کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران

کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران نوشته مجتبی عزیزی بساطی به همت پژوهشکده مطالعات راهبردی منتشر شده است. این اثر به بررسی جایگاه و نقش برنامه‌ی موشکی ایران در معادلات امنیتی و سیاسی منطقه‌ی غرب آسیا می‌پردازد و تلاش می‌کند با رویکردی تحلیلی، ابعاد مختلف این توانمندی را از منظر موازنه‌ی قدرت و تهدیدات منطقه‌ای واکاوی کند. کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران در دسته‌ی علوم سیاسی و امنیتی قرار می‌گیرد و به‌ویژه برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به مطالعات راهبردی و سیاست دفاعی ایران قابل‌توجه است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران

کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران (ابزار موازنه یا تهدید) در قالب اثری تحلیلی و پژوهشی، به موضوع توانمندی موشکی ایران و جایگاه آن در موازنه‌ی قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. این کتاب نوشته‌ی مجتبی عزیزی بساطی، در سال ۱۴۰۰ منتشر شده و به‌عنوان اثری دانشگاهی و پژوهشی، ساختاری منظم و مبتنی‌بر چارچوب‌های نظری علوم سیاسی دارد. مجتبی عزیزی بساطی باتکیه‌بر نظریه‌های موازنه‌ی قدرت و نوواقع‌گرایی، ابتدا مفاهیم کلیدی مانند قدرت ملی، موازنه‌ی قوا و بازدارندگی را شرح داده و سپس به بررسی تاریخی و تحلیلی برنامه موشکی ایران و کشورهای منطقه‌ی غرب آسیا می‌پردازد. 

کتاب حاضر با تحلیل داده‌های آماری و مرور تحولات منطقه‌ای، تلاش می‌کند نقش برنامه‌ی موشکی ایران را در تعاملات منطقه‌ای و واکنش قدرت‌های بزرگ تبیین کند. ساختار کتاب شامل مقدمه، پنج فصل اصلی و بخش نتیجه‌گیری است و هر فصل به یکی از ابعاد نظری، تاریخی یا تحلیلی موضوع می‌پردازد. این اثر به‌ویژه برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به سیاست خارجی، امنیت منطقه‌ای و مطالعات راهبردی طراحی شده است.

خلاصه کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران

کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران با تمرکز بر جایگاه برنامه‌ی موشکی ایران در معادلات امنیتی منطقه‌ی غرب آسیا، به بررسی این موضوع از منظر نظریه‌ی موازنه‌ی قدرت و نوواقع‌گرایی می‌پردازد. نویسنده ابتدا مفاهیم پایه‌ای مانند قدرت ملی، موازنه قوا و بازدارندگی را شرح می‌دهد و سپس به تحلیل تاریخی شکل‌گیری و توسعه‌ی برنامه‌ی موشکی ایران می‌پردازد. در این مسیر، تجربه‌ی جنگ ایران و عراق، تحریم‌ها و تهدیدات منطقه‌ای به‌عنوان عوامل زمینه‌ساز اتخاذ راهبرد موشکی توسط ایران معرفی شده‌اند. 

کتاب تأکید دارد که در محیط امنیتی پرتلاطم غرب آسیا، ایران برای جبران کسری قدرت و مقابله با تهدیدات، به توسعه‌ی توانمندی بومی موشکی روی آورده است. این راهبرد نه‌تنها به‌عنوان ابزاری برای بازدارندگی و حفظ موازنه‌ی قدرت، بلکه به‌عنوان پاسخی به فشارها و محدودیت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای تحلیل شده است. نویسنده با بررسی داده‌های آماری و مقایسه توانمندی‌های نظامی کشورهای منطقه، نشان می‌دهد که برنامه‌ی موشکی ایران چگونه بر رفتار و سیاست‌های کشورهای عربی، اسرائیل و قدرت‌های فرامنطقه‌ای تأثیر گذاشته است. 

کتاب همچنین به واکنش‌های بین‌المللی نسبت به برنامه‌ی موشکی ایران، از جمله تلاش برای پیوندزدن آن با برنامه‌ی هسته‌ای و اعمال تحریم‌ها می‌پردازد؛ همچنین نقش برنامه‌ی موشکی در بازدارندگی و جلوگیری از تهاجم یا مداخله‌ی نظامی علیه ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت، نویسنده نتیجه می‌گیرد که توانمندی موشکی ایران، در چارچوب نظریه‌ی موازنه قدرت، ابزاری برای حفظ امنیت و منافع ملی در برابر تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی است و نه صرفاً یک تهدید برای صلح منطقه‌ای.

چرا باید کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران را بخوانیم؟

مطالعه‌ی این کتاب فرصتی برای آشنایی عمیق با ابعاد راهبردی و امنیتی برنامه‌ی موشکی ایران فراهم می‌کند. کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران با رویکردی تحلیلی و مبتنی‌بر نظریه‌های علوم سیاسی، به بررسی ریشه‌ها، اهداف و پیامدهای توسعه‌ی موشکی ایران می‌پردازد و تصویری جامع از تأثیر این برنامه بر موازنه‌ی قدرت در منطقه‌ی غرب آسیا ارائه می‌دهد. این اثر به‌ویژه برای کسانی که به‌دنبال فهم دقیق‌تر سیاست‌های دفاعی ایران و واکنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نسبت به آن هستند، منبعی ارزشمند به‌ شمار می‌آید؛ همچنین کتاب با مرور تحولات تاریخی و تحلیل داده‌های آماری، امکان مقایسه‌ی تطبیقی میان قدرت‌های منطقه‌ای را فراهم می‌کند و به درک بهتر چالش‌ها و فرصت‌های امنیتی ایران کمک می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و مطالعات راهبردی مناسب است؛ همچنین علاقه‌مندان به سیاست دفاعی، امنیت منطقه‌ای و تحلیل مسائل ژئوپلیتیک غرب آسیا می‌توانند از محتوای آن بهره‌مند شوند. این اثر به کسانی که به‌دنبال شناخت عمیق‌تر برنامه‌ی موشکی ایران و تأثیر آن بر معادلات منطقه‌ای هستند، توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران

«موشک‌ها به‌دلیل برخورداری از دو مزیت نظامی عمده یعنی توانمندی عملیاتی (برد، سرعت، قدرت تخریب، بقاپذیری و فقدان دفاع کارآمد و مؤثر) و ویژگی‌های منحصربه‌فرد (انعطاف‌پذیری و هزینه اندک) نسبت به سایر تسلیحات نظامی خصوصاً هواپیمای جنگنده از جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌ها و راهبردهای دفاعی-امنیتی کشورها، به‌ویژه کشورهای غرب آسیا، برخوردار هستند. این ویژگی‌ها امکان جبران ضعف در سایر حوزه‌های نظامی را به کشورها می‌دهد. در همین راستا، می‌توان به جرئت ادعا نمود که موشک مهم‌ترین ابزار دفاعی مشروع و کاربردی برای کشورهایی است که توانمندی بازدارندگی هسته‌ای ندارند. به همین دلیل طی چند دهه اخیر، کشورهای غرب آسیا تلاش‌ها و اقدامات گسترده‌ای را برای دستیابی به انواع موشک‌ها و تقویت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موشکی خود به‌صورت افقی و عمودی انجام داده‌اند. در حال حاضر، برخی از کشورهای غرب آسیا از جمله عربستان، عراق، بحرین، ترکیه، اردن، اسرائیل و... دارای برنامه‌های فعال و گسترده‌ای در زمینه ساخت و تولید انواع موشک‌ها هستند.»