کتاب توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام

کتاب الکترونیکی «توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام» نوشتهٔ وحید نجاتی و منتشرشده توسط نشر رشد فرهنگ، اثری تخصصی در حوزهٔ علوم اعصاب شناختی و توانبخشی شناختی است. این کتاب به بررسی اختلالات شناختی، به‌ویژه مشکلات توجه و حافظه، و راهکارهای توانبخشی آن‌ها با استفاده از برنامهٔ رایانه‌ای «آرام» می‌پردازد. مخاطبان این کتاب، متخصصان توانبخشی، روان‌شناسان، کاردرمانگران و پژوهشگران حوزهٔ علوم شناختی هستند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام

«توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام» اثری در قالب ناداستان و راهنمای تخصصی است که به موضوع توانبخشی شناختی بیماران با اختلالات توجه و حافظه می‌پردازد. وحید نجاتی، نویسندهٔ کتاب، با تکیه‌بر تجربیات بالینی و پژوهشی خود، برنامه‌ای رایانه‌ای به نام «آرام» را معرفی کرده است که برای تقویت ابعاد مختلف توجه و حافظه طراحی شده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم پایه‌ای توجه و حافظه، مدل‌های نظری مرتبط و اصول درمانی را شرح می‌دهد و سپس به معرفی ابزارهای ارزیابی و تمرینات عملی می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۳۹۷ منتشر شده و به‌عنوان یک راهنمای کاربردی برای درمانگران و پژوهشگران حوزهٔ علوم شناختی و توانبخشی طراحی شده است. در بخش‌هایی از کتاب، گزارش‌های موردی و نتایج پژوهش‌های انجام‌شده با برنامهٔ «آرام» نیز ارائه شده‌اند تا خواننده با کاربرد عملی این روش‌ها آشنا شود.

خلاصه کتاب توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام

کتاب «توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام» با مروری بر مفاهیم پایه‌ای توجه و حافظه آغاز می‌شود و نقش آن‌ها را در عملکرد شناختی انسان بررسی می‌کند. نویسنده ابتدا به تعریف انواع توجه (متمرکز، انتخابی، انتقالی، تقسیم‌شده و پایدار) و مدل‌های نظری مرتبط با آن‌ها می‌پردازد. سپس، مدل‌های حافظه فعال و کوتاه‌مدت، از جمله مدل‌های اتکینسون-شیفرین و بدلی، به‌تفصیل شرح داده می‌شوند و نقش هر یک در پردازش اطلاعات و یادگیری مورد بحث قرار می‌گیرد. در ادامه، کتاب به ابزارهای ارزیابی توجه و حافظه می‌پردازد؛ از آزمون‌های عصب‌روان‌شناختی مانند آزمون استروپ، آزمون عملکرد مداوم و آزمون مرتب‌کردن کارت‌های ویسکانسین گرفته تا پرسش‌نامه‌ها و مصاحبه‌های سازمان‌یافته. این بخش‌ها به درمانگران کمک می‌کنند تا نوع و شدت اختلالات شناختی را در بیماران شناسایی کنند. بخش اصلی کتاب به معرفی برنامهٔ رایانه‌ای «آرام» اختصاص دارد. این برنامه مجموعه‌ای از تمرینات و تکالیف شناختی است که با هدف تقویت توجه و حافظه طراحی شده‌اند. هر تکلیف، مانند خانه‌های رنگی، صورت‌ها، پنجره‌های مشابه، جداول نشاندار، تصاویر مقطع، سرنام‌سازی، رنگ‌های آخر، ردیابی حیوانات، تصاویر تکراری، جفت‌کردن حروف کلمات و جفت‌کردن تأخیری رنگ‌ها، به‌گونه‌ای طراحی شده که یکی از ابعاد توجه یا حافظه را هدف قرار دهد و در سطوح مختلف دشواری اجرا شود. در بخش‌های پایانی، گزارش‌های موردی از بیماران کودک با مشکلات توجه و حافظه ارائه شده است که روند درمان و اثربخشی برنامهٔ «آرام» را نشان می‌دهد. همچنین، نتایج پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌های مرتبط با این برنامه، شواهدی از کاربردپذیری و اثربخشی آن در گروه‌های مختلف بیماران را ارائه می‌کنند. پیام اصلی کتاب این است که توانبخشی شناختی با استفاده از تمرینات هدفمند و مبتنی‌بر مدل‌های نظری می‌تواند به بهبود عملکرد توجه و حافظه در افراد با اختلالات شناختی کمک کند.

چرا باید کتاب توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام را بخوانیم؟

این کتاب با ارائهٔ یک رویکرد ساختاریافته و مبتنی‌بر شواهد برای توانبخشی توجه و حافظه، به درمانگران و پژوهشگران امکان می‌دهد تا با ابزارها و تمرینات عملی آشنا شوند که در محیط بالینی و پژوهشی قابل استفاده‌اند. «توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام» نه‌تنها به تبیین نظریه‌های پایه‌ای می‌پردازد، بلکه با معرفی برنامهٔ رایانه‌ای «آرام» و تمرینات متنوع، راهکارهایی برای ارزیابی و تقویت عملکرد شناختی ارائه می‌دهد. وجود نمونه‌های بالینی و پژوهش‌های انجام‌شده با این برنامه، خواننده را با کاربرد عملی و اثربخشی این روش‌ها آشنا می‌کند. این کتاب می‌تواند به‌عنوان یک منبع تخصصی برای ارتقای دانش و مهارت در حوزهٔ توانبخشی شناختی مورد استفاده قرار گیرد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای درمانگران، روان‌شناسان، کاردرمانگران، گفتاردرمانگران، پژوهشگران علوم شناختی و دانشجویان رشته‌های مرتبط با علوم اعصاب و روان‌شناسی مفید است. همچنین، برای افرادی که با بیماران دارای اختلالات توجه و حافظه سروکار دارند یا به‌دنبال راهکارهای عملی برای توانبخشی شناختی هستند، این کتاب توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب توانبخشی هوشمند توجه و حافظه آرام

«برنامه توانبخشی شناختی حافظه و توجه آرام؛ مجموعه‌ای از ابزارهای توانبخشی شناختی رایانه‌ای است که برای تقویت ابعاد مختلف توجه و حافظه طراحی شده است. در طراحی این بسته مدل توجه سولبرگ و متیر و مدل حافظه فعال کاری بدلی مبنا قرار گرفته است و مبتنی بر این مدل‌ها تمرینات پیشرونده هوشمند طراحی شده است. تکالیف برنامه آرام بر مبنای اصول توانبخشی شناختی و ماهیت کارکردهای توجه و حافظه فعال طراحی شده است. تکالیف عبارتند از: تکلیف خانه‌های رنگی، تکلیف صورت‌ها، تکلیف پنجره‌های مشابه، تکلیف جداول نشاندار، تکلیف تصاویر مقطع، تکلیف سرنام‌سازی، تکلیف رنگ‌های آخر، تکلیف ردیابی حیوانات، تکلیف تصاویر تکراری، تکلیف جفت کردن حروف کلمات و تکلیف جفت کردن تأخیری رنگ‌ها. کلیه تکالیف دارای ده سطح دشواری هستند که بر اساس تعداد محرک‌ها، سرعت ارائه و پیچیدگی آن‌ها و قوانین برنامه تنظیم شده‌اند. درمانگر می‌تواند بر مبنای عملکرد بیمار در هر سطح، سطح دشوارتر را به کاربر ارائه دهد. در طراحی تمرین‌های توانبخشی شناختی اصول مهم توانبخشی شناختی اعم از تنوع، اضافه بار، بازخورد، درجه‌بندی و سایر اصول یادگیری در نظر گرفته شده است.»