کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه ‫(۲۰۲۱ - ۱۹۹۳)

کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه (۲۰۲۱ - ۱۹۹۳) با عنوان اصلی The Collection of Strategic Documents of the Russian Federation و گردآوری الهه کولایی، سیکا سعدالدین و زهره خان‌ محمدی توسط انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی و پژوهشگاه مطالعات امنیت و پیشرفت منتشر شده است. این اثر مجموعه‌ای از اسناد رسمی و راهبردی روسیه را در حوزه‌های نظامی، امنیت ملی و سیاست خارجی گردآوری و ترجمه کرده است. این کتاب برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به مطالعات راهبردی و سیاست خارجی روسیه منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه ‫(۲۰۲۱ - ۱۹۹۳)

کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه (۲۰۲۱ - ۱۹۹۳) اثری مرجع‌محور است که به‌صورت مجموعه‌ای از اسناد رسمی، آیین‌نامه‌ها و راهبردهای کلان فدراسیون روسیه در سه حوزه‌ی نظامی، امنیت ملی و سیاست خارجی تنظیم شده است. این کتاب با ترجمه و گردآوری الهه کولایی، سیکا سعدالدین و زهره خان‌ محمدی روند تحولات راهبردی روسیه را از سال‌های ابتدایی پس از فروپاشی اتحاد شوروی تا سال‌های اخیر دنبال می‌کند. 

ساختار کتاب به سه بخش اصلی تقسیم شده؛ آیین نظامی، راهبرد امنیت ملی و مفهوم سیاست خارجی روسیه. هر بخش شامل اسناد کلیدی و رسمی است که در دوره‌های مختلف توسط نهادهای عالی روسیه تصویب و منتشر شده‌اند. این اسناد بازتاب‌دهنده‌ی تغییرات نگرشی و عملیاتی رهبران روسیه نسبت به تهدیدات، فرصت‌ها و اهداف ملی در عرصه‌ی داخلی و بین‌المللی هستند. کتاب با رویکردی تحلیلی و مستند امکان مقایسه‌ی روندهای سیاست‌گذاری و راهبردی روسیه را در بازه‌ای سی‌ساله فراهم می‌کند و برای فهم بهتر سیاست‌های کلان این کشور، به‌ویژه در ارتباط با ایران و منطقه، ابزار مناسبی در اختیار قرار می‌دهد.

خلاصه کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه ‫(۲۰۲۱ - ۱۹۹۳)

این کتاب مجموعه‌ای از اسناد رسمی و راهبردی فدراسیون روسیه را در سه حوزه‌ی اصلی گردآوری کرده است. آیین نظامی؛ اسناد این بخش سیاست‌ها و اصول بنیادین نظامی روسیه را از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۴ پوشش می‌دهند. در این اسناد رویکرد روسیه نسبت به تهدیدات نظامی، استفاده از نیروهای مسلح، جایگاه سلاح‌های هسته‌ای و همکاری‌های نظامی با دیگر کشورها به‌تفصیل بیان شده است. روند تغییر نگرش روسیه از خوش‌بینی نسبت به غرب و همکاری‌های بین‌المللی در دهه‌ی ۹۰ میلادی به‌سمت تأکید بر بازدارندگی هسته‌ای و دفاع از منافع حیاتی کشور در دهه‌های بعدی به‌وضوح قابل مشاهده است. 

راهبرد امنیت ملی؛ این بخش شامل اسناد راهبردی امنیت ملی روسیه در سال‌های مختلف است. در این اسناد تهدیدات داخلی و خارجی، چالش‌های اقتصادی، گسترش ناتو به شرق و اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته‌اند. تحول نگرش روسیه نسبت به نظام بین‌الملل از امید به چندقطبی‌شدن جهان تا تأکید بر حفظ منافع ملی و مقابله با تهدیدات جدید در این اسناد منعکس شده است.

 سیاست خارجی؛ اسناد این بخش چهارچوب سیاست خارجی روسیه را از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۶ ترسیم می‌کنند. در این اسناد رویکرد روسیه نسبت به همکاری‌های بین‌المللی، مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی، اهمیت نهادهای بین‌المللی و روابط با کشورهای منطقه، به‌ویژه ایران، به‌روشنی بیان شده است. تحول نگاه روسیه به ایران، از بی‌اعتمادی اولیه تا تأکید بر همکاری‌های همه‌جانبه و حمایت از توافق‌های هسته‌ای از نکات برجسته‌ی این بخش است. درمجموع کتاب نشان می‌دهد که سیاست‌های راهبردی روسیه طی سه دهه تحت‌تأثیر تحولات داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی به‌تدریج از خوش‌بینی و همکاری به‌سوی بازدارندگی، تأکید بر منافع ملی و تقویت جایگاه جهانی این کشور حرکت کرده‌اند.

چرا باید کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه ‫(۲۰۲۱ - ۱۹۹۳) را بخوانیم؟

مطالعه‌ی این کتاب فرصتی برای آشنایی مستقیم با اسناد رسمی و راهبردی یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصه‌ی بین‌الملل را فراهم می‌کند. دسترسی به متن کامل آیین‌نامه‌ها و راهبردهای کلان روسیه امکان تحلیل روندهای سیاست‌گذاری و تغییرات نگرشی این کشور را در بازه‌ای سی‌ساله به‌دست می‌دهد. برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به روابط بین‌الملل، امنیت و سیاست خارجی این کتاب منبعی مستند و قابل‌اتکا برای فهم بهتر سیاست‌های روسیه و تأثیر آن بر منطقه و جهان است. آگاهی از تحولات راهبردی روسیه نیز می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر روابط ایران و روسیه و پیامدهای آن برای سیاست‌گذاری داخلی و منطقه‌ای کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، مطالعات منطقه‌ای و امنیت ملی مناسب است. سیاست‌گذاران، تحلیل‌گران و علاقه‌مندان به سیاست خارجی روسیه و تحولات ژئوپلیتیکی منطقه نیز می‌توانند از محتوای این کتاب بهره‌مند شوند. این اثر به کسانی که به‌دنبال شناخت عمیق‌تر اسناد رسمی و روندهای راهبردی روسیه هستند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب مجموعه سندهای راهبردی فدراسیون روسیه ‫(۲۰۲۱ - ۱۹۹۳)

«در مرحلهٔ کنونی توسعه، شرایط بین‌المللی و در شرایط رفع رویارویی بر اثر رویارویی ایدئولوژیک، گسترش روابط متقابل کشورها و همکاری همه‌جانبه، افزایش اعتماد در امور نظامی، صلح و عملیات تجاوزکارانه و دیگر راه‌های سیاسی، «دیپلماسی» حقوق بین‌المللی، اقتصادی و غیرنظامی، اهمیت بسیاری در جهت رفع جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه دارد. تأمین امنیت نظامی فدراسیون روسیه و منابع حیاتی آن، در درجهٔ نخست به موردهای زیر بستگی دارد: - در حوزهٔ سیاست داخلی به حل‌وفصل مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و اجرای سریع اصلاحات؛»