کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نوشته علیرضا قاضی‌ زاده توسط پژوهشکده مطالعات راهبردی منتشر شده است. این اثر به بررسی ابعاد گوناگون امنیت ملی ایران در حوزه‌های داخلی و خارجی پرداخته و با رویکردی تحلیلی، مسائل کلیدی و چالش‌های پیش‌ِ روی کشور را در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست‌محیطی، نظامی و منطقه‌ای مورد واکاوی قرار داده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، اثری پژوهشی و تحلیلی است که با ساختاری منظم، به بررسی جامع مسائل امنیت ملی ایران می‌پردازد. کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده است؛ بخش نخست به مسائل امنیت داخلی و بخش دوم به مسائل امنیت خارجی اختصاص دارد. هر فصل به یکی از ابعاد امنیت ملی مانند امنیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، انسانی، اقتصادی، انرژی، زیست‌محیطی، زیستی، زیرساخت‌های حیاتی، نظامی-دفاعی، محیط پیرامونی، منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. 

علیرضا قاضی زاده با بهره‌گیری از منابع علمی، نظرات کارشناسان و تجربیات میدانی، تلاش کرده است تصویری چندلایه و دقیق از چالش‌ها و فرصت‌های امنیتی ایران ارائه دهد. این کتاب باتکیه‌بر ادبیات علمی حوزه‌ی امنیت و مطالعات راهبردی، نه‌تنها به تعریف و تبیین مفاهیم کلیدی می‌پردازد، بلکه روندهای تاریخی و تحولات معاصر را نیز در تحلیل خود لحاظ کرده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مبانی نظری و مفهومی هر حوزه را شرح می‌دهد و سپس به دشواره‌ها و مسائل خاص آن حوزه ورود می‌کند. این اثر برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به مطالعات راهبردی و امنیت ملی، منبعی قابل‌توجه به‌ شمار می‌آید.

خلاصه کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با هدف شناسایی و تحلیل مسائل کلان امنیتی کشور، ابتدا به بازشناسی مفهومی مسئله و امنیت ملی می‌پردازد و سپس ابعاد مختلف این حوزه را در دو بخش داخلی و خارجی بررسی می‌کند. نویسنده تأکید کرده است که امنیت ملی مفهومی چندوجهی است و تنها به تهدیدات نظامی محدود نمی‌شود؛ بلکه حوزه‌هایی چون اجتماع، فرهنگ، سیاست، اقتصاد، انرژی، محیط زیست، زیست‌فناوری، زیرساخت‌های حیاتی و نظامی-دفاعی را نیز دربرمی‌گیرد. در بخش داخلی، کتاب به مسائلی مانند آسیب‌های اجتماعی، بحران هویت، فرسایش سرمایه‌ی اجتماعی، فساد اداری، بی‌اعتمادی، ناهنجاری‌های فرهنگی، چالش‌های سیاسی، امنیت انسانی و اقتصادی، بحران انرژی، تهدیدات زیست‌محیطی و زیستی، امنیت زیرساخت‌ها و مسائل نظامی-دفاعی می‌پردازد. 

هریک از این حوزه‌ها با رویکردی تحلیلی و با ذکر نمونه‌ها و روندهای تاریخی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. برای مثال، در حوزه‌ی امنیت اجتماعی، به موضوعاتی مانند بیکاری، بحران هویت، شکاف‌های اجتماعی و اعتماد عمومی پرداخته شده است. در حوزه‌ی امنیت فرهنگی، مسائلی چون تغییر ارزش‌ها، سبک زندگی، نقش رسانه‌ها و چالش‌های هویتی برجسته شده‌اند. در بخش خارجی، کتاب به امنیت محیط پیرامونی، منطقه‌ای و بین‌المللی می‌پردازد. این بخش شامل بررسی تهدیدات و فرصت‌های ناشی از تحولات کشورهای همسایه، نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، پرونده‌ی هسته‌ای، تحریم‌ها و مناسبات ایران با قدرت‌های جهانی است. 

نویسنده با تأکید بر اهمیت شناخت دقیق روندها و بازیگران، بر ضرورت تدوین راهبردهای متناسب با شرایط متغیر داخلی و خارجی تأکید کرده است. در مجموع، کتاب بر این نکته پافشاری دارد که مدیریت مسائل امنیت ملی نیازمند رویکردی پویا، آینده‌نگر و مبتنی‌بر شناخت عمیق از محیط داخلی و خارجی است؛ همچنین تأکید شده است که حل مسائل امنیتی نه‌تنها به مقابله با تهدیدات، بلکه به تبدیل آن‌ها به فرصت و تقویت منافع ملی وابسته است.

چرا باید کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را بخوانیم؟

این کتاب با ارائه‌ی تصویری جامع و تحلیلی از مسائل راهبردی امنیت ملی ایران، به خواننده امکان می‌دهد تا با ابعاد گوناگون چالش‌های امنیتی کشور آشنا شود. اثر حاضر با دسته‌بندی دقیق موضوعات و پرداختن به هر حوزه به‌صورت مستقل، به فهم بهتر روندها و تهدیدات پیش‌روی ایران کمک می‌کند. مطالعه‌ی کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق‌تر سیاست‌گذاری امنیتی، شناخت بازیگران و روندهای تأثیرگذار بر امنیت ملی و تحلیل تحولات داخلی و خارجی هستند، ارزشمند است؛ همچنین این اثر می‌تواند به‌عنوان مرجعی برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌ی علوم سیاسی و مطالعات راهبردی مورد استفاده قرار گیرد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، مطالعات راهبردی و سیاست‌گذاری عمومی توصیه می‌شود؛ همچنین کارشناسان و مدیران حوزه‌ی امنیت، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به مسائل کلان ایران می‌توانند از مطالب آن بهره‌مند شوند.این کتاب برای کسانی که دغدغه‌ی تحلیل و مدیریت مسائل امنیتی کشور را دارند، راهگشا خواهد بود.

بخشی از کتاب مسائل راهبردی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

«تقسیم‌بندی امنیت ملی کشورها به دو قلمرو یا گشتره جغرافیایی داخلی و خارجی در دوره جهانی شدن امنیت و تهدید، از اعتبار ضعیفی برخوردار است، زیرا جهانی‌شدن فرایندی است که در هم‌تنیده‌شدن مرزهای داخل و خارج و به فعلیت رسیدن بسیاری از تهدیدات خارجی امنیت ملی در زمینه‌های داخلی را موجب شده است؛ مانند ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ یا تهدیدات علیه موضع هسته‌ای ایران در داخل کشور. در واقع تا پیش از دوره جهانی‌شدن، درک مفهوم امنیت ملی در دولت‌های مختلف در نسبت قلمرو حاکمیت داخلی یا خارجی آن‌ها متفاوت بود. برخی دولت‌ها امنیت ملی خود را بیشتر مفهومی داخلی می‌دیدند و برخی از آن‌ها بیشتر بر حوزه خارجی تأکید می‌کردند»