کتاب اندیشیدن در سیستم ها

کتاب اندیشیدن در سیستم ها نوشتهٔ دُنِلا میدوز و ترجمهٔ دکتر رضا راهدار و ویراستهٔ دایانا رایت و مهدی سجودی مقدم است و انتشارات مهراندیش آن را منتشر کرده است. درآمدی ساده بر کاربرد و شناخت سیستم‌های پیچیده در این کتاب آمده است.

درباره کتاب اندیشیدن در سیستم ها

کتاب اندیشیدن در سیستم ها فشردهٔ دانشِ سی سال مدل‌سازی و تدریسی است که توسط ده‌ها فردِ خلاق که بیشتر آن‌ها عضو گروه سیستم‌های دینامیکِ انستیتو تکنولوژی ماساچوست بوده و یا تحت تأثیر آن قرار داشتند، به کار گرفته شده است. کتابی است برای خواندن و بازگشودن افق دید بشری. آدمی را از دیوار بسته و تنگ ذهنی، عقیدتی، اقلیمی و گروهی بیرون کشیده و وادارش می‌کند تا همه‌چیز را با دید سیستمی و ورودی و خروجی آن نگاه کند. درعین‌حال کتابی است برای همه و تکنیک و دانش ویژه‌ای را مطالبه نمی‌کند.

اندیشیدن در سیستم‌ها ابزار مفیدی‌ است برای دنیایی که در آن نیازی سریع برای تغییر رفتارِ سیستم‌های پیچیده مشاهده می‌شود. کتابی‌ است ساده برای و دربارهٔ دنیایی پیچیده. کتابی برای آن‌هایی که می‌خواهند دنیای بهتری بسازند و صحیح‌تر زندگی کنند.

خواندن کتاب اندیشیدن در سیستم ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که سیستم‌ها برایشان جالب است پیشنهاد می‌کنیم.

درباره دُنِلا میدوز

دُنِلا میدوز (۲۰۰۱-۱۹۴۱)، متولد اِلگِن، ایلینوی، دانشمندِ پیشتازِ آمریکایی، مدرکِ لیسانس خود را در رشتهٔ شیمی در سال ۱۹۶۳ از کارلْتون کالج گرفت و دورهٔ دکترای خود را نیز در دانشگاه هاروارد در رشتهٔ زیست‌فیزیک یا بیو فیزیک گذراند. در سال ۱۹۷۰ به انستیتوی تکنولوژی ماساچوست به رهبری دنیس میدوس پیوست که «جهان سوم»، یک مدل کامپیوتری جهانی برای رازگشایی پویایی جمعیت و رشد اقتصادی در سیارهٔ محدود را تولید کرد. در ۱۹۷۲ نویسندهٔ اصلی کتاب محدودیت رشد بود، کتابی که فراست‌های پروژهٔ مدل‌سازی جهان سوم را برای درک عمومی تشریح کرد. محدودیت رشد به بیست‌وهشت زبان ترجمه شد و جرقه‌ای برای بحث و گفت‌وگو در سرتاسر جهان دربارهٔ ظرفیتِ حملِ زمین و گزینه‌های انسانی آن گردید. میدوز پس‌ازآن، دو کتاب دیگر دربارهٔ مدل‌سازی و توسعهٔ پایدار جهانی نوشت و برای پانزده سالِ پی‌درپی ستون‌نویس هفتگی شهروندِ جهانی دربارهٔ وضعیت جامعهٔ ما و ارتباطات پیچیده در جهان بود.

میدوز در ۱۹۹۱ به‌عنوان دانشورِ مقام‌دار (Pew Scholar) درزمینهٔ حفاظت و محیط‌زیست شد، در ۱۹۹۴ مدال فلوشیپِ مَک‌آرتور (MacArthur Fellowship) را دریافت کرد. وی مؤسسه پایداری را در سال ۱۹۹۶ بنیاد نهاد تا کاربرِ تفکرِ سیستم‌ها و یادگیری سازمانی در چالش‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی باشد. از سال ۱۹۷۲ تا زمان مرگش، در سال ۲۰۰۱، میدوز برنامة مطالعاتِ زیست‌محیطی کالج دارتموت (Dartmouth College) را تدریس کرد.

بخشی از کتاب اندیشیدن در سیستم ها

«پیشترها وقتی دربارهٔ سیستم‌ها درس می‌دادم، غالباً همراه خود یک اسلینکی می‌آوردم. برای یادآوری اگر با آن بزرگ نشده‌اید، اسلینکی اسباب‌بازی‌ست که با فنر دراز و شُل درست می‌شود که درنتیجه می‌تواند بالا و پایین و چپ و راست و دست‌به‌دست بپرد، یا می‌تواند خودش را از پله‌ها پایین بکشد.

من اسلینکی را رو به بالا در کف دست می‌گیرم. با انگشتان دستِ دیگر گوشه بالائی آن را نگه می‌دارم، سمت فنرها پایینی هستند. سپس دست خود از قسمت پایین رها می‌کنم. قسمت پایین اسلینکی آزاد شده و به پایین و دوباره به بالا می‌پرد، جدا از انگشت بالایی‌ام، مثل یویو بالا و پایین می‌پرد.

از دانشجویانم پرسیدم چه ساختاری در اسلینکی هست که آن را بالا و پایین می‌برد؟ آن‌ها گفتند دست شما است که آن را رها کرده‌اید. سپس من جعبه‌ای را که اسلینکی با آن آمده بود، برداشته و آن را به همان شکلی که اسلینکی را گرفته بودم، با انگشتان دست دیگر به‌سمتِ بالا نگه داشتم. با همه توانی که داشتم قسمت پایین جعبه را کشیدم. هیچ اتفاقی نیفتاد و البته جعبه سر جایش ماند. حالا باز می‌پرسم، چه ساختاری باعث پرش اسلینکی به بالا و پایین می‌شود؟ جواب به‌روشنی به ساختار خود اسلینکی اشاره دارد. دست‌هایی که آن را فشار داده و یا رها می‌کنند، باعث نمایش رفتاری می‌شوند که در ساختارِ فنر نهفته است.

این بینش بنیادیِ تئوری سیستم‌ها است. ما بار دیگر شاهد رابطهٔ بین ساختار و رفتار هستیم، ما می‌توانیم بفهمیم که سیستم‌ها چگونه کار می‌کنند، چه چیزهایی باعث تولیدِ بد می‌شوند، و چگونه می‌توان آن‌ها را برای رفتار بهتر تغییر داد. همان‌گونه که دنیای ما رشد سریع یافته و بیشتر پیچیده می‌شود، اندیشیدن سیستم‌ها می‌توانند ما را در مدیریت آن کمک کرده، با آن کنار بیاییم، یا ببینیم چه شانس‌های زیادی پیش روی ما وجود دارند. این روشی از اندیشیدن است که به ما آزادیِ شناختِ ریشهٔ اصلی دردها و یافتن فرصت‌ها را می‌دهد.»