با کد تخفیف OFF30 اولین کتاب الکترونیکی یا صوتی‌ات را با ۳۰٪ تخفیف از طاقچه دریافت کن.

کتاب علیا حضرت درخت

نویسنده:پیتر وولبن

مترجم:فرهمند بزرگمهر (انبازپور)

انتشارات:نشر آناپنا

دسته‌بندی:

امتیاز:

۱.۰از ۲ رأیخواندن نظرات

۱٫۰

(۲)

خواندن نظرات

معرفی کتاب علیا حضرت درخت

کتاب علیا حضرت درخت نوشتهٔ پیتر وولبن و ترجمهٔ فرهمند بزرگمهر (انبازپور) است. نشر آناپنا این کتاب را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب علیا حضرت درخت

کتاب علیا حضرت درخت در باب درخت‌ها و جنگل و جنگل‌داری و جنبه‌های اجتماعی این موضوع سخن گفته است. این کتاب که ویراستهٔ «حسن بهرامی» است، در چند فصل نوشته شده است. عنوان برخی از این فصل‌ها عبارت است از «وقتی زمستان سر می‌رسد»، «شخصیت درخت»، «مهاجرت به شمال»، «بازگشت به جنگل اولیه» و «چرا جنگل سبز است؟». نویسندهٔ این کتاب به حرفهٔ جنگل‌بانی اشتغال داشته است.

خواندن کتاب علیا حضرت درخت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه در باب جنبه‌های اجتماعیِ درخت‌ها، جنگل و جنگل‌داری پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب علیا حضرت درخت

«آب چه‌گونه به جنگل یا به‌طور کلی به خاک می‌رسد؟ حداقل در نگاه اول این سؤال همان اندازه ساده به‌نظر می‌آید که پاسخی پیچیده دارد. یکی از خصوصیات خشکی‌ها این است که از سطح دریا بالاتر باشند. آب ازطریق نیروی گرانش به پایین‌ترین نقطهٔ ممکن جریان می‌یابد و قاره‌ها بدون تجدید منابع دایمی آب‌ها خشک می‌شوند. این تجدید منابع آب ازطریق ابرهایی که روی دریاها تشکیل شده‌اند و ازطریق بادها به قاره‌ها هدایت می‌شوند، فراهم می‌شود. بااین‌حال این مکانیسم تنها تا چندصد کیلومتر دور از دریاها در عمق خشکی‌ها موثر است. هر چه از ساحل دورتر شود، محیط خشک‌تر می‌شود زیرا ابرها به‌تدریج با تبدیل به باران حل و ناپدید می‌شوند. در فاصلهٔ ۶۰۰ کیلومتری از دریا آب‌وهوا درحال حاضر آن‌قدر خشک است که اولین مناطق بیابانی ظاهر می‌شوند. بنابراین زندگی فقط در یک نوار ساحلی نسبتاً نازک امکان‌پذیر است. درحالی‌که در تئوری داخل قاره‌ها خشک و غیرقابل اسکان می‌شود. به‌لطف جنگل‌ها واقعیت کاملاً متفاوت از این است.

جنگل شکلی از پوشش گیاهی است که بیش‌ترین سطح برگ را دارد. هر متر مربع جنگل معادل ۲۷ متر مربع از برگ‌های پهن و سوزنیِ چتر درختان است. بخشی از بارش‌ها روی شاخ‌وبرگ می‌نشینند و تقریباً بلافاصله تبخیر می‌شوند. در تابستان حدود ۲۵۰۰ متر مکعب آب در هر کیلومتر مربع به این مقدار اضافه می‌شود که درختان آن را جذب و ازطریق تعرق وارد جو می‌کنند. بخار آب حاصل‌شده ابرهای جدیدی را تشکیل می‌دهد که این ابرها سمت مرکز قاره‌ها حرکت می‌کنند و دوباره به‌شکل باران ناپدید می‌شوند. این مکانیسم تا بی‌نهایت تکرار می‌شود. طوری‌که حتی دورترین مناطق دور از دریا نیز سیراب می‌شوند. این سیستم پمپاژ و توزیع مجدد آن‌قدر کارآمد است که در بسیاری از مناطق بزرگ کرهٔ زمین ازجمله حوزهٔ آمازون حجم بارندگی در سواحل و هزاران کیلومتر آن‌طرف‌تر از دریا تقریباً یک‌سان است. البته به‌شرط وجود جنگل از لبهٔ دریا تا دورافتاده‌ترین نقطهٔ قاره. اگر اولین پیوند از کار بیفتد و اگر جنگلی کنار دریا نباشد، این سیستم ازبین می‌رود.

کشف این شرایط تعیین‌کننده را به تیمی از دانشمندان روسی به‌رهبری آناستازیا ماکاریوا مدیون هستیم. این محققان انواع مختلف جنگل‌ها را در بسیاری از نقاط جهان بررسی کرده‌اند و در همه‌جا به نتایج یک‌سانی رسیده‌اند. چه در یک جنگل بارانی استوایی و چه یک در تایگا همیشه این درختان‌اند که اجازه می‌دهند، رطوبت لازم برای زندگی در خشکی افزایش یابد. آن‌ها نشان داده‌اند که به‌محض ناپدیدشدن جنگل‌های ساحلی کل این فرآیند پمپاژ و توزیع مجدد قطع می‌شود. مثل این است که نازل مکش یک الکتروپمپ از آب بیرون آمده باشد. درحال‌حاضر در برزیل اثرات جنگل‌زدایی در سواحل احساس می‌شود و جنگل‌های بارانی آمازون به‌شکل فزاینده‌ای خشک می‌شوند.»

نظرات کاربران

مشاهده همه (۱)

زهرا

۱۴۰۴/۰۱/۳۰

کاش همه توی ایران اینو بخونن و به محیط زیست بیشتر اهمیت بدن. اگر به اهمیت وجود یک درخت پی ببرن به راحتی اونها رو قطع نمی‌کنن و زباله نمی‌ریزن تو طبیعت

بریده‌هایی از کتاب

مشاهده همه (۷۶)

یک درخت معمولی تا زمانی گسترش می‌یابد که شاخه‌هایش به انتهای شاخهٔ درختان هم‌سایهٔ هم‌اندازهٔ خود برسد. او نمی‌تواند از این بیش‌تر پیش برود زیرا فضای هوایی یا فضای نوری قبلاً اشغال شده اما انرژی زیادی را صرف تقویت شاخه‌های جانبی خود می‌کند و انگار می‌خواهد خود را دربرابر هم‌سایهٔ خود مسلح کند. دو درخت که دو دوست واقعی‌اند، از همان ابتدا مراقبت می‌کنند که شاخه‌های خیلی بزرگ خود را در مسیر یک‌دیگر قرار ندهند تا قلمرو همسایه مورد تجاوز قرار نگیرد. هر کدام تاج خود را منحصراً سمت بیرون یعنی جایی که مزاحمتی برای هم‌سایه ایجاد نکند، توسعه می‌دهند. این زوج‌ها ازنظر ریشه آن‌قدر با هم ارتباط دارند که گاهی اوقات هم‌زمان با هم می‌میرند.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

اقاقیاهایی که مورد حمله قرار گرفته‌اند، برای آگاه‌کردن هم‌نوعان خود از خطر گازی هشداردهنده به نام اتیلن منتشر می‌کنند و آن‌ها بلافاصله با افزایش محتوای مواد سَمی در برگ‌های خود واکنش نشان می‌دهند و زرافه‌ها گاهی سمت درختانی که هنوز از این حمله اگاه نشده‌اند، تغییر مکان می‌دهند و گاهی خلاف جهت جریان باد می‌روند. پیام‌های بویایی از درختی به درخت دیگر از طریق باد منتقل می‌شوند. اگر زرافه‌ها مخالف باد حرکت کنند، اولین درخت هم‌سایه از حضور آن‌ها مطلع نمی‌شود و مجبور نیستند، خوردن غذای خود را قطع کنند

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

حداکثر استحکام یک زنجیر در ضعیف‌ترین حلقهٔ آن قرار دارد. این ضرب‌المثل ِدنیای صنعتگران می‌تواند ازطریق درختان به‌وجود آمده باشد.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

تعداد کمی از گونه‌ها استراتژی اجتناب از خودگَرده‌افشانی رادیکال را اتخاذ می‌کنند. هر درختی فقط یک جنس دارد. این دربارهٔ درخت بُزبید که نر و مادهٔ آن جدا هستند، صدق می‌کند و لذا هرگز خطر تولیدِمثل با خودش را ندارد. بااین‌حال توجه داشته باشید که بیدها درختان جنگلی واقعی نیستند بلکه یک گونهٔ پیش‌گام‌اند. یعنی یکی از اولین گونه‌هایی که مناطق بی‌درخت را مستعمرهٔ خود کرده‌اند. از آن‌جایی که این مناطق مأمن هزاران علف و بوته‌اند که زنبورها را جذب می‌کنند، بیدها نیز برای گَرده‌افشانی به این حشرات وابسته‌اند.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

دانشمندان دریافته‌اند که وقتی زمان آن فرامی‌رسد، درختان بید (نر و ماده) با ترشح ماده‌ای معطر زنبورها را جذب می‌کنند. وقتی حشرات در محل قرار می‌گیرند، عملیات به یک مسئلهٔ قابل رؤیت تبدیل می‌شود. بیدهای نر بازی بزرگی را با گُل‌آذین‌های دُم‌گربه‌ای زرد و روشن و معطر و زیبا به‌نمایش می‌گذارند تا ابتدا مورد توجه زنبورها قرار گیرند. زنبورها مستقیماً سمت آن‌ها به‌پرواز درمی‌آیند. ابتدا در آن‌جا خود را از شهد پُر می‌کنند و بعد اطراف را می‌نگرند و گُل‌های سبز و باریک درختان ماده را می‌یابند.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

در این‌جا زنبورها و باد ارزش خاصی پیدا می‌کنند و به‌لطف فواصل زیادی که پوشش می‌دهند، حداقل بخشی از درختان اجازه می‌یابند تا گَرده را از اقوامی دور و در جغرافیایی دورتر دریافت کنند که درنتیجه به بازسازی مداوم قابلیت‌های ژنتیکی محلی آن‌ها کمک شود. فقط درختان گونه‌های کمیاب و کاملاً منزوی و گروه‌های کوچکی از درختان هستند که نبود این تنوعات زنتیکی باعث شکننده‌ترشدن بیش‌تر آن‌ها می‌شود و طی چند قرن نیز به‌طور کامل نابود خواهند شد.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

درختان ضعیف حملهٔ آفات می‌تواند ناقوس مرگ را برایشان به‌صدا درآورَد. البته این بدان معنا نیست که درخت از گُل‌دادن خودداری کند. با مشاهدهٔ گُل‌دهی درختان در پست‌های جنگل‌داری درمی‌یابیم که درختانِ درحال مرگ بیش‌از همه به گُل‌دادن اشتیاق دارند. بی‌تردید دلیل این امر آن است که می‌خواهند قبل‌از این‌که مرگ به ناپدیدشدن میراث ژنتیکی آن‌ها هشدار دهد، از وجود فرزندان خود اطمینان حاصل کنند.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

این ایده که فراوانی بلوط و دانه‌های راش علامتی از آمدن زمستانی سخت است، رد می‌شود. درحالی‌که گُل‌دهی درختان طی تابستان مهیا می‌شود، وفور میوه در بهترین حالت دربارهٔ اتفاقات چندماه‌پیش اطلاعاتی را ارائه می‌دهد.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

تبادل مواد مغذی و مداخلهٔ درختان هم‌سایه درمواقع لزوم امری عادی است. بنابراین به‌نظر می‌رسد که جنگل‌ها اَبَرجان‌دارنی با سازمان‌های ساختارمندی چون لانهٔ مورچه‌ها هستند.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

گیاهان و درنتیجه درختان کاملاً می‌توانند ریشه‌های خود را از ریشهٔ گونه‌های مختلف و حتی از ریشهٔ افراد دیگر همان گونه متمایز کنند اما چرا درختان رفتار اجتماعی دارند و چرا غذای خود را با هم‌نوعان خود به‌اشتراک می‌گذارند و درنتیجه چرا از رقبای خود حمایت می‌کنند؟ به همان دلایلی که در جوامع بشری وجود دارد: زندگی با هم راحت‌تر است. یک درخت نمی‌تواند یک جنگل باشد و به‌تنهایی نمی‌تواند شرایط آب‌وهوایی متعادل ایجاد کند و دربرابر باد و باران بی‌دفاع است. از سوی دیگر درختان اکوسیستمی را تشکیل می‌دهند که دمای گرم و سرد شدید را تعدیل و مقادیر زیادی آب را ذخیره می‌کند و رطوبت جو را افزایش می‌دهد.

کاربر ۴۴۳۳۴۳۸

فرهنگ معارف نهج‌ البلاغه (جلد دوم)

محمد دشتی

اصول کلی علم علف های هرز

محمدحسن راشد محصل

مکارم فاطمی (س) (دفتر دوم)