کتاب یک مولکول تا دیوانگی

یک مولکول تا دیوانگی (روایت‌هایی درباره‌ی مغز خارج‌از‌کنترل) کتابی از سارا منینگ پسکین است که با ترجمه‌ی مریم فتاح‌زاده توسط انتشارات چترنگ منتشر شده است. این اثر به‌صورت روایی و مستند، به بررسی نقش مولکول‌ها و اختلالات مولکولی در مغز انسان می‌پردازد و با روایت‌هایی از بیماران، دانشمندان و پزشکان، پیچیدگی‌های مغز و آسیب‌پذیری آن را در برابر تغییرات کوچک مولکولی به تصویر می‌کشد. نویسنده با تکیه‌بر تجربه‌ی شخصی و دانش تخصصی خود در عصب‌شناسی، داستان‌هایی از بیماران مبتلا به بیماری‌های مغزی مانند هانتینگتون و آلزایمر را روایت می‌کند و تلاش‌های علمی برای کشف و درمان این اختلالات را شرح می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب یک مولکول تا دیوانگی

کتاب یک مولکول تا دیوانگی نوشته‌ی سارا منینگ پسکین، اثری غیرداستانی در حوزه‌ی عصب‌شناسی و علوم اعصاب است که با نگاهی روایی و پژوهشی، به بررسی تأثیرات مولکول‌های کوچک و تغییرات ژنتیکی بر مغز انسان می‌پردازد. نویسنده، که خود متخصص عصب‌شناسی و دمانس است، با ترکیب روایت‌های واقعی بیماران و خانواده‌هایشان، تاریخچه‌ی کشفیات علمی و تجربیات شخصی، تصویری ملموس از آسیب‌پذیری مغز در برابر اختلالات مولکولی ارائه داده است. ساختار کتاب بر پایه‌ی روایت‌هایی از بیماران مبتلا به بیماری‌های ژنتیکی و عصبی مانند هانتینگتون و آلزایمر شکل گرفته و در کنار آن، مسیر علمی کشف ژن‌ها و پروتئین‌های دخیل در این بیماری‌ها و تلاش‌های دانشمندان برای درمان آن‌ها شرح داده شده است. کتاب به‌جای تمرکز صرف بر داده‌های علمی خشک، با روایت‌های انسانی و جزئیات زندگی بیماران، خواننده را با دنیای پررمزوراز مغز و چالش‌های عصب‌شناسی مدرن آشنا می‌کند.

خلاصه کتاب یک مولکول تا دیوانگی

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند! کتاب با مقدمه‌ای درباره‌ی شکل‌گیری مغز انسان و نقش مولکول‌ها در ساختار و عملکرد آن آغاز می‌شود. نویسنده توضیح داده است که چگونه مولکول‌های کوچک، با وجود اندازه‌ی ناچیزشان، می‌توانند تأثیرات عظیمی بر شخصیت، حافظه و رفتار انسان بگذارند. در ادامه، سه دسته از مولکول‌های مشکل‌ساز معرفی شده‌اند: جهش‌یافته‌ها (تغییرات ژنتیکی)، شورشی‌ها (پروتئین‌های نابجا) و مهاجم‌ها یا فراری‌ها (مولکول‌های کوچک‌تر که حضور یا غیبتشان مغز را دچار اختلال می‌کند). در بخش اول، داستان امیلیا، دختری جوان که مادرش بر اثر بیماری هانتینگتون جان باخته، روایت می‌شود. امیلیا با اضطراب و امید، آزمایش ژنتیکی می‌دهد تا بداند آیا ژن معیوب را به ارث برده است یا نه. روایت زندگی او، از کودکی دشوار تا مراقبت از مادر بیمار و مواجهه با سرنوشت ژنتیکی، با جزئیات انسانی و عاطفی بیان شده است. در کنار این روایت، تاریخچه‌ی کشف دی‌ان‌ای و ژن بیماری هانتینگتون و تلاش دانشمندان برای شناسایی و درمان آن شرح داده شده است. در بخش بعدی، به خانواده‌ای در کلمبیا پرداخته شده که نسل‌به‌نسل گرفتار آلزایمر زودرس هستند. روایت پزشکانی که با پیگیری شجره‌نامه و بررسی مغز بیماران، موفق به اثبات ارتباط ژنتیکی این بیماری می‌شوند، بخش مهمی از کتاب را تشکیل می‌دهد. همچنین، داستان کشف بیماری آلزایمر توسط دکتر آلویس آلزایمر و شرح زندگی و مرگ نخستین بیمار شناخته‌شده‌ی این بیماری، آگوسته دیتا، با جزئیات علمی و انسانی آورده شده است. کتاب با ترکیب روایت‌های شخصی، تاریخ علم و توضیحات تخصصی، نشان داده است که چگونه تغییرات کوچک در سطح مولکولی می‌توانند سرنوشت انسان‌ها و خانواده‌ها را دگرگون کنند.

چرا باید کتاب یک مولکول تا دیوانگی را بخوانیم؟

این کتاب با روایتی زنده و مستند، به یکی از پیچیده‌ترین و درعین‌حال ملموس‌ترین موضوعات زیست‌شناسی انسانی می‌پردازد: تأثیر مولکول‌ها بر مغز و رفتار. ویژگی شاخص اثر، ترکیب روایت‌های انسانی با تاریخچه‌ی علمی و پژوهش‌های عصب‌شناسی است که باعث می‌شود خواننده نه‌تنها با مفاهیم علمی آشنا شود، بلکه با تجربه‌ی زیسته‌ی بیماران و خانواده‌هایشان نیز هم‌دلی کند. کتاب به‌ویژه برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از بیماری‌های مغزی، ژنتیک و نقش علم در زندگی روزمره هستند، جذابیت دارد. همچنین، تلاش‌های دانشمندان و پزشکان برای کشف و درمان بیماری‌های مغزی، امید و واقع‌بینی را در کنار هم به تصویر کشیده است.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان علوم اعصاب، دانشجویان پزشکی، روان‌شناسی و زیست‌شناسی، افرادی که با بیماری‌های مغزی در خانواده یا محیط کار مواجه‌اند و کسانی که دغدغه‌ی شناخت تأثیر ژنتیک و مولکول‌ها بر رفتار و شخصیت انسان را دارند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب یک مولکول تا دیوانگی

درست بالای چشم‌هایتان، نورون‌هایی به وجود آمده‌اند که در کنترل تکانه‌ها به شما کمک می‌کنند. نورون‌های اطراف مغز شما یاد گرفته‌اند که زبان و موسیقی را تفسیر کنند. نورون‌های روی سر شما مختص حساب‌وکتاب و قضاوت هستند. زیر آن‌ها، مجموعه‌ای از نورون‌ها هستند که اطلاعات بصری ارسال‌شده از پشت کرهٔ چشمتان را مرتب می‌کنند. شگفتا! شما صاحب پیچیده‌ترین دستگاه شناخته‌شده برای بشر شدید. مغز شما بیش از هشتاد و شش میلیارد نورون دارد، بیشتر از نورون‌های مغز هر حیوانی روی زمین. اندازهٔ مغز انسان از مغز پستانداران نخستین دیگر بزرگ‌تر است و در مقایسه با پیشرفته‌ترین گوشی‌های هوشمند جهان اطلاعات بیشتری را ذخیره می‌کند. بخش‌های گوناگون مغز ما آن‌قدر پیچیده‌اند که رشد کامل آن‌ها تا بیست‌وچهارپنج‌سالگی طول می‌کشد. با این حال مغز ما یک نقطه‌ضعف دارد. همان مولکول‌هایی که مغز ما را به کار می‌اندازند، می‌توانند بر شخصیت ما غلبه کنند و توانایی تفکر را از ما بگیرند. این مولکول‌ها که میلیاردها برابر کوچک‌تر از مغز ما هستند می‌توانند بر خلق‌وخو، خاطرات و رابطهٔ ما با واقعیت چیره شوند. هزاران سال، داستان‌هایی که موضوعشان جنگ‌های چریکی است ما را مجذوب خودشان کرده‌اند، غافل از اینکه جنگ‌های مشابهی هر روز درون مغز ما در حال وقوع هستند. ما تا ابد در لبهٔ پرتگاه مشغول مبارزه با مولکول‌هایی هستیم که می‌توانند ذهن ما را نابود کنند.