کتاب روانشناسی دینی

کتاب الکترونیکی «روانشناسی دینی» نوشتهٔ عفت نوریان اثری پژوهشی در حوزهٔ روانشناسی دین و معنویت است که نشر رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی رابطهٔ دین و روان انسان، نقش باورهای مذهبی در سلامت روان و تأثیر دینداری بر ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی می‌پردازد. نویسنده با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، دیدگاه‌های مختلف روانشناسان و جامعه‌شناسان دربارهٔ دین را مرور کرده و به نقش دین در هویت‌یابی، سلامت روان و انسجام اجتماعی توجه نشان داده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب روانشناسی دینی

«روانشناسی دینی» اثری ناداستان و پژوهشی است که به بررسی ابعاد روانشناختی دین و دینداری می‌پردازد. عفت نوریان در این کتاب، با تکیه‌بر منابع علمی و دینی، تلاش کرده است تا جایگاه دین را در زندگی انسان معاصر از منظر روانشناسی و جامعه‌شناسی تحلیل کند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم پایه‌ای مانند دین، دینداری و ایمان را تعریف می‌کند و سپس به سراغ دیدگاه‌های نظریه‌پردازان بزرگ روانشناسی و جامعه‌شناسی دربارهٔ دین می‌رود. در ادامه، کتاب به بررسی تأثیرات دینداری بر سلامت روان، هویت فردی و اجتماعی، روابط انسانی و کارکردهای اجتماعی دین می‌پردازد. نویسنده با آوردن نمونه‌هایی از قرآن، احادیث و پژوهش‌های علمی، تلاش کرده است تا پیوند میان آموزه‌های دینی و یافته‌های روانشناسی را نشان دهد. این کتاب برای کسانی که به دنبال فهم عمیق‌تر نقش دین در زندگی و روان انسان هستند، منبعی قابل توجه به‌شمار می‌رود.

خلاصه کتاب روانشناسی دینی

در «روانشناسی دینی»، عفت نوریان ابتدا به تعریف دین و دینداری از منظر لغوی، دینی و روانشناختی می‌پردازد و نشان می‌دهد که دین نه‌تنها مجموعه‌ای از باورها و مناسک، بلکه نظامی از ارزش‌ها و رفتارهاست که زندگی فردی و اجتماعی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. نویسنده با مرور دیدگاه‌های نظریه‌پردازانی چون اریک فرام، فرانکل، اریکسون، پیاژه، مازلو، ویلیام جیمز، آلپورت، دورکیم و وبر، به تفاوت نگاه‌ها نسبت به دین و نقش آن در رشد روانی و اجتماعی انسان اشاره می‌کند. برخی از این اندیشمندان دین را منبع معنا، آرامش و انسجام اجتماعی می‌دانند و برخی دیگر، مانند فروید و آلیس، رویکردی انتقادی به دین دارند و آن را نشانه‌ای از وابستگی یا انحراف روانی تلقی می‌کنند. در بخش‌های بعدی، کتاب به بررسی کارکردهای دین در کنترل غرایز، سلامت روان، افزایش عزت نفس، تاب‌آوری و شادکامی می‌پردازد. نویسنده با استناد به پژوهش‌های علمی، نشان داده است که دینداری می‌تواند با کاهش اضطراب، افزایش امید و بهبود روابط اجتماعی همراه باشد. همچنین، نقش دین در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی، انسجام خانواده و کاهش آسیب‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. کتاب به تفاوت‌های فردی از منظر روانشناسی و روایات دینی نیز می‌پردازد و تأکید می‌کند که دین با توجه به تفاوت‌های فردی، احکام و توصیه‌های خود را متناسب با ظرفیت‌ها و شرایط افراد ارائه می‌دهد. در بخش‌هایی از کتاب، آموزه‌های دینی دربارهٔ ارتباط، نصیحت، برچسب‌زدن، قضاوت، گوش‌دادن و همدلی با یافته‌های روانشناسی مقایسه شده‌اند تا نشان داده شود که دین و روانشناسی در بسیاری از حوزه‌ها هم‌پوشانی دارند و می‌توانند مکمل یکدیگر باشند. در نهایت، «روانشناسی دینی» به نقش دین در ایجاد امنیت روانی، سرمایه اجتماعی، معنابخشی به زندگی و مقابله با بحران‌ها می‌پردازد و نشان می‌دهد که دینداری می‌تواند عاملی مهم در سلامت روان و بهزیستی فردی و اجتماعی باشد.

چرا باید کتاب روانشناسی دینی را بخوانیم؟

این کتاب با جمع‌آوری و تحلیل دیدگاه‌های متنوع دربارهٔ دین و روانشناسی، فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با ابعاد مختلف تأثیر دین بر روان انسان آشنا شود. «روانشناسی دینی» نه‌تنها به نظریه‌های کلاسیک و معاصر روانشناسی دین می‌پردازد، بلکه با آوردن نمونه‌هایی از متون دینی و پژوهش‌های علمی، پیوند میان آموزه‌های مذهبی و یافته‌های روانشناسی را به‌خوبی نشان داده است. این اثر برای کسانی که دغدغهٔ سلامت روان، معنویت، هویت‌یابی و نقش دین در جامعه را دارند، می‌تواند افق‌های تازه‌ای بگشاید و به درک عمیق‌تر از کارکردهای دین در زندگی فردی و اجتماعی کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران روانشناسی، علوم اجتماعی، الهیات و مطالعات دینی مفید است. همچنین افرادی که به دنبال فهم بهتر نقش دین در سلامت روان، هویت فردی و اجتماعی و روابط انسانی هستند یا دغدغهٔ معنویت و دینداری دارند، می‌توانند از مطالب این کتاب بهره ببرند.

بخشی از کتاب روانشناسی دینی

«دین‌داری عبارت است از پایبندی و آگاهی از اصول و شعائر یک مذهب، به گونه‌ای که این پیروی بر زندگی فردی و اجتماعی تأثیرگذار باشد. اصطلاح دین‌داری عبارت است از التزام فرد به دین مورد قبول خویش؛ این التزام در مجموعه‌ای از اعتقادات، احساسات و اعمال فردی و جمعی که حول خداوند و رابطه ایمانی با او دور می‌زند و سازمان می‌یابد. فرد دین‌دار کسی است که با آگاهی از اصول و شعائر یک مذهب به پیروی از آن می‌پردازد؛ به گونه‌ای که این پیروی بر زندگی فردی و اجتماعی او تأثیرگذار است. اهتمام و ممارست دینی، او را به انسانی متفاوت با دیگران بدل می‌سازد؛ بنابراین به دو طریق یا با دو نشانه می‌توان او را از دیگران بازشناخت؛ یکی از طریق پایبندی و التزام دینی و دیگری از پیامد دینی و آثار دین در فکر و جان و عمل فردی و اجتماعی او. پس دین‌داری به بیان کلی؛ یعنی داشتن اهتمام دینی به گونه‌ای که نگرش، گرایش و کنش‌های فرد را متأثر سازد.»