کتاب مدیریت و برنامه ریزی درسی در کلاس های چندپایه

مدیریت و برنامه‌ریزی درسی در کلاس‌های چندپایه اثری از طیبه تجری و مهدی عابدینی است که انتشارات رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و راهکارهای مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی در کلاس‌هایی می‌پردازد که دانش‌آموزان با پایه‌های تحصیلی مختلف در کنار هم حضور دارند؛ موضوعی که به‌ویژه در مناطق روستایی و کم‌جمعیت ایران و بسیاری از کشورهای جهان اهمیت دارد. نویسندگان با تکیه‌بر تجربیات میدانی و پژوهش‌های روز، تلاش کرده‌اند تصویری جامع از وضعیت کلاس‌های چندپایه، نیازهای معلمان و دانش‌آموزان، و راهبردهای بهبود کیفیت آموزش در این فضاها ارائه دهند. ساختار کتاب شامل شش فصل است که از کلیات و تعاریف تا روش‌های عملی برنامه‌ریزی و تدریس را پوشش می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مدیریت و برنامه ریزی درسی در کلاس های چندپایه

کتاب مدیریت و برنامه‌ریزی درسی در کلاس‌های چندپایه نوشته‌ی طیبه تجری و مهدی عابدینی، به موضوع آموزش در کلاس‌هایی می‌پردازد که در آن‌ها دانش‌آموزان با پایه‌های تحصیلی مختلف به‌طور همزمان توسط یک معلم آموزش می‌بینند. این نوع کلاس‌ها بیشتر در مناطق روستایی و کم‌جمعیت شکل می‌گیرند و با چالش‌هایی مانند کمبود منابع، تفاوت‌های سنی و سطح تحصیلی دانش‌آموزان، و محدودیت‌های زمانی روبه‌رو هستند. کتاب با رویکردی تحلیلی و کاربردی، ابتدا به تعریف و اهمیت کلاس‌های چندپایه در ایران و جهان می‌پردازد و سپس ساختار و ویژگی‌های این کلاس‌ها را بررسی می‌کند. در ادامه، به چالش‌ها و فرصت‌های موجود، روش‌های برنامه‌ریزی درسی، تنظیم جدول ساعات هفتگی، سازماندهی محتوا و فرصت‌های یادگیری، و در نهایت طراحی برنامه‌درسی مناسب برای این کلاس‌ها پرداخته است. نویسندگان تلاش کرده‌اند با ارائه مثال‌ها، مدل‌ها و راهکارهای عملی، معلمان و دانشجو معلمان را برای مدیریت بهتر این کلاس‌ها آماده کنند. این کتاب نه‌تنها به مسائل آموزشی، بلکه به ابعاد اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی کلاس‌های چندپایه نیز توجه دارد و سعی کرده است تصویری واقع‌بینانه و چندوجهی از این نوع آموزش ارائه دهد.

خلاصه کتاب مدیریت و برنامه ریزی درسی در کلاس های چندپایه

در این کتاب، نویسندگان ابتدا به تعریف کلاس‌های چندپایه و ضرورت وجود آن‌ها در نظام آموزشی ایران و جهان می‌پردازند. کلاس چندپایه به کلاسی گفته می‌شود که دانش‌آموزان با پایه‌های تحصیلی مختلف و سنین متفاوت در کنار هم و زیر نظر یک معلم آموزش می‌بینند. این ساختار به‌ویژه در مناطق روستایی و کم‌جمعیت رایج است و به دلیل کمبود دانش‌آموز یا معلم، راهکاری برای تحقق عدالت آموزشی به شمار می‌رود. در فصل‌های ابتدایی، به فرصت‌ها و محدودیت‌های کلاس‌های چندپایه اشاره شده است؛ از جمله رشد مهارت‌های اجتماعی، تقویت مسئولیت‌پذیری، یادگیری مشارکتی و همچنین چالش‌هایی مانند کمبود وقت، نبود منابع کافی، تفاوت‌های فردی و مشکلات سازماندهی کلاس. سپس، نویسندگان به بررسی رویکردهای مختلف تدریس در این کلاس‌ها می‌پردازند؛ از جمله رویکرد محوری (تدریس همزمان چند پایه با محوریت یک یا چند پایه)، رویکرد گروهی (آموزش مفاهیم مشترک به همه پایه‌ها) و رویکرد ترکیبی (ادغام دو روش قبلی). در بخش‌های بعدی، برنامه‌ریزی درسی، تنظیم جدول ساعات هفتگی، سازماندهی محتوا و فرصت‌های یادگیری، و طراحی برنامه‌درسی متناسب با شرایط کلاس‌های چندپایه به تفصیل شرح داده شده است. نویسندگان بر اهمیت انعطاف‌پذیری، خلاقیت معلم، استفاده از منابع محلی و مشارکت دانش‌آموزان در فرایند یادگیری تأکید کرده‌اند. همچنین، راهکارهایی برای غلبه بر چالش‌های رایج، مانند کمبود منابع، تفاوت‌های فردی و مشکلات ارزیابی ارائه شده است. در نهایت، کتاب با ارائه مدل‌ها و الگوهای طراحی برنامه‌درسی، معلمان را به استفاده از روش‌های نوین و تلفیقی برای ارتقای کیفیت آموزش در کلاس‌های چندپایه دعوت می‌کند.

چرا باید کتاب مدیریت و برنامه ریزی درسی در کلاس های چندپایه را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر واقعیت‌های آموزشی مناطق روستایی و کم‌جمعیت، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام آموزشی ایران می‌پردازد. ویژگی شاخص آن، ارائه راهکارهای عملی و مدل‌های قابل اجرا برای معلمان و دانشجو معلمان است که در کلاس‌های چندپایه فعالیت می‌کنند یا قصد ورود به این حوزه را دارند. نویسندگان با بررسی دقیق چالش‌ها و فرصت‌ها، به معلمان کمک می‌کنند تا با برنامه‌ریزی دقیق‌تر، مدیریت زمان بهتر و استفاده از روش‌های متنوع تدریس، کیفیت آموزش را ارتقا دهند. همچنین، توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی کلاس‌های چندپایه و تأکید بر نقش معلم به‌عنوان تسهیل‌گر یادگیری، این کتاب را به منبعی کاربردی برای علاقه‌مندان به آموزش ابتدایی و علوم تربیتی تبدیل کرده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به معلمان و دانشجو معلمان کلاس‌های چندپایه، دانشجویان رشته علوم تربیتی و آموزش ابتدایی، مدیران مدارس روستایی و پژوهشگران حوزه آموزش پیشنهاد می‌شود. همچنین برای افرادی که به دنبال راهکارهایی برای بهبود کیفیت تدریس در شرایط محدودیت منابع و تنوع دانش‌آموزان هستند، مفید است.

بخشی از کتاب مدیریت و برنامه ریزی درسی در کلاس های چندپایه

کلاس‌های چندپایه، یکی از روش‌های آموزشی است که در آن معلم به‌طور همزمان به گروهی از دانش‌آموزان با سنین و سطوح تحصیلی مختلف آموزش می‌دهد. این نوع کلاس‌ها به خصوص در مناطق روستایی و کم‌جمعیت که تعداد دانش‌آموزان به اندازه‌ای نیست که بتوان برای هر پایه یک کلاس مجزا تشکیل داد، رایج هستند. در کلاس‌های چندپایه، معلمان با چالش‌های منحصر به فردی مواجه می‌شوند که نیازمند به‌کارگیری استراتژی‌های آموزشی خاص و خلاقانه برای مدیریت و تدریس موّثر است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کلاس‌های چندپایه، تنوع سطوح یادگیری و نیازهای آموزشی دانش‌آموزان است که به معلم این امکان را می‌دهد تا محیطی پویا و چندوجهی برای یادگیری ایجاد کند. این کلاس‌ها فرصت‌های فراوانی برای یادگیری مشارکتی، توسعه مهارت‌های اجتماعی و تقویت توانایی‌های فردی دانش‌آموزان را فراهم می‌آورد. با این حال، موفقیت در این نوع کلاس‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، انعطاف‌پذیری در تدریس و استفاده از روش‌های متنوع آموزشی است که بتواند نیازهای همه دانش‌آموزان را پوشش دهد. کلاس‌های چندپایه نه تنها چالشی برای معلمان هستند، بلکه فرصتی را برای ایجاد جوامع یادگیری حمایتی و همیارانه نیز فراهم می‌کنند. این نوع کلاس‌ها می‌توانند زمینه‌ساز تقویت روحیه همکاری، مسئولیت‌پذیری و خوداتکایی در دانش‌آموزان شوند و به توسعه مهارت‌های مهمی کمک کنند که در طول زندگی تحصیلی و حرفه‌ای آن‌ها تأثیرگذار خواهند بود.