کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی

کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی نوشتهٔ امی وان دورزن و ترجمهٔ مریم صف آرا، مالک علیرضایی و نعیمه نیک عمل و ویراستهٔ شانا مرادطلب است و انتشارات اندیشه احسان آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی

کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی برای مشاوران و روان درمانگران به رشته تحریر درآمده است، هم آنهایی که دوره آموزش خویش را تکمیل کرده‌اند و هم آنهایی که هنوز در حال آموزش هستند و روش‌های خاص کار با افراد را از دیدگاه وجود‌گرایانه بررسی می‌کنند. چون دیدگاه وجودی علاوه بر جنبه درمانی، فلسفی است، این کتاب مناسب فرد علاقه‌مند به کشف دغدغه‌های وجودی است. تمرکز اصلی کتاب بر کاربرد عملی است.

نوع مشاوره و درمان پیشنهادی شامل کمک به مردم، برای کنار آمدن با مسائل دشوار زندگی است. مسائل به جای شرایط بیماری و سلامت در شرایط اخلاقی و انسانی مورد بررسی قرار می‌گیرند. چارچوب اصلی نه پزشکی، اجتماعی یا روانشناسی بلکه فلسفی است. فرض این است که افراد باید پیش از اینکه بتوانند معنای مشکلات و خودشان را درک کنند، روش‌های معنادهی به زندگی را بیابند.

اغلب تنها در زمان‌های بحران است که افراد به پوچی و ناآگاهی از زندگی خود پی می‌برند. 

روشی ساده و عملی برای کمک به افراد عادی برای وجود هر روزی و معنادار، تعلل بسیار است. این کتاب سعی دارد تا یک طرح اولیه از چنین روشی ارائه دهد. این روش از یک فرآیند طولانی کاربرد عملی ایده‌های فیلسوفان وجودی تکامل یافته است. بینش‌های بسیار در زمینه طبیعت انسان و درک زندگی از آن منابع تاکنون به‌طور عمده مورد استفاده قرار نگرفته‌اند. مکاتب مختلف تجزیه و تحلیل وجودی و روان‌درمانی پنهان، انحصاری و بسیار نظری باقی مانده‌اند. علاوه بر این، زبان این رویکردها معمولاً بسیار عقلانی، انتزاعی و مبهم بوده است؛ به طوری که بیشتر درمانگران و مشاوران از آنها دوری می‌کنند. برخی رویکردهای وجودی دیگر ابعاد سیاسی و اجتماعی را مورد تأکید قرار داده‌اند و چارچوبی حقیقی برای تمرین وکاربرد پیشنهاد نداده‌اند. روش‌های انسان‌مدار که توسط برخی به‌عنوان کاربرد عملی اندیشه‌های وجودی تصور می‌شوند متأسفانه اغلب شامل تحریف و سوء تعبیر اساسی‌ترین مفاهیم هستند. این روش‌ها اغلب به شدت فن‌زده یا در جهت راه حل‌های سریع و درمان‌های جادویی هستند. تأکید آنها بر خودشکوفایی و رشد فردی به‌دست آمده از طریق جست‌وجوی انتخاب و آزادی فردی است.

فیلسوفان وجودی اروپایی هرگز چنین راه حل‌های ساده‌ای را پیشنهاد نداده‌اند و آنها پیچیدگی‌های زندگی انسان را با احتیاط بیشتری بررسی کرده‌اند. آنها هرگز قصد ایجاد این توهم که مشکلات انسان قابل حل است را نداشته‌اند. در نوشته‌های آنها چیزی وجود ندارد که بیانگر احتمالاً وجود بهشتی در زمین باشد که افراد شکوفا یافته در آن زندگی می‌کنند. هدف آنها رسیدن به بینش در زمینه تناقض‌های اجتناب‌ناپذیری موجود در زندگی است به‌طوری که این بینش موجب نیرومندی فرد شود. کتاب حاضر کاملاً بر سنت اروپایی مبتنی است که چارچوب و روشی برای غلبه بر مشکلات زندگی ارائه داده و روش اندیشیدن و پرداختن به مشکلات را به جای فن و فهرستی از مهارت‌ها پیشنهاد می‌کند.

فصل اول، به زمینه تاریخی در فلسفه و شخصیت‌های اصلی در درمان وجودی معاصر پرداخته شده است.

فصل دوم، روش خاص پرداختن به مسائل را در قالب جلسه درمانی و هنرمندانه‌ی مربوط به آموزش را توصیف می‌کند. فرض‌ها و اهداف این رویکرد تعیین شده‌اند و وظیفه کارورز به‌طور خلاصه بیان شده است.

فصل سوم، به تعاملات واقعی میان درمانگر و درمان جو می‌پردازد. همچنین فرآیند مشاوره و درمان را برحسب تأثیر در مراجع دنبال می‌کند.

در فصل چهارم، مُدل پایه پرداختن به چهار سطح تجربه انسانی ارائه می‌شود. در آنجا نشان داده شده که چگونه چالش‌های مختلف در هر بعدی می‌توانند شناخته شوند و چگونه می‌توان با آنها مقابله کرد.

فصل پنجم، اهمیت کمک به افراد در ارزیابی سبک کنونی زندگی‌شان را توضیح می‌دهد. 

در فصل ششم، روش‌های مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهد که در آنها فرآیند درمان سرزنده‌تر و خلاقانه‌تر ایجاد می‌شود.

فصل هفتم در پایان بررسی می‌کند که چگونه می‌توان افراد را تشویق کرد تا با زندگی، نه از طریق تغییر؛ بلکه از طریق مواجه با وضعیت زندگی خود سازش کنند. عمل به تعهدات و ایجاد ارتباط با سایر افراد نیز به‌عنوان بخشی از پیشرفتی در نظر گرفته می‌شود که افراد در جهت ایجاد زندگی رضایت‌بخش به‌دست خواهند آورد.

فصل هشتم، به نتیجه‌گیری از فرآیند روان‌درمانی وجودی پرداخته شده است.

در سراسر این کتاب نشان داده شده که چگونه می‌توان ایده‌ها را به‌طور عملی به کار برد. صفحات حاضر مبتنی بر کار با درمان جویان، دانشجویان و کارآموزان است؛ اما در تجزیه و تحلیل نهایی، کتاب حاضر، محصول جست‌وجوی فردی مداوم برای روش معنادار در زندگی است. این روش صرفاً مرحله اول مسیری طولانی به سوی آینده است.

خواندن کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای مشاوران و روان درمانگران وجودی (اگزیستانسیال) است.

بخشی از کتاب کاربست مشاوره و روان درمانی وجودی

«مکتب اصالت وجود از مهم‌ترین مکاتب فلسفی معاصر است که به‌طور رسمی‌در قرن بیستم موجودیت خود را اعلام کرد. ریشه درمان وجود‌گرایی در فلسفه اگزیستانسیالیسم است. اصطلاح اگزيستانسياليسم هم مانند «تجربه‌گرايی» و «عقل‌گرايی» متعلق به تاريخ روشنفكری است. آن‌ هنگام كه، توجه فيلسوفان به دغدغه‌های انسانی و موقعيت‌های مرزی و آرمان‌های او مانند رنج از بی‌عدالتی، آرزوی جاودانگی، اميد، عشق، ايمان، محبت، يأس، بيهودگی جهان، آزادی، و ساير مباحث وجودی انسان معطوف شد و خواستند كه نوعی نزديكی و پيوند با مخاطبان خود برقرار سازند. درواقع اين مكتب، يكی از مكاتب فكری است كه برای بيان واقعيت بشر امروز و بحران گرفتار آمده در آن بهترين روش را دارد. به اين اعتبار است كه می‌توان گفت: بخش بزرگی از فلسفۀ معاصر و فضای فكری كنوني را فلسفۀ اگزيستانس شكل می‌دهد. والتر كافمن فيلسوف و نويسنده حوزه اگزيستانس، معتقداست كه اگزيستانسياليسم فلسفه نيست بلكه برچسبی است بر طغيان‌های بسيار متفاوت عليه فلسفۀ سنتی كه بسياری از فيلسوفان اگزيستانسياليست هم از پذيرفتن اين برچسب بر خود امتناع كردند. مطمئناً اگزيستانسياليسم مكتبی فكری نيست و فروكاهی آن به مجموعه‌ای از مبانی ناممكن است (کافمن، ۱۹۷۵).

می‌توان گفت: که بزرگترین تأثیر بر روان‌درمانی و مشاوره وجودی را مارتین هایدگر (۱۹۷۱) پدر فلسفه وجودی داشت. هر چند هایدگر مستقیماً و صریحاً در مورد روان‌درمانی چیزی نگفته است؛ اما مفاهیم فلسفه‌اش توسط دو تن از روان‌پزشکان به نام‌های لودویگ بینزوانگر (۱۹۶۶-۱۸۸۱) و مدارد باس (۱۹۹۱-۱۹۰۳) در حیطه درمان به کار گرفته شد و از آن در فهم مشکلات بیماران بهره گرفتند. روش آنها در روان‌درمانی و استفاده از مفاهیم فلسفه وجودی در درمان نقطه آغازی برای به‌کار‌گیری رویکرد وجود‌گرایی در مشاوره و روان‌درمانی بود (فلین، ۲۰۰۶؛ ترجمه کیانی، ۱۳۹۴).

در باب تاريخچه پيدايش اين اصطلاح و به تبع آن اين مكتب، اقوال مختلفی وجود دارد. به‌طوری‌كه می‌توان گفت: دو نوع فلسفۀ اگزيستانس وجود دارد. اول فلسفۀ اگزيستانسی كه آلمانی‌ها پايه‌گذاری كردند و با آن در شئون مختلف علم و سياست مملكت خود آثار عميق باقی گذاشتند. دوم فلسفۀ وجودی كه فيلسوفان ديگر از آلمانی‌ها گرفته و با اوضاع و احوال و احساسات و محيط خود تلفيق كرده و آن را به صورت ديگری درآورده‌اند (جمادی، ۱۳۸۵).»