کتاب قصه هایی برای فکر کردن

کتاب قصه هایی برای فکر‌کردن (Stories for thinking) نوشته رابرت فیشر و ترجمه علی صاحبی، مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه و آموزنده است که نشر اسبار آن را منتشر کرده است. این کتاب با هدف تقویت مهارت‌های تفکر، پرسشگری و رشد شناختی و هیجانی کودکان و نوجوانان گردآوری شده و دربردارنده‌ی ۳۱ قصه با مضمون‌های متنوع است. هر داستان با پرسش‌هایی برای تأمل و گفت‌وگو همراه شده تا مخاطب را به اندیشیدن درباره‌ی مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و فلسفی ترغیب کند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای طراحی شده که هم برای مطالعه‌ی فردی و هم برای فعالیت‌های گروهی در کلاس یا خانه مناسب باشد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب قصه هایی برای فکر کردن اثر رابرت فیشر

کتاب قصه‌هایی برای فکر‌کردن (۳۱ قصه، ۳۱ مضمون) اثری به قلم رابرت فیشر است که با ترجمه‌ی علی صاحبی در دسترس پارسی‌زبان‌ها قرار گرفته است. این کتاب در دسته‌ی ادبیات تربیتی و فلسفه برای کودکان و نوجوانان جای می‌گیرد و با بهره‌گیری از قصه‌های عامیانه و کلاسیک از فرهنگ‌های مختلف، می‌کوشد مهارت‌های فکری، زبانی و اجتماعی مخاطبان جوان را پرورش دهد. هر قصه با مجموعه‌ای از پرسش‌ها و فعالیت‌های تکمیلی همراه است تا خواننده را به تأمل و گفت‌وگو درباره‌ی موضوعات مهمی همچون خشم، حقوق حیوانات، زیبایی، حرص و آز، خوش‌شانسی و بدشانسی، خیر و شر و بسیاری مفاهیم دیگر دعوت کند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که می‌تواند به‌عنوان منبعی برای گفت‌وگوهای گروهی، فعالیت‌های هنری و تمرین‌های نگارشی مورد استفاده قرار گیرد. نویسنده و مترجم با انتخاب و اقتباس قصه‌هایی از ادبیات فارسی و دیگر فرهنگ‌ها، تلاش کرده‌اند تا مضامین جهانی را با زبان و فضای بومی پیوند بزنند و زمینه‌ای برای رشد تفکر انتقادی و خلاقیت فراهم آورند.

خلاصه کتاب قصه هایی برای فکر کردن

کتاب با مقدمه‌ای درباره‌ی اهمیت قصه در رشد شناختی و هیجانی آغاز و سپس وارد مجموعه‌ی ۳۱ داستان کوتاه می‌شود که هرکدام به موضوعی خاص می‌پردازند. داستان‌ها از فرهنگ‌ها و جغرافیاهای مختلف انتخاب شده؛ از افسانه‌های یونانی و هندی گرفته تا روایت‌هایی از ادبیات فارسی و روسی. هر قصه با یک مضمون کلیدی مانند خشم، حقوق حیوانات، زیبایی، حرص و آز، ارواح، خوش‌شانسی و بدشانسی، خیر و شر، قلدری و... همراه است. پس از هر داستان، دو بخش پرسش‌محور ارائه شده؛ یکی برای تأمل در خود داستان و دیگری برای اندیشیدن درباره‌ی مضمون اصلی آن. این پرسش‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که مخاطب را به تفکر انتقادی، گفت‌وگو و حتی فعالیت‌های خلاقانه مانند نقاشی، نمایش، نوشتن شعر یا مقاله وادارند. برخی داستان‌ها با الهام از قصه‌های مشهور جهانی بازنویسی یا اقتباس شده‌اند و برخی دیگر باتوجه‌به نیازهای فرهنگی و تربیتی مخاطب ایرانی افزوده شده‌اند. در مجموع، کتاب فضایی فراهم می‌کند تا کودکان و نوجوانان نه‌تنها با روایت‌های جذاب سرگرم شوند، بلکه به پرسشگری، استدلال و بیان دیدگاه‌های خود نیز تشویق شوند.

چرا باید کتاب قصه هایی برای فکر کردن را بخوانیم؟

کتاب حاضر با رویکردی متفاوت به قصه‌گویی، مخاطب را از شنونده‌ی منفعل به مشارکت‌کننده‌ی فعال در فرایند یادگیری تبدیل می‌کند. ویژگی شاخص این کتاب، ترکیب داستان‌ها با پرسش‌های تأمل‌برانگیز است که به رشد تفکر انتقادی، خلاقیت و مهارت‌های اجتماعی کودکان و نوجوانان کمک می‌کند. هر داستان فرصتی برای گفت‌وگو درباره‌ی مفاهیم اخلاقی، فلسفی و اجتماعی فراهم می‌آورد و مخاطب را به بازاندیشی درباره‌ی باورها و ارزش‌های خود دعوت می‌کند. همچنین این کتاب ابزار مناسبی برای معلمان، والدین و مربیان است تا با استفاده از آن، فضای گفت‌وگو و تفکر را در کلاس یا خانه تقویت کنند. تنوع موضوعات و فرهنگ‌های روایت‌شده، امکان آشنایی با دیدگاه‌های گوناگون را فراهم می‌سازد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که دغدغه‌ی پرورش تفکر انتقادی، رشد مهارت‌های اجتماعی و اخلاقی یا تقویت قدرت پرسشگری در کودکان و نوجوانان را دارند. همچنین این مجموعه داستان کوتاه برای معلمان، والدین، مربیان و البته برای کودکان و نوجوانان مناسب است.

درباره رابرت فیشر

رابرت فیشر (Robert Fisher) متولد ۱۹۴۳، استاد پیشین آموزش در دانشگاه برونل بوده و علاقه‌ی ویژه‌ای به آموزش فلسفه به کودکان داشته است. او بیش از ۲۰ سال در مدارس بریتانیا، آفریقا و هنگ کنگ تدریس کرده و تجربه‌ی گسترده‌ای در آموزش عملی و نظری کسب کرده است. رابرت فیشر بیش از ۳۰ کتاب در زمینه‌ی آموزش منتشر کرده که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به «بازی‌هایی برای فکرکردن» (Games For Thinking) و «چگونه فکر کودک خود را شکوفا کنیم» (Head Start: How to Develop Your Child's Mind) اشاره کرد. آثار او بر تقویت تفکر انتقادی و خلاقیت کودکان تمرکز داشته و شامل منابع و راهنمایی‌هایی برای معلمان بوده تا بتوانند مهارت‌های اندیشیدن، یادگیری و گفت‌وگو را در کلاس‌های درس توسعه دهند. این نویسنده علاوه‌بر کتاب‌های نظری، داستان‌هایی برای تفکر و گفت‌وگوهای خلاق نیز منتشر کرده است که روش‌های عملی و جذاب برای آموزش فلسفه و تفکر به کودکان ارائه می‌کنند. «قصه‌هایی برای فکرکردن» عنوان چنین کتابی به قلم رابرت فیشر است.

درباره علی صاحبی

علی صاحبی در سال ۱۳۴۳ به دنیا آمد و دوره‌های کارشناسی و کارشناسی‌ارشد خود را در دانشگاه تهران گذراند. در سال ۱۳۷۵ از دانشگاه نیو ساوت ولز سیدنی در رشته‌ی روان‌شناسی بالینی دکتری گرفت و در سال ۱۳۷۷ موفق به دریافت درجه‌ی فوق‌دکتری در اختلالات وسواس از کلینیک اختلالات اضطرابی دانشگاه سیدنی شد. دوره‌های رسمی شناخت‌درمانی را زیر نظر آلبرت آلیس گذراند و گواهی رسمی طرح‌واره‌درمانی را از جفری یانگ دریافت کرد. علی صاحبی به‌مدت هشت سال به‌عنوان مدرس روان‌شناسی بالینی در دانشگاه فردوسی مشهد فعالیت داشت. در سال ۲۰۰۶ میلادی به جنبش روان‌شناسی مثبت‌نگر، تئوری انتخاب و مؤسسه‌ی واقعیت‌درمانی دکتر ویلیام گلسر پیوست و به‌عنوان مربی ارشد و عضو هیئت‌علمی مؤسسه فعالیت کرد. دو سال بعد در سال ۲۰۰۸، با مجوز رسمی ویلیام گلسر، مرکز آموزش واقعیت‌درمانی ایران را بنیان‌گذاری کرد. علی صاحبی ده‌ها جلد کتاب، چندین CD آموزشی، DVD صوتی و تصویری و بیش از ۳۵ مقاله در مجلات علمی و پژوهشی منتشر کرده است. او تمامی کتاب‌های ویلیام گلسر را ترجمه کرده و از شاگردان برجسته‌ی او به شمار می‌رود؛ همچنین در سال ۲۰۱۲ نامه‌ی تقدیری از دکتر گلسر را دریافت کرد.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

اثر حاضر اولین‌بار با عنوان داستان‌هایی برای فکرکردن (سی داستان، سی مضمون)‏‫ توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی‏ در سال ۱۳۹۲ منتشر شده و سپس با نام داستان‌هایی برای تفکر با ترجمه‌ی لیلا لطفی‌پور توسط نشر ترآوا‏‫ (در اهواز) و در سال ۱۳۹۷ روانه‌ی بازار کتاب ایران شد.

بخشی از کتاب قصه هایی برای فکر کردن

«فلسفه برای کودکان و نوجوانان

دانش‌آموزان و مربی‌ها با هم قصه‌ها را گوش می‌دهند یا می‌خوانند. بچه‌ها زمانی را صرف تأمل و تفکر می‌کنند تا پرسش‌هایشان را مطرح و دربارهٔ آن‌ها گفتگو کنند. اعضای گروه به‌طور مرتب با هم ملاقات می‌کنند و در فرایند این تعاملات گروهی، پرسش‌های آن‌ها عمیق و معنادار و تأمل‌برانگیزتر، گفتگوی میان آن‌ها منظم و متمرکز و در عین حال خلاقانه‌تر می‌شود. این فرایند به خوبی نشان می‌دهد که گروهِ پرس‌وجوی فلسفی چگونه شکل می‌گیرد.

منظور از پرس‌وجوی فلسفی، کمک به رشد مهارت و منش کودکان و نوجوانان است تا بتوانند در جامعهٔ کثرت‌گرا نقش خود را به خوبی ایفا کنند. پرس‌وجوی فلسفی می‌تواند به افزایش خودباوری و پختگی فکری (خردورزی) بچه‌ها کمک کند. هدف اصلی از پرس‌وجوی فلسفی، ایجاد یک موقعیت کلاسی واقعی است که در آن بچه‌ها یاد می‌گیرند:

موضوعات و قضایای مورد علاقه‌شان مانند: عشق، دوستی، مرگ، قلدری و زورگویی و انصاف را شناسایی و کشف کنند؛ همچنین با قضایای فلسفی کلی‌تر؛ مانند: هویت شخصی، تغییر و تحول، حقیقت و زمان نیز آشنایی پیدا کنند.

دیدگاه و برداشت‌هایشان را بیان کنند و با دیدگاه‌های دیگران نیز آشنا شوند و بتوانند آن‌ها را به چالش بکشند.

شفاف‌تر بیندیشند و با استدلال و دلیل‌آوری، اندیشه‌ورزانه قضاوت و داوری کنند.

به نظرات یکدیگر گوش کنند و به هم احترام بگذارند.

برای تفکر و تأمل ژرف، فرصت خوب و فضای آرامی داشته باشند.»