کتاب ذهن بینی

کتاب ذهن‌ بینی (مبانی علمی جدید برای تحول فردی)، با عنوان انگلیسی Mindsight: the new science of personal transformation، نوشته دنیل جی سیگل و با ترجمه شیوا جمشیدی، اثری است که به بررسی رابطه‌ی مغز، ذهن و روابط انسانی می‌پردازد و نشر اسبار در سال ۱۳۹۹ آن را منتشر کرده است. نویسنده تلاش کرده است با تکیه‌ بر یافته‌های علوم اعصاب، روان‌شناسی و تجربه‌های بالینی، مفهوم ذهن‌بینی را به‌عنوان ابزاری برای تحول فردی و به‌زیستی معرفی کند. این کتاب که در سال ۱۴۰۴ به چاپ پنجم رسیده، با رویکردی علمی و درعین‌حال ملموس، به مخاطب نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با شناخت بهتر کارکردهای مغز و ذهن، کیفیت روابط و زندگی روزمره را ارتقا داد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ذهن بینی اثر دنیل جی سیگل

کتاب ذهن‌ بینی، نوشته‌ی دنیل جی سیگل، به بررسی پیوندهای عمیق میان مغز، ذهن و روابط انسانی می‌پردازد. نویسنده با بهره‌گیری از مثال‌های بالینی و روایت‌های شخصی، تلاش کرده است مفهومی به نام ذهن‌بینی را به‌عنوان مهارتی کلیدی برای رشد فردی و اجتماعی معرفی کند. ساختار کتاب بر پایه‌ی ترکیب دانش عصب‌شناسی، روان‌شناسی بالینی و تمرین‌های ذهن‌آگاهی شکل گرفته و در فصل‌های مختلف، به نقش مغز در شکل‌گیری احساسات، رفتارها و روابط پرداخته شده است.

دنیل جی سیگل با ارائه‌ی مدل‌هایی ساده و کاربردی، مانند مدل دستی مغز، تلاش کرده است پیچیدگی‌های مغز را برای مخاطب قابل‌درک کند و نشان دهد که چگونه انعطاف‌پذیری عصبی و یکپارچگی مغزی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی منجر شود. کتاب ذهن بینی علاوه‌بر ارائه‌ی مبانی علمی، به دغدغه‌های روزمره‌ی افراد در زمینه‌ی روابط خانوادگی، سوگواری، خشم و خودشناسی نیز پرداخته است و راهکارهایی برای مواجهه با چالش‌های هیجانی و رفتاری ارائه داده است.

خلاصه کتاب ذهن بینی

کتاب ذهن‌ بینی با طرح داستان‌هایی از زندگی واقعی، از جمله روایت خانواده‌ای که پس از آسیب مغزی مادر دچار بحران شده‌اند، به اهمیت پیوند میان مغز، ذهن و روابط اشاره کرده است. نویسنده توضیح داده است که چگونه آسیب به بخش‌هایی از مغز می‌تواند نه‌تنها رفتار، بلکه کیفیت ارتباط و احساسات را دگرگون کند. در ادامه، سیگل با معرفی مدل مغز سه‌گانه (ساقه‌ی مغز، ناحیه‌ی لیمبیک و قشر مخ)، نقش هر بخش را در تنظیم هیجانات، رفتار و حافظه شرح داده است. او تأکید کرده است که قشر پیش‌پیشانی میانی مغز مسئول مهارت‌هایی مانند تنظیم بدن، همدلی، بینش، تعادل هیجانی و آگاهی اخلاقی است و آسیب به این بخش می‌تواند منجر به اختلال در روابط و احساس هویت شود.

در بخش دیگری از کتاب، نویسنده با روایت تجربه‌ی شخصی خود در مواجهه با خشم و ناکامی در روابط خانوادگی، نشان داده است که چگونه ازدست‌دادن کنترل ذهنی می‌تواند به واکنش‌های هیجانی شدید منجر شود. او با تحلیل این تجربه، به نقش تأمل، گشودگی، مشاهده‌گری و عینیت‌گرایی در بازگشت به تعادل ذهنی و ترمیم روابط اشاره کرده است. سیگل توضیح داده است که ذهن‌بینی ـ توانایی درک و بازنمایی ذهن خود و دیگران ـ مهارتی است که می‌تواند به کاهش تعارضات، افزایش همدلی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. در نهایت، کتاب با ارائه‌ی تمرین‌ها و مدل‌های ساده، مخاطب را به پرورش ذهن‌بینی و استفاده از ظرفیت‌های مغز برای تحول فردی دعوت کرده است.

چرا باید کتاب ذهن بینی را بخوانیم؟

کتاب ذهن‌ بینی با ترکیب دانش عصب‌شناسی و روایت‌های ملموس، به مخاطب کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از کارکرد مغز و تأثیر آن بر احساسات و روابط به‌ دست آورد. این اثر با ارائه‌ی مدل‌های ساده و تمرین‌های تأملی، راه‌هایی برای مدیریت هیجانات، افزایش همدلی و بهبود ارتباطات پیشنهاد داده است. ویژگی شاخص کتاب پرداختن به مثال‌های واقعی و کاربردی است که مفاهیم علمی را به زندگی روزمره پیوند می‌زند. خواندن این کتاب می‌تواند به کسانی که به‌دنبال خودشناسی، رشد فردی و بهبود روابط هستند، دیدگاه‌های تازه‌ای ارائه دهد و ابزارهایی برای مواجهه با چالش‌های هیجانی و رفتاری در اختیارشان بگذارد.

خواندن کتاب ذهن بینی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که دغدغه‌ی رشد فردی، بهبود روابط خانوادگی، مدیریت هیجانات و افزایش خودآگاهی را دارند. همچنین برای علاقه‌مندان به روان‌شناسی، علوم اعصاب و کسانی که با چالش‌های ارتباطی یا سوگواری مواجه‌اند، مناسب است.

درباره دنیل جی سیگل

دنیل جی سیگل (Daniel J. Siegel)، متولد ۱۷ ژوئیه‌ی ۱۹۵۷، روان‌پزشک، استاد بالینی روان‌پزشکی در دانشکده‌ی پزشکی UCLA و مدیر اجرایی مؤسسه‌ی میندزایت است. او از چهره‌های شاخص و تأثیرگذار در حوزه‌ی عصب‌زیست‌شناسی میان‌فردی به‌ شمار می‌آید؛ رویکردی که پیوند میان ذهن، مغز و روابط انسانی را در کانون توجه قرار می‌دهد. سیگل مدرک پزشکی خود را از دانشکده‌ی پزشکی هاروارد دریافت کرد و سپس دوره‌های تخصصی و فوق‌تخصصی را در UCLA در زمینه‌های روان‌پزشکی کودک، نوجوان و بزرگسال و همچنین در آزمایشگاه‌های پژوهشی مرتبط با یادگیری، حافظه و شناخت گذراند. او در مقام پژوهشگر ملی مؤسسه‌ی ملی سلامت روان، به مطالعه‌ی تعاملات خانوادگی و تأثیر تجربه‌های دلبستگی بر هیجان، رفتار و حافظه پرداخت.

سیگل در کنار فعالیت‌های بالینی و آموزشی گسترده، از بنیان‌گذاران مرکز پژوهش آگاهی ذهنی (MARC) در UCLA بود و مسئولیت مدیریت آموزش در مؤسسه‌ی میندزایت را نیز بر عهده داشت. او همچنین به‌ همراه کارولین ولش، مرکز Mind Your Brain را در سانتا مونیکا بنیان‌گذاری کرد. سیگل نویسنده و ویراستار ده‌ها مقاله‌ی علمی، فصل‌های کتاب و مجموعه‌ای قابل‌توجه از کتاب‌های تخصصی در حوزه‌ی مغز، ذهن، رشد فردی، ذهن‌آگاهی و روابط انسانی است. از میان آثار شاخص او می‌توان به ذهن در حال رشد، مغز آگاه، ذهن‌بینی، آگاهی، ذهن، درون‌متصل و نیز کتاب‌های متعدد در حوزه‌ی فرزندپروری اشاره کرد؛ آثاری که بسیاری از آن‌ها در فهرست پرفروش‌های نیویورک‌تایمز قرار گرفته‌اند.

کتاب‌ها و نوشته‌های دنیل جی سیگل به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شده و به‌دلیل توانایی کم‌نظیرش در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده‌ی علمی برای مخاطبان عمومی و تخصصی، همواره مورد توجه گسترده قرار گرفته است. او بارها برای سخنرانی در مجامع بین‌المللی و جمع چهره‌های برجسته‌ی علمی، مذهبی و اجتماعی دعوت شده است. سیگل با تأکید بر یکپارچگی ذهن، مغز و روابط انسانی و با معرفی ابزارهایی همچون چرخ آگاهی، کوشیده است فهمی عمیق‌تر از رشد، هویت، حضور ذهنی و سازوکارهای سلامت روان فردی و جمعی ارائه دهد.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

در سال ۲۰۲۵، سیگل به‌عنوان دریافت‌کننده‌ی جایزه‌ی Immortal Earthkeeper برای یک عمر دستاورد از سوی مؤسسه‌ی پاندو معرفی شد. این جایزه در مراسم جوایز پایداری پاندو ۲۰۲۵ در پردیس کلتک به او اهدا شد و هدف آن قدردانی از نقش ماندگار او در تقویت بنیان‌های عاطفی، روان‌شناختی و فلسفی لازم برای ساختن جامعه‌ای پایدارتر و عادلانه‌تر، به‌ویژه در لس‌آنجلس، بود؛ جایزه‌ای که پیش از این به چهره‌هایی چون پل کورتز و پدر گریگوری بویل تعلق گرفته بود.

بخشی از کتاب ذهن بینی

«طی اولین جلسات درمانی هفتگی‌مان، ما در سکوت کنار هم می‌نشستیم، کمی بازی می‌کردیم، با عروسک‌ها پانتومیم اجرا می‌کردیم، نقاشی می‌کشیدیم و فقط با هم بودیم. لیان موهای مشکی‌اش را دُم اسبی می‌بست و هر وقت من مستقیماً به چهره‌اش نگاه می‌کردم، چشمان قهوه‌ای غمگینش را به‌سرعت از من برمی‌گرداند. احساس می‌کردم جلسات‌مان پیش نمی‌رود، غمگینی او تغییری نکرده بود و بازی‌هایمان تکراری شده بودند. اما یک روز که داشتیم توپ‌بازی می‌کردیم، توپ قِل خورد و تا گوشهٔ اتاق رفت و آنجا بود که لیان دستگاه پخش ویدئویی و پردهٔ نمایشم را دید. او چیزی به زبان نیاورد اما تغییر حالتی که در چهره‌اش دیدم به من می‌گفت در ذهنش اتفاقی افتاده است.»