کتاب زوج درمانی به شیوه ایماگوتراپی

کتاب زوج درمانی به شیوه ایماگوتراپی نوشتهٔ دانش رنجبر است و نشر برگ و باد آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب زوج درمانی به شیوه ایماگوتراپی

ایماگو واژه لاتین کلمه ایمج یا همان تصویر هست. در رابطه درمانی به‌طور اختصاصی به ناهشیار، تصویر مفهومی و خیالی عشق آشنا که در کودکی فرد شکل گرفته و بدون تغییر به بزرگسالی نیز راه پیدا می‌کند، اشاره دارد. رشد ایماگو در درجه اول به تعاملات ابتدایی با والدین یا بزرگسالان مهم زندگی کودک مربوط است. با توجه به مفهوم فردی ساخته‌شده از عشق، شخص الگو یا رفتارهای خاصی از خود نشان می‌دهد (از طریق بیان یا منع ویژگی‌های شخصیتی) تا دوست داشته شود و ایمن بماند. حتی بهترین والدین هم در ارضای تمامی انتظارات و نیازهای کودک خود ناتوان هستند. ایماگو فرد آمیخته‌ای از رفتارهای مثبت و منفی است که او در ارتباط با افراد مهم زندگی خود آن را به کار می‌گیرد. همان‌طور که ما در بزرگسالی به دنبال عشق هستیم، به‌طور ناخودآگاه به دنبال افرادی هستیم که با تصاویر ذهنی ما هم‌خوان بوده و به ما اجازه پرورش خصوصیات قابل بیان یا ویژگی‌هایی که در کودکی نمی‌توانستیم ابراز کنیم را بدهند.

تصویرسازی ارتباطی فرایندی است که در آن به زوج‌ها آگاهی و اطلاعات و مهم‌تر از آن آموزش داده می‌شود که در مورد جنبه‌های ناخودآگاه روابط خود، آگاه شوند و به‌جای اینکه سعی کنند تعارض‌های خود را به‌صورت سطحی حل کنند به بررسی ریشه آن‌ها بپردازند. این دیدگاه معتقد است که مراحل رشد دوران کودکی به‌خصوص روابط اولیه فرد با والدین، بر روابط زناشویی تأثیر دارد. انتخاب همسر در روابط زناشویی فقط یک فرایند آگاهانه نیست، بلکه بخش مهمی از آن ناخودآگاه بوده و نتیجه نیاز به تکمیل مراحل ناتمام دوران کودکی و التیام زخم‌های عاطفی است. در این روش همسران می‌توانند با درک فرایندهای ناخودآگاه در خود و همسرشان، مهارت‌هایی را برای التیام زخم‌های کودکی و ایجاد رفتارهای سالم یاد بگیرند و با تبدیل ازدواج و رابطه ناخودآگاه به ازدواج آگاهانه، عشق و صمیمیت موردنیاز خود را به دست آورند.

خواندن کتاب زوج درمانی به شیوه ایماگوتراپی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به روان‌شناسانی که از شیوهٔ ایماگوتراپی استفاده می‌کنند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب زوج درمانی به شیوه ایماگوتراپی

«هدف تصویرسازی ارتباطی احیای رابطه معنوی و عاطفی میان زوجین و همچنین افراد، جهت ایجاد هدفی تازه برای ازدواج‌شان است. هدف ایجاد محیطی شفابخش یا فضای خوشایندی است که هر همسری بتواند به ارضای نیازها (نیازهای برآورده نشده) و احساسات مربوط به نادیده انگاری و بی‌ارزشی طرف مقابلش بپردازد. رویکرد ایماگوتراپی هندریکس یک درمان کوتاه‌مدت است که بینش و مهارت‌های عملی را ترکیب می‌کند. پیش‌زمینه این دیدگاه نظریه بین فردی، فلسفه من- تو و نظریه یادگیری اجتماعی هست.

این دیدگاه بر تأثیر تعامل اشخاص روی یکدیگر تأکید می‌کند الگوی فردی و سیستمی را زیر سؤال برده و بر الگوی رابطه تأکید می‌کند. این رویکرد اداره درمان را به زوجین محول می‌کند و از قدرت رابطه به‌عنوان منبع التیام استفاده می‌کند. در این دیدگاه هدف مشکلات زناشویی تلاش برای حفظ تماس است و هدف درمان را فرایند تسهیل و حفظ دوباره تماس سالم و همدلی بیشتر برای درک یکدیگر از طریق مکالمه و گفت‌وگوی آگاهانه و ایجاد یک محیط امن برای ارضا نیازها و التیام زخم‌های کودکی است.

این دیدگاه معتقد است که مراحل رشد دوران کودکی به خصوص روابط اولیه فرد با والدین بر روابط زناشویی تأثیر دارد. انتخاب همسر و روابط زناشویی تنها یک فرایند آگاهانه نیست، بلکه بخش مهمی از آن ناخودآگاه بوده و نتیجه نیاز به تکمیل مراحل ناتمام دوران کودکی و التیام زخم‌های عاطفی است. در این روش همسران می‌توانند با درک فرایندهای ناخودآگاه در خود و همسرشان مهارت‌هایی را برای التیام زخم‌های کودکی و ایجاد رفتارهای سالم یاد بگیرند. همسران با تبدیل ازدواج و رابطه ناخودآگاه به ازدواج آگاهانه می‌توانند عشق و صمیمیت موردنیاز خود را به دست آورند.

در این رویکرد باور بر این است که در زوج‌درمانی باید بر این واقعیت تأکید کرد که گذشته در زمان حال فعال است و حضور دارد. برای مثال تجربیات اولیه دوران کودکی می‌تواند بر فرد و خانواده در زمان حال تأثیر داشته باشد. تجربیات نخستین ناشی از پیوند و ارتباط عاطفی به خصوص مهم هستند. خاطره‌های این دوران و الگوهای اولیه تعامل از نو برقرار می‌شوند و سپس تأثیر خود را بر سطوح فعلی عملکرد به روش‌های گوناگون ادامه می‌دهند. ایماگوتراپی برنامه آموزش و درمان را برای کمک به زوجین در جهت اصلاح روابط‌شان ترکیب می‌کند.

این رویکرد دو مقوله را به‌طور همزمان مورد تأکید قرار می‌دهد:

۱- شناسایی تأثیرات کودکی بر پویایی‌های ازدواج و انتخاب همسر

۲- اهمیت اکتساب مهارت‌های ارتباطی.

ایماگو درمانی هر دو مقوله تحلیل‌های درون روانی و روابط میان فردی را موردتوجه قرار می‌دهد. ایماگو درمانی یا درمان تصویرسازی ارتباطی (IRT) نوعی درمان تحلیلی است که توسط هارویل هندریکس با التقاط رویکردهایی چند، بنیان‌گذاری و وارد عرصه زوج‌درمانی شده است. هندریکس اصول ایماگو درمانی را در دو کتاب عشقی را که می‌خواهید بیافرینید: راهنمایی برای زوج‌ها (۱۹۸۸) و عشقی که احساس می‌کنید را حفظ کنید: راهنمایی برای مجردها (۱۹۹۲) شرح داده است. مبانی نظری آن را تحلیلی به‌ویژه یونگی و مداخلات آن به روانشناسی گشتالت و سایکودرما نسبت می‌دهند. ایماگو درمانی آمیزه‌ای از نظریه‌های دیروز و امروز است.

همان‌طور که از نام نظریه پیداست مهم‌ترین مفاهیمی که هندریکس به آن توجه داشته تصویرسازی ذهنی و «ارتباط» بوده است. این نظریه‌پرداز با تصویرسازی ذهنی زوج‌ها را به «خاطرات کودکی‌شان» برمی‌گرداند و با بینش رساندن آنان در مورد خاطرات اولیه بار جراحت‌هایی که بر دوش می‌کشند را سبک می‌نماید. در عین حال که فلسفه‌ای انعطاف‌پذیر و قابل‌درک پیرامون روابط به زوج‌ها عرضه می‌کند. مهارت‌های لازم جهت حل مسأله و مکالمه را در اختیارشان قرار می‌دهد. فلسفه مطرح شده در این درمان حقیقت عشق و ناکامی‌ها را برای جفت‌ها روشن کرده و نمایان می‌کند که چرا بهتر است همسران به جای فروپاشی رابطه، روی آن کار کنند. ایماگو درمانی در میان طیف وسیعی از مدل‌های در دسترس زوج‌درمانی با مجموعه‌ای از ویژگی‌های ارزشمند شناسایی می‌شود: کاربردی- کوتاه‌مدت- قابل‌فهم- منطقی- راهگشا و به‌سرعت تأثیرگذار.»