کتاب بچه های کاغذی

کتاب بچه های کاغذی نوشتهٔ فرزانه فخریان و ترجمهٔ سیدعلی کاشفی خوانساری است. نشر خزه این کتاب را روانهٔ بازار کرده است. این اثر، پژوهشی دربارهٔ مطبوعات کودک و نوجوان ایران است.

درباره کتاب بچه های کاغذی

کتاب بچه های کاغذی با این پیش‌فرض نوشته شده است که با وجودِ اتفاق‌نظر کارشناسان بر نقش‌های بالفعل و بالقوهٔ مطبوعات کودک و نوجوان در پرورش و شکل‌دهی اولویت‌های ذهنی مخاطبان و آماده‌سازی آنها برای ایفای نقش اجتماعی، تصویر دقیق و جامعی از کم و کیف انتشار و عملکرد مطبوعات کودک و نوجوان ایران در دست نیست.

ازاین‌رو، کتاب حاضر می‌کوشد، در نخستین گام برای تحقق جایگاهی درخور و کارشناسانه برای مطبوعات کودک و نوجوان در ایران، تصویری کمّی از چند و چون، تنوع و مسائل مطبوعات کودک و نوجوان ارائه کند و با طرح پرسش‌ها و جستجوی پاسخ‌هایی در این زمینه، مسیر را برای پژوهش‌های عمقی، پیوسته و کاربردی در این زمینه هموار سازد.

این کتاب که نویسنده آن را یک گزارش نامیده است، به بررسی آماریِ نشریات کودک و نوجوان ایران می‌پردازد و برخی خلاءها و آسیب‌ها را برمی‌شمارد.

پژوهشگران در این گزارش کوشیده‌اند با ارائهٔ تصویری از وضعیت موجود، برخی نواقص و آسیب‌ها را گوش‌زد کنند و ضمن پیش‌بینی برخی تحولات در این عرصه، پیشنهادهایی برای مدیران و دست‌اندرکاران این حوزه ارائه کنند.

کتاب بچه های کاغذی پس از شرح سوابق موجود در موضوع پژوهش، ضرورت این بررسی و مشخصات نشریات در حال انتشار در سال ۱۳۹۴ را ارائه کرده و از وضعیت نشریات کودک و نوجوان ایران نیز به‌طور خلاصه سخن می‌گوید.

در پایان نیز پیشنهادهایی برای مطبوعات کودک و نوجوان فهرست شده است.

خواندن کتاب بچه های کاغذی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران پژوهش‌های ادبی، به‌ویژه در حوزهٔ کودکان و نوجوانان، پیشنهاد می‌کنیم.

بخش‌هایی از کتاب بچه های کاغذی

«شمار نشریاتی که به‌طور متناوب یا مقطعی در سال ۹۴ منتشر می‌شده‌اند، به حدود ۷۵ عنوان می‌رسد. در کنار نشریاتی همچون کیهان بچه‌ها و رشد که سال‌هاست به دست مخاطب خود می‌رسند، مجلاتی همچون فرفره و با کاروان حسینی انتشارشان را در این سال آغاز کرده‌اند. در این فهرست علاوه بر نشریات مستقل، دو نوع نشریهٔ وابستهٔ دیگر دیده می‌شود. دستهٔ اول، نشریاتی هستند که به‌صورت ضمیمه منتشر می‌شوند و قیمت جداگانه ندارند، مانند دوچرخه که ضمیمهٔ روزنامه همشهری و قاصدک که ضمیمهٔ رشد نوآموز است. دستهٔ دیگر نشریاتی هستند که معمولاً ذیل عنوان «ویژه‌نامهٔ نشریه‌ای دیگر منتشر شده و به فروش می‌رسند؛ مانند پویندگان که «ویژه‌نامهٔ پیشگامان برای مدارس دورهٔ اول متوسطه» است.

نشریاتی را که در سال ۱۳۹۴ برای کودکان و نوجوانان به چاپ‌رسیده است، می‌توان از حیث نوع مالکیت به نحو زیر از یکدیگر متمایز کرد:

نشریات خصوصی: مطبوعاتی که صاحب امتیاز آن‌ها یک شخص حقیقی و یا حقوقی است.

نشریات دولتی: مطبوعاتی که صاحب امتیاز آن یک نهاد یا دستگاه دولتی دارای بودجهٔ عمومی است.

نشریات غیرخصوصی: مطبوعاتی که صاحب امتیاز آن نه خصوصی و نه مستقیماً وابسته به دولت است. بنابراین آن‌ها را نیمه‌دولتی نیز می‌توان نامید، مانند نشریاتی که وابسته به شهرداری‌ها هستند.

از میان نشریاتی که در سال ۱۳۹۴ برای مخاطب کودک و نوجوان روی کیوسک آمده است، رتبه نخست مربوط به نشریات خصوصی با بیش از نیمی از تعداد عناوین است. نیم دیگر این عناوین را نشریات دولتی و غیرخصوصی تشکیل می‌دهند.»