کتاب الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی

کتاب الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی نوشته‌ی بن حنان و با ترجمه‌ی محمدمهدی سیدناصری، روایتی مستند و تحلیلی از زندگی و فعالیت‌های یکی از مشهورترین جاسوسان قرن بیستم را ارائه می‌دهد. این اثر به بررسی زندگی الی کوهن، فردی که با هویت جعلی به عنوان یک تاجر سوری در دولت سوریه نفوذ کرد و تا مقام مشاور عالی وزیر دفاع این کشور پیش رفت، می‌پردازد. کتاب با تکیه‌بر اسناد، خاطرات و روایت‌های تاریخی، مسیر زندگی کوهن را از کودکی تا اعدامش در دمشق دنبال می‌کند و در کنار آن، به ساختار و روش‌های سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل، به‌ویژه موساد، نیز اشاره دارد. موسسه نشر و تحقیقات ذکر این کتاب را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی

الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی اثری غیرداستانی و مستند است که به زندگی یکی از چهره‌های بحث‌برانگیز تاریخ جاسوسی خاورمیانه می‌پردازد. بن حنان، نویسنده کتاب، با رویکردی تحلیلی و روایی، زندگی الی کوهن را از دوران کودکی در اسکندریه مصر تا فعالیت‌هایش در سوریه و نهایتاً دستگیری و اعدامش روایت کرده است. ساختار کتاب بر پایه فصل‌هایی منظم است که هرکدام به بخشی از زندگی و مأموریت‌های کوهن اختصاص یافته‌اند؛ از سال‌های اولیه زندگی، تحصیلات، ورود به فعالیت‌های صهیونیستی، مهاجرت به اسرائیل، آموزش‌های موساد، تا نفوذ در ساختار سیاسی سوریه و نقش‌آفرینی در تحولات منطقه‌ای. در کنار روایت زندگی کوهن، کتاب به بررسی روش‌ها و شگردهای موساد در جذب و آموزش جاسوسان، استفاده از پوشش‌های تجاری و علمی، و بهره‌گیری از زنان در عملیات‌های اطلاعاتی می‌پردازد. همچنین، زمینه‌های سیاسی و امنیتی منطقه در دهه‌های میانی قرن بیستم و تأثیر اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط کوهن بر تحولات نظامی و سیاسی، به‌ویژه جنگ شش‌روزه، مورد توجه قرار گرفته است. این کتاب نه‌تنها یک زندگی‌نامه، بلکه تحلیلی از فرایندهای نفوذ و جاسوسی در منطقه‌ای پرتنش است.

خلاصه کتاب الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب با توصیف آخرین شب زندگی الی کوهن در زندان دمشق آغاز می‌شود؛ شبی که او در انتظار اجرای حکم اعدام است و نامه‌ای خداحافظی برای خانواده‌اش می‌نویسد. سپس روایت به عقب بازمی‌گردد و کودکی کوهن در اسکندریه مصر را مرور می‌کند؛ جایی که در خانواده‌ای یهودی و مهاجر از سوریه رشد می‌کند و از همان نوجوانی به یادگیری زبان‌های مختلف و فعالیت‌های صهیونیستی علاقه‌مند می‌شود. کوهن پس از اخراج از دانشگاه به دلیل فعالیت‌های سیاسی، به سازماندهی مهاجرت یهودیان به فلسطین و همکاری با گروه‌های زیرزمینی می‌پردازد. با شدت گرفتن فشارها بر یهودیان مصر، او نیز ناچار به مهاجرت به اسرائیل می‌شود و پس از مدتی کار در ارتش و شرکت‌های خصوصی، به موساد می‌پیوندد. کتاب به‌تفصیل به آموزش‌های سخت و پیچیده موساد برای آماده‌سازی کوهن جهت نفوذ در کشورهای عربی می‌پردازد؛ از یادگیری لهجه و آداب دینی تا ساختن هویت جعلی به نام کمال امین طابس. کوهن ابتدا به آرژانتین اعزام می‌شود تا در میان جامعه عرب‌های مهاجر جایگاه کسب کند و سپس با پوشش یک تاجر ثروتمند سوری به دمشق می‌رود. او با مهارت و زیرکی، روابط نزدیکی با مقامات عالی‌رتبه سوری برقرار می‌کند و به‌تدریج به مشاور وزیر دفاع و حلقه‌های تصمیم‌گیری نظامی راه می‌یابد. در این مدت، اطلاعات حساس نظامی و سیاسی را به تل‌آویو مخابره می‌کند و نقش مهمی در موفقیت‌های اطلاعاتی اسرائیل ایفا می‌نماید. در بخش‌های بعدی، کتاب به چگونگی شناسایی و دستگیری کوهن توسط سرویس اطلاعات سوریه با کمک فناوری شوروی می‌پردازد. پس از محاکمه‌ای پشت درهای بسته، کوهن به اعدام محکوم می‌شود و علی‌رغم تلاش‌های بین‌المللی برای نجات او، در میدان شهدا دمشق به دار آویخته می‌شود. روایت کتاب، علاوه‌بر زندگی شخصی و حرفه‌ای کوهن، به تأثیر اطلاعات او بر تحولات منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ شش‌روزه، و همچنین پیامدهای امنیتی و روانی نفوذ جاسوسان در ساختارهای حکومتی می‌پردازد.

چرا باید کتاب الی کوهن، نفوذی و جاسوس اسرائیلی را بخوانیم؟

این کتاب با روایتی مستند و جزئی‌نگر، نه‌تنها زندگی یکی از معروف‌ترین جاسوسان قرن بیستم را بازگو می‌کند، بلکه تصویری روشن از سازوکارهای نفوذ و جاسوسی در خاورمیانه ارائه می‌دهد. خواننده با مطالعه این اثر، با روش‌های جذب، آموزش و به‌کارگیری جاسوسان توسط موساد، و همچنین چالش‌ها و خطرات عملیات‌های اطلاعاتی آشنا می‌شود. کتاب به‌ویژه برای کسانی که به تاریخ معاصر، امنیت ملی، و روابط بین‌الملل علاقه دارند، منبعی آموزنده است. همچنین، بررسی تأثیر اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط کوهن بر تحولات نظامی و سیاسی منطقه، اهمیت نقش منابع انسانی در عملیات‌های اطلاعاتی را برجسته می‌کند. این اثر، علاوه‌بر روایت یک زندگی پرماجرا، به مخاطب کمک می‌کند تا نسبت به تهدیدات نفوذ و جاسوسی حساس‌تر شود و اهمیت هوشیاری و آگاهی عمومی را در امنیت ملی بهتر درک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان تاریخ معاصر خاورمیانه، پژوهشگران حوزه امنیت و اطلاعات، دانشجویان روابط بین‌الملل، و کسانی که دغدغه شناخت روش‌های نفوذ و جاسوسی را دارند پیشنهاد می‌شود. همچنین برای افرادی که به تحلیل ساختارهای اطلاعاتی و پیامدهای امنیتی آن‌ها توجه دارند، این کتاب منبعی مفید است.