بریده‌هایی از کتاب آنچه را که باید از بهداشت دهان و دندان برای سلامتی خود بدانیم

شیر خوردن از پستان مادر برای تکامل دندان‌ها و فک بسیار مفید است. هنگام شیر خوردن از پستان مادر، عضلات بیشتری برای گرفتن شیر در مقایسه با خوردن شیر از شیشه به کار گرفته می‌شود. هنگام شیر خوردن از پستان مادر، کودک میزانی بیشتر از نوک پستان را داخل دهان فروبرده و با حرکت فک به سمت بالا و پایین و با به‌کارگیری بیشتر عضلات صورت باعث فرم گرفتن و رشد مناسب فک‌هایش می‌شود. درنتیجه فضای کافی برای رشد دندان‌ها فراهم‌شده و کودک صاحب دندان‌هایی سالم و بدون انحراف (دندان‌های مرتب) می‌شود.

تعداد دندان‌های شیری بیست عدد بوده (۱۰ عدد در هر آرواره) که در نیمه هر آرواره دو دندان پیشین، یک‌دندان نیش و دو دندان آسیاب بزرگ قرارگرفته است. (در سری دندان‌های شیری، آسیاب‌های کوچک وجود ندارد.)

از طرفی چون قندهای موجود در شیر خشک و شیر مادر (البته شیر مادر کمتر باعث پوسیدگی می‌شود) زمینه را برای پوسیدگی دندان‌ها ایجاد می‌کند و باعث به وجود آمدن پوسیدگی زودرس در دندان‌های مزبور می‌شود؛ بنابراین بعد از هر بار شیر خوردن مقدار کمی آب به کودک بدهید تا شیر لابه‌لای دندان‌های کودک شسته شود و یا اینکه لثه و دندان کودک را با دستمال مرطوب تمیز کنید و یا توسط مسواک انگشتی مخصوص، به‌آرامی پاک‌کنید.

در صورت بروز آبسه و عفونت دندان‌ها، استفاده خود سر از آنتی‌بیوتیک به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود، چراکه گاهی مصرف نابجای آنتی‌بیوتیک‌ها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروب‌ها می‌گردد. پس در صورت بروز آبسه‌های دندانی در اولین فرصت باید به دندان‌پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید.

اگر به یک آبسه سطحی به‌موقع رسیدگی نشود این عفونت می‌تواند به بافت‌های عمقی‌تر گسترش یابد و دردسرساز شود. شما می‌توانید از ابتدا با رعایت بهداشت دهان و دندان خود را از مبتلا شدن به آبسه دندانی (که اکثر آن‌ها درنتیجه پیشرفت پوسیدگی‌های دندانی است) در امان نگه‌دارید. معاینات منظم دندانپزشکی نیز بسیار مهم است اگر شما یک سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید دندان‌پزشک را از این امر آگاه کنید. افراد با مقاومت کم بدن در معرض تشکیل بیشتر آبسه‌ها هستند.

سبزه گندم نیز خیلی مفید است. سبزه گندم از پوسیدگی دندان و درد دندان جلوگیری می‌کند. از آن می‌توان به شکل یک دهان‌شویه استفاده کرد و یا می‌توانید هرروز کمی از آن را بجوید تا به‌سلامت دندان‌هایتان کمک کرده باشید.

اما اشتباه در انتخاب یک دهان‌شویه و شیوه مصرف آن می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد و حتی باعث افزایش زردی دندان‌ها و احتمال سرطان دهان شود.

اگر دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده برای مدت طولانی استفاده شوند، با از بین بردن باکتری‌های مفید دهان باعث می‌شوند بعضی میکروب‌ها بیشتر رشد کنند.

ن و دندان شما سالم بوده ولی دهان شما بوی بدی می‌دهد به این معنی است که یک مشکل سیستمیک (مشکلات پزشکی) سبب بروز بوی بد دهان شده است که در این صورت، او شما را به پزشک مربوطه ارجاع می‌دهد.

محققان دانشگاه کوینیپیاک آمریکا دریافتند بیش از ۶۰ درصد مسواک‌هایی که نزدیک به توالت قرارداده می‌شوند، آلوده به میکروب‌های مدفوع هستند. محققان به این نتیجه رسیدند که این موضوع می‌تواند تا ۸۰ درصد احتمال بروز عفونت در بدن را بالا ببرند. این باکتری‌ها در دستگاه گوارش انسان به‌طور طبیعی وجود دارند، اما در دیگر نقاط بدن ایجاد بیماری می‌کنند. لذا نباید مسواک را نزدیک به محل توالت قرارداد

به‌طور طبیعی رویش دندان‌های شیری در شیرخواران حدوداً از ماه هفتم شروع می‌شود. اگرچه دیده می‌شود بعضی بچه‌ها دو الی سه ماه زودتر دندان درمی‌آورند (مثلاً در چهار تا پنج‌ماهگی) و بعضی‌ها نیز خیلی دیرتر از زمان معمول دندان درمی‌آورند (مثلاً در دوازده‌ماهگی) که ژنتیک در این میان نقش مهمی را برعهده دارد، یعنی اینکه پدر و مادر نوزاد در چندماهگی دندان درآورده باشند.

نشانه‌های پوسیدگی دندان تغییر رنگ مینای دندان در محل پوسیدگی (قهوه‌ای یا سیاه‌رنگ شدن)، سوراخ شدن مینای دندان در محل پوسیدگی، حساس بودن یا درد گرفتن دندان در موقع خوردن غذاهای سرد یا گرم و ترش یا شیرین، حساس بودن یا درد گرفتن دندان وقتی‌که دندان‌ها را روی‌هم فشار داده می‌شود همچنین بوی بد دهان و... همگی از نشانه‌های پوسیدگی دندان محسوب می‌شوند.

دوره‌های دندانی هر انسان در زندگی خود دو سری دندان (دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی) و سه دوره دندانی (شیری، مخلوط و دائمی) دارد. از حدود ۶ الی ۸ ماهگی که اولین دندان شیری در دهان نوزاد رویش می‌یابد و تا سن ۶ سالگی که اولین دندان دائمی در دهان می‌روید را دوره دندانی شیری می‌گویند. در این دوران فقط دندان شیری در دهان وجود دارد. از ۶ تا ۱۲ سالگی به‌تدریج دندان‌های شیری جای خود را به دندان‌های دائمی می‌دهند. این زمان را دوره دندان‌های مخلوط می‌گویند. در حدود ۱۲ سالگی که هیچ دندان شیری در دهان وجود ندارد و فقط دندان‌های دائمی در دهان هستند را دوره دندانی دائمی می‌نامند.