کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب الکترونیکی «مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران» نوشتهٔ علیرضا قاضی‌زاده و به همت پژوهشکده مطالعات راهبردی منتشر شده است. این اثر به بررسی ابعاد گوناگون امنیت ملی ایران در حوزه‌های داخلی و خارجی می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، مسائل کلیدی و چالش‌های پیش‌روی کشور را در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست‌محیطی، نظامی و منطقه‌ای مورد واکاوی قرار می‌دهد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

«مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران» اثری پژوهشی و تحلیلی است که در قالب ناداستان و با ساختاری منظم، به بررسی جامع مسائل امنیت ملی ایران می‌پردازد. کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده است: بخش نخست به مسائل امنیت داخلی و بخش دوم به مسائل امنیت خارجی اختصاص دارد. هر فصل به یکی از ابعاد امنیت ملی مانند امنیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، انسانی، اقتصادی، انرژی، زیست‌محیطی، زیستی، زیرساخت‌های حیاتی، نظامی-دفاعی، محیط پیرامونی، منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. نویسنده با بهره‌گیری از منابع علمی، نظرات کارشناسان و تجربیات میدانی، تلاش کرده است تصویری چندلایه و دقیق از چالش‌ها و فرصت‌های امنیتی ایران ارائه دهد. این کتاب با تکیه‌بر ادبیات علمی حوزه امنیت و مطالعات راهبردی، نه‌تنها به تعریف و تبیین مفاهیم کلیدی می‌پردازد، بلکه روندهای تاریخی و تحولات معاصر را نیز در تحلیل خود لحاظ کرده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مبانی نظری و مفهومی هر حوزه را شرح می‌دهد و سپس به دشواره‌ها و مسائل خاص آن حوزه ورود می‌کند. این اثر برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به مطالعات راهبردی و امنیت ملی، منبعی قابل‌توجه به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب «مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران» با هدف شناسایی و تحلیل مسائل کلان امنیتی کشور، ابتدا به بازشناسی مفهومی مسئله و امنیت ملی می‌پردازد و سپس ابعاد مختلف این حوزه را در دو بخش داخلی و خارجی بررسی می‌کند. نویسنده تأکید کرده است که امنیت ملی مفهومی چندوجهی است و تنها به تهدیدات نظامی محدود نمی‌شود؛ بلکه حوزه‌هایی چون اجتماع، فرهنگ، سیاست، اقتصاد، انرژی، محیط زیست، زیست‌فناوری، زیرساخت‌های حیاتی و نظامی-دفاعی را نیز دربرمی‌گیرد. در بخش داخلی، کتاب به مسائلی مانند آسیب‌های اجتماعی، بحران هویت، فرسایش سرمایه اجتماعی، فساد اداری، بی‌اعتمادی، ناهنجاری‌های فرهنگی، چالش‌های سیاسی، امنیت انسانی و اقتصادی، بحران انرژی، تهدیدات زیست‌محیطی و زیستی، امنیت زیرساخت‌ها و مسائل نظامی-دفاعی می‌پردازد. هر یک از این حوزه‌ها با رویکردی تحلیلی و با ذکر نمونه‌ها و روندهای تاریخی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. برای مثال، در حوزه امنیت اجتماعی، به موضوعاتی مانند بیکاری، بحران هویت، شکاف‌های اجتماعی و اعتماد عمومی پرداخته شده است. در حوزه امنیت فرهنگی، مسائلی چون تغییر ارزش‌ها، سبک زندگی، نقش رسانه‌ها و چالش‌های هویتی برجسته شده‌اند. در بخش خارجی، کتاب به امنیت محیط پیرامونی، منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. این بخش شامل بررسی تهدیدات و فرصت‌های ناشی از تحولات کشورهای همسایه، نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، پرونده هسته‌ای، تحریم‌ها و مناسبات ایران با قدرت‌های جهانی است. نویسنده با تأکید بر اهمیت شناخت دقیق روندها و بازیگران، بر ضرورت تدوین راهبردهای متناسب با شرایط متغیر داخلی و خارجی تأکید کرده است. در مجموع، کتاب بر این نکته پافشاری دارد که مدیریت مسائل امنیت ملی نیازمند رویکردی پویا، آینده‌نگر و مبتنی‌بر شناخت عمیق از محیط داخلی و خارجی است. همچنین، تأکید شده است که حل مسائل امنیتی نه‌تنها به مقابله با تهدیدات، بلکه به تبدیل آن‌ها به فرصت و تقویت منافع ملی وابسته است.

چرا باید کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را بخوانیم؟

این کتاب با ارائه تصویری جامع و تحلیلی از مسائل راهبردی امنیت ملی ایران، به خواننده امکان می‌دهد تا با ابعاد گوناگون چالش‌های امنیتی کشور آشنا شود. اثر حاضر با دسته‌بندی دقیق موضوعات و پرداختن به هر حوزه به‌صورت مستقل، به فهم بهتر روندها و تهدیدات پیش‌روی ایران کمک می‌کند. مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از سیاست‌گذاری امنیتی، شناخت بازیگران و روندهای تأثیرگذار بر امنیت ملی و تحلیل تحولات داخلی و خارجی هستند، ارزشمند است. همچنین، این اثر می‌تواند به عنوان مرجعی برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه علوم سیاسی و مطالعات راهبردی مورد استفاده قرار گیرد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، مطالعات راهبردی و سیاست‌گذاری عمومی توصیه می‌شود. همچنین، کارشناسان و مدیران حوزه امنیت، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به مسائل کلان ایران می‌توانند از مطالب آن بهره‌مند شوند. برای کسانی که دغدغهٔ تحلیل و مدیریت مسائل امنیتی کشور را دارند، این کتاب راهگشا خواهد بود.

بخشی از کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

«امنیت اجتماعی این است که مردم در محیط کار و زندگی خود احساس ترس، تهدید و ناامنی نکنند. این مسئله خیلی مهم است. خداوند متعال در مقام منت‌گذاردن بر قریش می‌فرماید: «لیعبذُوارَبَ ذا البّیت ی طعَمَهُم من خوع مهم من خوف» امنیت دادن را به‌عنوان یکی از دو نعمت مورد تأکید قرار می‌دهد. (بیانات مقام معظم رهبری در ۱۳۷۳/۴/۲۹) آسیب‌های اجتماعی را باید به‌مثابه روندهایی جاری در جامعه به شمار آورد که نقطه پایانی بر آن‌ها نیست و روند کاهشی یا افزایشی آن در جامعه کماکان وجود دارد. چنانکه در مفهوم امنیت اجتماعی با هم توافق و آن را به‌معنای اطمینان‌خاطر شهروندان و گروه‌های اجتماعی از موجودیت و انسجام خود در قبال اقدامات ناامن‌ساز دیگران تلقی کردیم، متوجه می‌شویم که موضوع امنیت اجتماعی در ایران فقط گروه‌ها نیستند بلکه فرد نیز به‌عنوان عضو گروه و شهروند مؤثر جامعه مشمول امنیت اجتماعی می‌شود. افراد و گروه‌ها هم دغدغه موجودیت اجتماعی خود را دارند و هم نگران هویت و انسجام اجتماعی خود هستند. عناصر امنیت اجتماعی نسبی، متغیر، چندوجهی و قابل دست‌کاری‌شدن هستند. امنیت اجتماعی آرامش و آسودگی‌خاطری است که جامعه و نظام سیاسی برای شهروندان ایجاد می‌کنند. در مسیر تأمین امنیت اجتماعی دولت‌ها، شهروندان و گروه‌های اجتماعی مسئول هستند. امنیت اجتماعی و مولفه‌های آن مانند انسجام اجتماعی و گروهی، نظم اجتماعی، سلامت و مهارت شهروندان، امید به زندگی و امنیت هویت نقش مهمی در بقا و بالندگی جامعه ایرانی دارند.»