کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم

کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم نوشته جفری هینس و با ترجمه داوود کیانی اثری پژوهشی در حوزه‌ی علوم سیاسی و مطالعات فرهنگی است که نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی رابطه‌ی دین، فرایند جهانی شدن و تحولات فرهنگ سیاسی در کشورهای موسوم به جهان سوم می‌پردازد و با گردآوری مقالات و مطالعات موردی از پژوهشگران مختلف، ابعاد گوناگون این تعاملات را واکاوی می‌کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم

کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم اثری در قالب ناداستان و پژوهش دانشگاهی است که به بررسی نقش دین در تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای درحال‌توسعه می‌پردازد. این کتاب مجموعه‌ای از مقالات و مطالعات موردی است که توسط جفری هینس گردآوری شده و با ترجمه‌ی داوود کیانی در اختیار مخاطبان فارسی‌زبان قرار گرفته است.

ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم بنیادین مانند فرهنگ سیاسی، جهانی شدن و جایگاه دین در جوامع جهان سوم را شرح می‌دهد و سپس با تمرکز بر ادیان بزرگ (اسلام، مسیحیت، هندوئیسم و بودیسم) و مناطق مختلف، تأثیر این عوامل را در روندهای سیاسی و اجتماعی بررسی می‌کند. کتاب در پنج بخش تنظیم شده و هر بخش به یکی از ادیان یا موضوعات کلیدی اختصاص یافته است.

نویسنده با بهره‌گیری از رویکردهای تطبیقی و مطالعات موردی، تلاش کرده است تصویری چندلایه از تعامل دین و سیاست در بستر جهانی شدن ارائه دهد. این اثر به‌ویژه برای کسانی که به مطالعات تطبیقی، سیاست جهانی و نقش دین در جوامع معاصر علاقه‌مندند، منبعی غنی و قابل‌تأمل به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم

کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم با تمرکز بر دهه‌های پایانی قرن بیستم، به بررسی تغییرات بنیادین سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در کشورهای جهان سوم می‌پردازد و نقش دین را در این تحولات تحلیل می‌کند. نویسنده و همکارانش ابتدا به این نکته می‌پردازند که جهانی شدن چگونه مرزهای سنتی فرهنگ و سیاست را در این کشورها جابه‌جا کرده و دین را از حاشیه به متن تحولات اجتماعی و سیاسی کشانده است.

در بخش‌های مختلف کتاب، نمونه‌هایی از نقش‌آفرینی ادیان بزرگ در مناطق مختلف جهان سوم ارائه شده است؛ برای مثال، اسلام در خاورمیانه و جنوب شرق آسیا، مسیحیت در آمریکای لاتین و آفریقا، هندوئیسم و بودیسم در جنوب و جنوب شرق آسیا. کتاب نشان می‌دهد که برخلاف پیش‌بینی نظریه‌های نوسازی و سکولاریزاسیون، دین نه‌تنها از عرصه‌ی سیاست کنار نرفته، بلکه در بسیاری از جوامع جهان سوم به بازیگری فعال و گاه تعیین‌کننده تبدیل شده است.

برخلاف برخی دیدگاه‌ها، دین هم می‌تواند به تقویت روندهای دموکراتیک کمک کند و هم گاه به مانعی در برابر آن تبدیل شود؛ این بستگی به شرایط و بازیگران هر جامعه دارد.  کتاب تأکید دارد که فهم تحولات سیاسی و اجتماعی جهان سوم بدون توجه به نقش دین و فرایندهای جهانی شدن، ناقص خواهد بود.

چرا باید کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، به یکی از مهم‌ترین موضوعات معاصر یعنی پیوند دین، جهانی شدن و سیاست در کشورهای درحال‌توسعه می‌پردازد. مطالعه‌ی این اثر به درک بهتر چگونگی تأثیرگذاری دین بر روندهای سیاسی و اجتماعی در بستر جهانی شدن کمک می‌کند و نشان می‌دهد که دین چگونه می‌تواند هم‌زمان عامل تغییر، مقاومت یا حتی بحران در جوامع مختلف باشد. کتاب همچنین با ارائه‌ی مطالعات موردی از مناطق و ادیان گوناگون، امکان مقایسه و تحلیل عمیق‌تر را برای پژوهشگران و علاقه‌مندان فراهم می‌کند.

این اثر برای کسانی که دغدغه‌ی فهم پویایی‌های فرهنگی و سیاسی جهان سوم را دارند، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، مطالعات فرهنگی و روابط بین‌الملل توصیه می‌شو؛ همچنین برای علاقه‌مندان به موضوعات دین و سیاست، جهانی شدن و تحولات اجتماعی در کشورهای درحال‌توسعه، اثری کاربردی و قابل استفاده است. کسانی که به‌دنبال تحلیل‌های تطبیقی درباره‌ی نقش دین در سیاست معاصر هستند، از این کتاب بهره خواهند برد.

بخشی از کتاب دین، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم

«دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ را باید عصر وقوع تغییرات بنیادین سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به حساب آورد. درواقع، بسیاری از این تغییرات که ریشه در پایان جنگ سرد داشتند یا حداقل ناشی از آن بودند – با مجموعه‌ای از فرایندهای چند وجهی موسوم به جهانی شدن آمیخته شده بودند. در این دوران علاوه‌بر وجود نوعی همبستگی میان دو مقوله‌ی اقتصاد و فرهنگ جهانی باید به بروز پاره‌ای تحولات سیاسی اساسی از جمله: گسترش تدریجی و درعین‌حال ناموزون دموکراسی در میان کشورهای جهان سوم از آمریکای لاتین گرفته تا آسیا و آفریقا نیز اشاره کرد. گذشته از این در کنار این موارد، مثال‌های بی‌شماری نیز مبنی‌بر پویش‌های سیاسی بازیگران مذهبی در سراسر جهان وجود دارد. در همین زمینه، جرج ویگل، مفسر آمریکایی، مدعی بود که ما امروزه شاهد شکل‌گیری نوعی حرکت فراگیر احیاگرانه: سکولاریسم‌زدایی از جهان هستیم (هانتینگتون: ۱۹۳ص ص ۲۶). به نظر می‌رسد که تحولات اخیر جهانی نیز موید دیدگاه ویگل باشد. به‌طور معمول، پویش سیاسی دین در مناطقی رخ داده است که تا مدت‌ها تصور بر آن بود مذهب، حضور خود را در آن عرصه‌ها از دست داده است.»