیدن می‌باشد، متفاوت است. این رسوبات سفیدرنگ به‌آسانی با آب شسته می‌شود. ولی پلاک میکروبی قابل‌دیدن نیست و بی‌رنگ می‌باشد. پلاک میکروبی در صورتی قابل‌مشاهده است که آن را با مواد رنگی مخصوصی رنگ کنید. برای از بین بردن پلاک‌های میکروبی باید با دقت و حوصله دندان‌ها را مسواک زد.

اگر مواد قندی موجود در غذاها به دست میکروب‌های موجود در پلاک میکروبی برسد، میکروب‌ها از قند موجود در غذاها استفاده کرده و آن را به اسید (اسیدلاکتیک) تبدیل می‌کنند بنابراین هرچه قدر شما مواد قندی بیشتری مصرف کنید سطح مینای دندانتان اسیدی‌تر شده این اسید مینای دندان را حل کرده و پوسیدگی آغاز می‌شود

لذا قدر این مرواریدهای خدا کاشته را قبل از دست دادن آن‌ها بدانید و به بهداشت دهان و دندان خود بسیار اهمیت بدهید چراکه دهان شما دریچه سلامتی به‌کل بدن شما می‌باشد...

مسواک را با زاویه ۴۵ درجه روی دندان‌هایتان نگه‌دارید و با حرکات دایره‌ای کوچک مسواک بزنید. روی چند دندان تمرکز کنید و سپس کمی مسواک را تکان دهید و مجموعه بعد را شروع کنید.

وقتی قرار است مسواک بخرید، فروشنده از شما درباره زبری و نرمی مسواکی که می‌خواهید سؤال می‌کند. برای اینکه آسیب به دندان‌ها را به حداقل برسانید می‌توانید مسواکی نرم بخرید. هرچند که در صورت استفاده نادرست از مسواک نرم هم ممکن است به دندانتان آسیب برسانید. اگر دندان‌پزشک شما مسواک خاصی برای ایمپلنت یا بریج دندان به شما داده است، از آن‌هم درکنار مسواک نرم استفاده کنید.

اکثر دندان‌های نهفته همگی پتانسیل ایجاد عفونت، کیست، تومور، صدمه به دندان‌های مجاور و بالا بردن احتمال شکستگی فک در صورت مواجه‌شدن با ضربات را دارند، به‌علاوه خارج کردن دندان‌های نهفته به‌خصوص عقل، هم درمان ارتودنسی را تسهیل می‌کند و هم از درهم‌رفتگی و نامنظم شدن دندان‌های جلو پیشگیری می‌کند. بدیهی است موکول کردن این عمل به سنین بالاتر نیازمند عمل مشکل‌تر است و احتمال بروز عوارض بیشتر را به دنبال دارد.

متأسفانه شیوع نهفتگی دندان‌ها و به‌خصوص دندان‌های عقل در حال افزایش است که یکی از دلایل شناخته‌شده آن، مصرف غذاهای آماده و کم‌کاری فکین است که با کاهش عمل و نیروی جویدن از رشد استخوان‌ها می‌کاهد. شایع‌ترین دندان‌های نهفته، دندان‌های عقل و سپس دندان‌های نیش بالا و کرسی‌های کوچک است.

شیر خوردن از پستان مادر برای تکامل دندان‌ها و فک بسیار مفید است. هنگام شیر خوردن از پستان مادر، عضلات بیشتری برای گرفتن شیر در مقایسه با خوردن شیر از شیشه به کار گرفته می‌شود. هنگام شیر خوردن از پستان مادر، کودک میزانی بیشتر از نوک پستان را داخل دهان فروبرده و با حرکت فک به سمت بالا و پایین و با به‌کارگیری بیشتر عضلات صورت باعث فرم گرفتن و رشد مناسب فک‌هایش می‌شود. درنتیجه فضای کافی برای رشد دندان‌ها فراهم‌شده و کودک صاحب دندان‌هایی سالم و بدون انحراف (دندان‌های مرتب) می‌شود.

فلوراید اضافی موجود درآب آشامیدنی هنگام تشکیل مینای دندان در کودکان بر روی سلول‌های مینا ساز تأثیر گذارده و مرحله معدنی شدن مینا را دچار اختلال می‌کند به‌گونه‌ای که بافت زیرسطحی مینا دچار تخلخل می‌شود.

پوسیدگی شایع‌ترین بیماری دنیا می‌باشد که معمولاً درنتیجه رژیم غذایی حاوی مواد قندی بالا ایجاد می‌شود. باکتری‌ها با استفاده از مواد قندی که روی سطح دندان‌ها باقی می‌ماند، رشد کرده و مواد اسیدی ترشح می‌کنند که سبب تخریب ساختار و درنهایت ایجاد حفره در دندان می‌شود. درصورتی‌که پوسیدگی درمان نشود، می‌تواند باعث ایجاد درد، از دست دادن دندان، عفونت و یا مشکلات پیچیده دیگری شود.

بلیچینگ یعنی سفید کردن دندان‌ها به‌وسیله مواد خاص اکسیدکننده مثل پر اکسید هیدروژن. مواد اکسیدکننده به داخل ساختار کریستالی میله مانند مینای دندان نفوذ کرده و رنگیزه‌های رسوب‌کرده در بین هرم‌های مینایی را اکسید می‌کنند. باگذشت زمان مواد اکسیدکننده به داخل عاج دندان‌که در لایه زیرین مینا قرار دارد نیز نفوذ کرده و رنگ آن نیز روشن‌تر می‌شود.

اگر از طریق دهان نفس می‌کشید، در مرحله اول باید به متخصص فک و صورت یا گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا علت این اختلال مشخص شود. در صورت وجود مشکلات آناتومیک و یا بیماری خاصی در مسیر تنفس بینی، درمان لازم انجام‌شده و نحوه تنفس اصلاح می‌گردد. اگر تنفس دهانی، صرفاً از روی عادت باشد پزشک به شما آموزش می‌دهد که با انجام تمرین به‌طور طبیعی و از طریق بینی تنفس کنید.

تنفس دهانی اختلالی است که در صورت نادیده گرفته شدن می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. این عوارض شامل اختلال در خواب شبانه و حتی تغییراتی در فرم صورت به‌ویژه در کودکان هستند. متخصصان معتقدند که به‌طور طبیعی، تنفس از راه بینی سالم‌تر از تنفس دهانی است. در مخاط بینی، هوا تصفیه‌شده و دمای آن نیز تنظیم می‌شود. تنفس دهانی در هنگام ورزش و فعالیت بدنی، به تنفس از طریق بینی کمک می‌کند، اما این حالت در شرایط عادی بدن و فعالیت‌های معمولی روزمره به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

ن و دندان شما سالم بوده ولی دهان شما بوی بدی می‌دهد به این معنی است که یک مشکل سیستمیک (مشکلات پزشکی) سبب بروز بوی بد دهان شده است که در این صورت، او شما را به پزشک مربوطه ارجاع می‌دهد.

بوی بد دهان یا هالیتوزیس موقعیت ناخوشایندی را برای فرد ایجاد کرده و زندگی اجتماعی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر به این مشکل دچار هستید، حتماً به دندان‌پزشک مراجعه کنید. او قادر است علت بروز این مشکل را پیداکرده و بهترین درمان را برای رفع آن ارائه دهد.

علت‌های شایع دیگر افزایش تولید بزاق در دهان عبارت‌اند از: - استفاده از دست دندان مصنوعی جدید و یا نامتناسب بودن آن با اندازه دهان - بیماری ریفلاکس یا بازگشت اسید و محتویات معده به مری - عفونت دهان و یا گلو - برخی داروها مثل کلونازپام و کلوزاپین - بارداری - استوماتیت (التهاب و ورم مخاط دهان) اگر افزایش بزاق دهان دائمی بود، حتماً نزد پزشک بروید.

اگر خشکی دهان در فردی طولانی شود، باید حتماً علل زمینه‌ای آن را تحت نظارت پزشک پیگیری کند و به آن به چشم یک بیماری نگاه کند و در پی درمان آن برآید.