کتاب اقتصاد نهادی

کتاب اقتصاد نهادی نوشته امیرحسین معصوم‌آبادی است که در انتشارات نوروزی به چاپ رسیده است.

 درباره کتاب اقتصاد نهادی

صحبت راجع به مکاتب اقتصادی، به‌ویژه بدون تعصب به آموزه‌ای خاص، یا عدم آگاهی و غفلت نسبت به نمایه‌های مکاتب مختلف، امری بس دشوار است. بررسی آراء، تفکرات و اندیشه‌های صاحبان مکاتب، بیانگر این است که هدف آن‌ها از ارائه نظریه‌های مختلف، آشکارسازی سازوکارها فعالیتهای اقتصادی، توضیح و تبیین پدیده‌های اقتصادی - اجتماعی، واکاوی ارتباط میان این پدیده‌ها، کشف علل از طریق تحلیل معلول‌ها و فراهم‌آوردن مفاهیمی بوده است که ابزاری برای تجزیه‌وتحلیل واقعیت‌های اقتصادی هستند. برخی با پایبندی به منطقی خاص، نهایت نظریات را، توضیح و تبیین امور بدیهی می‌پندارند و برخی از این امر فراتر رفته و کارکرد آموزه‌های انتزاعی خود را با مفاهیم اخلاقی پیوند می‌زنند و در پرتو داوری‌های ارزشی، به‌صراحت دستورالعمل‌هایی را پیشنهاد می‌کنند. اما درهرصورت، پیوندی عمیق بین نسخه‌های سیاسی و نظریه‌های اقتصادی برقرار است. اساس این پیوند، نهادها و قوانینی هستند که چگونگی تعامل انسان‌ها را شکل می‌دهند. این تعامل نیز دوسویه است؛ هم عقاید اقتصادی جهان ما را آبستن حوادث مختلف می‌سازد و هم دنیای حقیقی، حوادث و واقعیت‌های جاری در آن، بر روی شکل‌گیری و نحوه تکامل عقاید اقتصادی تأثیر می‌گذارد.

هنوز از فروپاشی دنیای پرهیاهویی که پیروان مکتب مارکس - کسی که با توسل به ماتریالیسم تاریخی، تکامل جامعه رسوم، نهادها و سازمان‌ها را برحسب ابزارهای تولید توضیح داد، دیری نگذشته است. این جهان پرتلاطم و موارد نظیر آن به‌وضوح بیانگر این است که مکاتب اقتصادی در سیر حرکت و تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دنیا، نقش برجسته‌ای ایفا میکنند. پس چارهای جز شناخت دقیق و عمیق آن‌ها وجود ندارد و خوش‌باوری محض است که تصور کنیم تنها راه شناخت و تحلیل، آن مفاهیمی است که علم اقتصاد به ما آموخته است.

براین‌اساس، در این کتاب که به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود، سعی شده است تا حد ممکن به اهمیت توجه به رویکردهای بدیل اقتصادی، همچون اقتصاد نهادگرا پرداخته شود. در راستای تحقق این مهم، در بخش اول فصل و با بهره‌گیری از ایده‌های اقتباس شده از کتب مختلف فلسفه علم و بسط آن‌ها نشان خواهیم داد که در علوم‌انسانی و به طور مشخص در علم اقتصاد، نمیتوان مطالعات علمی را محدود به یک الگوی خاص نمود؛ زیرا علم اقتصاد در حقیقت، متأثّر از اقتصاد مرسوم است.

در بخش دوم سعی خواهد شد با تمرکز بر روی برخی از موضوعات مهم که همواره مورد تأکید الگوهایی همچون نهادگرایی بوده است، نشان داده شود که بررسی الگوهایی همچون نهادگرایی، ضمن غنا بخشیدن به درک و شناخت نسبت به مبانی فلسفی علم اقتصاد، می‌تواند افق وسیعتری از حقیقت را ترسیم کند.

خواندن کتاب اقتصاد نهادی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 پژوهشگران . دانشجویان و دست‌اندرکاران اقتصادی کشور مخاطبان این کتاب‌اند.