کتاب کاربست مطالعات میان رشته ای در علوم تربیتی

کتاب کاربست مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی نوشته‌ی فروزان سادات هاشمی و طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی، اثری پژوهشی در حوزه‌ی علوم تربیتی است که به بررسی ضرورت، مفاهیم و انواع مطالعات میان‌رشته‌ای و کاربرد آن‌ها در آموزش و پژوهش می‌پردازد. این کتاب توسط انتشارات رشد فرهنگ منتشر شده است و تلاش دارد با رویکردی تحلیلی، جایگاه و اهمیت رویکرد میان‌رشته‌ای را در حل مسائل پیچیده‌ی تعلیم و تربیت روشن کند. نویسندگان با تکیه‌بر منابع علمی و تجربیات دانشگاهی، به معرفی طبقه‌بندی‌ها، مدل‌ها و مزیت‌های مطالعات میان‌رشته‌ای پرداخته‌اند و چالش‌ها و فرصت‌های این رویکرد را در نظام آموزش عالی ایران بررسی کرده‌اند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کاربست مطالعات میان رشته ای در علوم تربیتی

کاربست مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی اثری است که به بررسی ابعاد نظری و عملی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزه‌ی تعلیم و تربیت می‌پردازد. فروزان سادات هاشمی و طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی در این کتاب، با نگاهی جامع به سیر تحول اندیشه‌های میان‌رشته‌ای، مفاهیم پایه‌ای مانند دیسیپلین، چندرشته‌ای، میان‌رشته‌ای و فرارشته‌ای را شرح داده‌اند و تفاوت‌ها و نقاط تمایز آن‌ها را با مثال‌ها و طبقه‌بندی‌های مختلف روشن ساخته‌اند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا به ضرورت و فلسفه‌ی وجودی رویکرد میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی می‌پردازد و سپس انواع همکاری‌های رشته‌ای، مزیت‌ها، چالش‌ها و مدل‌های اجرایی را در نظام دانشگاهی بررسی می‌کند. کتاب با بهره‌گیری از منابع داخلی و خارجی، تلاش کرده است تصویری روشن از وضعیت فعلی و آینده‌ی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی ارائه دهد و نقش این رویکرد را در پاسخ‌گویی به مسائل پیچیده و چندبعدی آموزش و پرورش برجسته کند.

خلاصه کتاب کاربست مطالعات میان رشته ای در علوم تربیتی

در این کتاب، نویسندگان با طرح این پرسش که چرا پژوهش‌های تک‌رشته‌ای دیگر پاسخ‌گوی مسائل پیچیده‌ی تعلیم و تربیت نیستند، به ضرورت رویکرد میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی می‌پردازند. آن‌ها ابتدا مفاهیم پایه‌ای مانند دیسیپلین (رشته)، چندرشته‌ای، میان‌رشته‌ای و فرارشته‌ای را تعریف و تفاوت‌های آن‌ها را با تکیه‌بر منابع معتبر شرح داده‌اند. سپس، سیر تاریخی شکل‌گیری مطالعات میان‌رشته‌ای را از دوره‌های مختلف اندیشه تا کاربردهای معاصر آن در دانشگاه‌ها مرور کرده‌اند. کتاب به طبقه‌بندی‌های مختلف همکاری‌های رشته‌ای می‌پردازد و انواع میان‌رشتگی را از منظر صاحب‌نظران مختلف معرفی می‌کند؛ از جمله میان‌رشتگی ابزاری، مفهومی و انتقادی. همچنین، مزیت‌های مطالعات میان‌رشته‌ای در چهار حوزه‌ی شناختی، عاطفی، مهارتی و عمومی بررسی شده است. نویسندگان نشان داده‌اند که رویکرد میان‌رشته‌ای می‌تواند به پرورش تفکر انتقادی، خلاقیت، مهارت‌های ارتباطی و همکاری گروهی در دانشجویان کمک کند و زمینه‌ی حل مسائل واقعی و چندبعدی را فراهم آورد. در بخش‌های بعدی، مدل‌ها و رویکردهای اجرایی میان‌رشتگی در نظام دانشگاهی، چالش‌ها و فرصت‌های موجود، و نقش این رویکرد در ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش علوم تربیتی بررسی شده است. کتاب با ارائه‌ی مثال‌ها و طبقه‌بندی‌های متنوع، تلاش دارد راهکارهایی برای توسعه‌ی پژوهش‌های میان‌رشته‌ای و عبور از محدودیت‌های سنتی رشته‌ای ارائه دهد.

چرا باید کتاب کاربست مطالعات میان رشته ای در علوم تربیتی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و نظام‌مند، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های آموزش عالی و پژوهش در علوم انسانی می‌پردازد: چگونه می‌توان با عبور از مرزهای سنتی رشته‌ای، مسائل پیچیده و چندبعدی تعلیم و تربیت را بهتر فهمید و حل کرد؟ کاربست مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم تربیتی با ارائه‌ی تعاریف دقیق، طبقه‌بندی‌های روشن و بررسی مزیت‌ها و چالش‌های رویکرد میان‌رشته‌ای، بستری برای درک عمیق‌تر از ضرورت و کاربرد این نوع مطالعات فراهم می‌کند. خواننده با مطالعه‌ی این کتاب، با مفاهیم کلیدی، مدل‌های اجرایی و تجربه‌های موفق و ناموفق در این حوزه آشنا می‌شود و می‌تواند دیدگاه خود را نسبت به پژوهش و آموزش در علوم تربیتی گسترش دهد. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که به دنبال راهکارهای نوین برای حل مسائل آموزشی و پژوهشی هستند، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به پژوهشگران، دانشجویان و استادان علوم تربیتی و علوم انسانی که به دنبال توسعه‌ی رویکردهای میان‌رشته‌ای در آموزش و پژوهش هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای مدیران آموزشی و سیاست‌گذاران حوزه‌ی آموزش عالی که دغدغه‌ی ارتقای کیفیت و کارآمدی پژوهش‌ها را دارند، مناسب است.

بخشی از کتاب کاربست مطالعات میان رشته ای در علوم تربیتی

با افزایش پیچیدگی‌ها و گستردگی مسائل بشری، به‌طور فزاینده از پژوهش مشارکتی و میان‌رشته‌ای از سوی موسسه‌های پژوهشی و همچنین نهادها و مجامعی که در پژوهش سرمایه‌گذاری می‌کنند، حمایت می‌شود. به‌واسطه‌ی ضرورت جامع‌نگری در حل مسائل، درک پیچیدگی و چندبعدی بودن مسائل پیش روی جوامع بشری، این تفکر شکل گرفته که اگر پژوهشگران یک‌رشته‌ی علمی درگیر بررسی مسئله‌های مهم، بر بنیاد بینش تخصصی خود و بدون بهره‌گیری از متخصصان سایر رشته‌های علمی به ارائه طریق بپردازند، ممکن است بدون ملاحظه در تمام وجوه و ابعاد مسائل به عرضه راه‌حل‌هایی متعدد ولی ناکارآمد برای حل مسائل اقدام کنند؛ بنابراین با مطالعات انجام شده دریافتم قلمرو آموزش و پژوهش در مطالعات بین‌رشته‌ای گسترشی چشمگیر داشته است. به‌گونه‌ای که امروزه در تمام دانشگاه‌های دنیا، اولویت تحقیقات بر پایه‌ی پژوهش‌های بین‌رشته‌ای است. درواقع کاستی‌ها و محدودیت‌های نظری و عملی تفکر رشته‌ای موجب شده است که علوم، برنامه‌ی درسی و پژوهش میان‌رشته‌ای مورد توجه قرار گیرد. البته این چالش در رشته‌هایی علوم انسانی ازجمله علوم تربیتی بیشتر به چشم می‌خورد و ضرورت بازنگری در بین‌رشته‌ای را مضاعف می‌کند، چرا که علوم تربیتی مانند درخت تناوری است که ریشه‌ی آن در فلسفه و شاخ و برگ‌هایش در علوم روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و زیست‌شناسی است.